Wykorzystanie nowoczesnych narzędzi informatycznych w projektowaniu kopalni Gubin

• Autorzy: Sypniowski S.

Warianty tytułu

EN

The use of modern IT tools in the design of the Gubin lignite mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Nowoczesne narzędzia informatyczne są dziś powszechnie wykorzystywane w pracy projektanta górniczego. Umożliwiają one numeryczne modelowanie poszczególnych elementów kopalni — począwszy od modelu złoża przez model górotworu, model wyrobiska górniczego, modele układów technologicznych. Specjalistyczny software bardzo ułatwia pracę, umożliwiając analizę różnych rozwiązań i wariantów przy stosunkowo niewielkim nakładzie pracy. Trudno dzisiaj wyobrazić sobie projektowanie kopalni węgla bez korzystania z możliwości oferowanych przez nowoczesne narzędzia z rodziny CAD czy specjalistyczne programy dedykowane specjalnie dla górnictwa. W artykule omówiono wykorzystanie nowoczesnych narzędzi informatycznych w projektowaniu kopalni węgla brunatnego Gubin. Realizowana przez spółkę PGE Gubin inwestycja znajduje się obecnie na etapie tworzenia Projektu Zagospodarowania Złoża, którego opracowaniem zajmuje się interdyscyplinarny zespół specjalistów z Akademii Górniczo-Hutniczej, Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Politechniki Wrocławskiej i innych ośrodków naukowo-technicznych. W trakcie prac projektowych realizowanych w ramach opracowywanego dokumentu wykorzystywano szereg programów komputerowych, służących m.in. określeniu konturów wyrobiska docelowego, parametrów skarp i zboczy, obliczaniu zasobów złoża, określaniu postępów frontów węglowych i nadkładowych w poszczególnych okresach eksploatacji czy obliczaniu powierzchni i objętości planowanego po zakończeniu eksploatacji zbiornika wodnego. Do analizy wpływu projektowanej kopalni na środowisko wykorzystano model hydrogeologiczny, który pozwolił określić zasięg leja depresyjnego. Omówiono wykorzystanie tzw. programów projektowania wspomaganego komputerowo (Computer Aided Design, CAD). W przypadku kopalni Gubin podstawowym narzędziem służącym do kreślenia i obróbki map cyfrowych był pakiet MicroStation firmy Bentley Systems.

EN

Modern IT tools are now commonly used in the work of mine designers. They allow for numerical modeling of particular elements of the mine — from the model of the deposit through the model of the rock-mass, pit, and technological systems. Specialized software greatly facilitates work, allowing for analysis of different solutions and variants with a relatively limited amount of labor. It is hard to imagine a coal mine design without the use of possibilities offered by modern CAD tools or specialist programmes dedicated for use in the mining industry. This article describes the use of modern IT tools in the design of the Gubin lignite mine. This investment, undertaken by PGE Gubin, is currently at the stage of feasibility study. The feasibility document is being developed by an interdisciplinary team of specialists from the AGH University of Science and Technology, the Mineral and Energy Economy Research Institute of the Polish Academy of Sciences, the Wroclaw University of Technology, and other scientific and engineering centres. During the design works, several computer programmes were used for such tasks as determining the borders of the mining area, slope parameters, calculation of the deposit's reserves, determining the mining fronts' progress in particular periods of exploitation, and determining the area and volume of the final pit. Furthermore, a hydrogeological model was used for analyzing the impact of the designed mine on the environment. It allowed for a determination of the range of the depression cone of the mine. The use of Computer Aided Design (CAD) programmes has also been presented. In the case of the Gubin lignite mine, MicroStation by Bentley Systems has been the basic tool for drawing and modifying the digital maps.

Słowa kluczowe

PL

węgiel brunatny; kopalnia węgla brunatnego Gubin; projektowanie kopalń; informatyka górnicza; programy komputerowe

EN

lignite; Gubin lignite mine; mining IT; mine design; computer programmes

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 84
• Strony: 57--66
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tab., tabl.

Twórcy

autor

Sypniowski S.

• Pracownia Pozyskiwania Surowców Mineralnych, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

Bibliografia

• 1. Dyczko i in. 2012 — Dyczko A., Galica D., Sypniowski S., 2012 — Modelowanie złoża do potrzeb planowania produkcji w kopalniach. Wiadomości Górnicze nr 7-8/2012.
• 2. Fiszer J., 2012 — Prognoza zmian hydrogeologicznych spowodowanych odwodnieniem projektowanej kopalni węgla brunatnego „Gubin". Węgiel Brunatny nr 3/80.
• 3. Frankowski i in. 2011 — Frankowski R., Sośniak E., Gądek A., 2011 — Komputerowe modele złoża „Bełchatów". Węgiel Brunatny nr 3/76.
• 4. Hustrulid W., Kuchta M., 2006 — Open pit mine planning & design, Vol. 1—Fundamentals. Taylor&Francis Group, Londyn.
• 5. Jurdziak L., Kawalec W., 2004 — Analiza wrażliwości wielkości i parametrów wyrobiska docelowego kopalni węgla brunatnego na zmianę ceny bazowej węgla. Górnictwo i Geologia VII. Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej Nr 106, Seria: Studia i Materiały Nr 30, Wrocław 2004.
• 6. Jurdziak L., Kawalec W., 2010 — Studium optymalizacji scenariuszy technologicznych kopalni węgla brunatnego Legnica. Górnictwo i Gcoinżynieria r. 34, z. 3.
• 7. Naworyta W., Badera J., 2012 — Diagnoza uwarunkowań społecznych gmin Gubin i Brody w kontekście projektowanego zagospodarowania złoża węgla brunatnego Gubin. Polityka Energetyczna t. 15, z. 3.
• 8. Naworyta W., Sypniowski S., 2012 — Zagospodarowanie złoża węgla brunatnego Gubin — wybrane problemy projektowania kopalni. Polityka Energetyczna t. I 5, z. 3.
• 9. Projekt Zagospodarowania Złoża węgla brunatnego Gubin, 2012-2013 — Fundacja dla AGH, Kraków, nie publ.
• 10. Sypniowski S., 2012 — Produkcja informatycznie zaplanowana. Surowce i Maszyny Budowlane nr 1.
• 11. Uberman R., Naworyta W., 2012 — Eksploatacja złóż węgla brunatnego w warunkach ograniczeń przestrzennych i ekologicznych, studium przypadku złoże Gubin. Polityka Energetyczna t. 15, z. 3.