Z badań nad repertuarem operowym Teatru Narodowego w drugiej połowie XVIII w. Nieznana praca magisterska obroniona na Uniwersytecie Warszawskim w 1938 r.

• Autorzy: Piekarski Michał

Identyfikatory

DOI

10.4467/0023589XKHNT.22.012.15826

Warianty tytułu

EN

From studies on the opera repertoire of the National Theater in the second half of the 18th century. Unknown MA thesis defended at the University of Warsaw in 1938

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Julian Pulikowski was an associate professor of Musicology who lectured at the University of Warsaw from 1935-1939. The article proves that although there was no formal possibility to defend a Master’s thesis in this field, Pulikowski became an informal supervisor of Gustawa Zysman’s (Krystyna Żukotyńska’s) work. The idea for the topic was conceived in 1934. Stefan Czarnowski, professor at the Department of Cultural History at the University of Warsaw, became the official thesis supervisor. The work titled Opera repertoire of the National Theater as a contribution to the cultural life of Warsaw in the second half of the 18th century was defended in June 1938. It has hitherto remained unknown to researchers - extant only in a typescript stored in the University of Warsaw Archive - as has been the case with Pulikowski’s letter in which he admits his supervision, held in the Jagiellonian Library in Krakow. Although Zysman obtained a Master’s degree in History, the content of the work indicates that it was, in fact, the first work in Musicology defended at the University of Warsaw.

Słowa kluczowe

PL

Uniwersytet Warszawski; Pulikowski Julian; muzykologia; Teatr Narodowy; praca magisterska; Zysman Gustawa; Żukotyńska Krystyna

EN

University of Warsaw; Pulikowski Julian; musicology; National Theater; master thesis; Zysman Gustawa; Zukotynska Krystyna

• Wydawca: Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk
• Czasopismo: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
• Rocznik: 2022
• Tom: T. 67, nr 2
• Strony: 65--84
• Opis fizyczny: Bibliogr. 77 poz.

Twórcy

autor

Piekarski Michał

• Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów PAN

• https://orcid.org/0000-0001-5045-6100

Bibliografia

• Źródła archiwalne
• Archiwum Akt Nowych w Warszawie [AAN], zesp. 14 Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie, sygn. 2/14/0/6/5229 Akta osobowe - Pulikowski Julian.
• Archiwum Biblioteki Narodowej [ABN], zesp. Teczka akt osobowych Juliana Aleksandra Pulikowskiego, (b. sygn.).
• Archiv der Universität Wien [AdUW], zesp. Philosophisches Fakultät, Promotionsprotokolle, nr 193.
• Archiwum Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina [AUMFC], zesp. Teczka Juliana Pulikowskiego, sygn. 96/363.
• Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego [AUW]:
• - zesp. Bristiger Michał, sygn. WHUM-WH Ab 6672,
• - zesp. Kański Józef, sygn. WHUM-WH Ab 7000,
• - zesp. Patkowski Józef, sygn. WHUM 11849.
• - zesp. Simon Ludwik, sygn. RP 15073.
• - zesp. Żukotyńska Krystyna, sygn. KEM 6.424 Praca magisterska Gustawy Zysman, L. a. 42641, napisana pod kierunkiem ś.p. profesora Stefana Czarnowskiego, przedłożona p. profesorowi J. St. Bystroniowi, [Warszawa, czerwiec 1938], k. 1-110.
• - zesp. Żukotyńska Krystyna, sygn. RP 42641.
• Biblioteka Jagiellońska Oddział Zbiorów Specjalnych [BJ OZS], zesp. Korespondencja A. Chybińskiego, teka P-28/1-210, sygn. P28/1-210.
• Źródła drukowane
• Bernacki L., Teatr, dramat i muzyka za Stanisława Augusta, t. 1, Źródła, Lwów 1925.
• Biblioteka Narodowa Józefa Piłsudskiego. Sprawozdanie Juliana Pulikowskiego z czerwca 1940 roku, [w:] A. Mężyński, Kartka z dziejów Biblioteki Narodowej podczas II wojny światowej, „Rocznik Biblioteki Narodowej” t. 35, 2003, s. 67-106.
• Gubrynowicz B., Przedmowa, [w:] L. Galle, Wojciech Bogusławski i repertuar Teatru Polskiego w pierwszym okresie jego działalności (do roku 1794), Warszawa 1925.
• Simon L., Repertuar teatrów w Polsce za czasów Stanisława Augusta. Uwagi na marginesie dzieła Ludwika Bernackiego, „Pamiętnik Literacki” 1929, z. 2, s. 242-282.
• Uniwersytet Warszawski. Skład uniwersytetu i spis wykładów 1936/1937, Warszawa 1936.
• Uniwersytet Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Skład uniwersytetu i spis wykładów na rok akademicki 1937-1938, Warszawa 1937.
• Uniwersytet Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Skład uniwersytetu i spis wykładów na rok akademicki 1938-1939, Warszawa 1938.
• Literatura przedmiotu
• Bibliografia polskiego piśmiennictwa muzycznego, oprac. K. Michałowski, Kraków 1955.
• Błaszczyk L.T., Żydzi w kulturze muzycznej ziem polskich w XIX i XX wieku. Słownik biograficzny, Warszawa 2014.
• Boisits B., Ein diligens pater familias der Musikwissenschaft? Zur Persönlichkeit Guido Adlers, [w:] Guido Adlers Erbe. Restitution und Erinnerung an der Universität Wien, red. S. Alker-Windbichler, M.G. Hall, M. Stumpf, Wien 2017, s. 15-30, DOI 10.14220/9783737007214.15.
• Brückner A., Dzieje kultury polskiej, t. 3, Kraków 1931.
• Bystroń J.S., Dzieje obyczajów w dawnej Polsce: wiek XVI-XVIII, t. 2, Kraków 1933.
• Dahlig P., Julian Pulikowski (1908-1944) - the Polish Leader in Comparative Musicology and Enthusiast of Folk Song Research, „Musicology Today” t. 9, 2012, s. 65-73.
• Dziębowska E., Jarociński Stefan, [w:] Encyklopedia Muzyczna PWM, red. E. Dziębowska, t. 4, Kraków 1993, s. 435-436.
• Eitner R., Biographisch-bibliographisches Quellen-Lexikon der Musiker und Musikgelehrten der christlichen Zeitrechnung bis zur Mitte des neunzehnten Jahrhunderts, t. 1-10, Lipsk 1900-1904.
• Estreicher K., Teatra w Polsce, t. 3, Kraków 1879.
• Galle L., Wojciech Bogusławski i repertuar Teatru Polskiego w pierwszym okresie jego działalności (do roku 1794), Warszawa 1925.
• Jachimecki Z., Historia muzyki polskiej, Kraków 1920.
• Jachimecki Z., Muzyka polska od roku 1572 do roku 1795, [w:] Polska, jej dzieje i kultura od czasów najdawniejszych do chwili obecnej, t. 2, Od roku 1572-1795, red. S. Lam, Warszawa 1927.
• Januszkiewicz-Rębowska I., Wykaz prac magisterskich, doktorskich i habilitacyjnych Instytutu
• Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, [w:] 50 lat Instytutu Muzykologii Uniwersytetu
• Warszawskiego, red. I. Januszkiewicz-Rębowska, S. Paczkowski, Warszawa 1998, s. 90-141.
• Januszkiewicz-Rębowska I., Z historii Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, [w:] 50 lat Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, red. I. Januszkiewicz-Rębowska, S. Paczkowski, Warszawa 1998, s. 62-74.
• Jarociński Stefan, [w:] Słownik muzyków polskich, t. 1, red. J. Chomiński, Kraków 1964, s. 201-202.
• Karasowski M., Rys historyczny opery polskiéj poprzedzony szczegółowym poglądem na dzieje muzyki dramatycznéj powszechnéj, Warszawa 1859.
• Klimowicz M., Teatr Narodowy w latach 1774-1778, „Pamiętnik Teatralny” 1966, z. 1-4 (57-60), s. 97-106.
• Kutrzeba-Pojnarowa A., Jan Stanisław Bystroń (1892-1964), [w:] Monumenta Universitatis. Portrety uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego 1915-1945, A-Ł, red. P. Salwa, A.K. Wróblewski, Warszawa 2016, s. 152-161.
• Lavignac A., Encyclopédie de la musique et dictionarie du conservatoire, Paryż 1914.
• Majewski P.M., Społeczność akademicka 1915-1939, [w:] Monumenta universitatis Varsoviensis 1816-2016. Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1915-1945, red. P.M. Majewski, Warszawa 2016, s. 51-323.
• Markiewicz G., Opera w Polsce w latach 1635-1795, Łódź 2019.
• Opieński H., La musique polonaise, Paryż 1918.
• Opieński H., Dzieje muzyki powszechnej, Kraków 1922.
• Ossowski S., Stefan Czarnowski (1879-1937), [w:] Monumenta Universitatis. Portrety uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego 1915-1945, A-Ł, red. P. Salwa, A.K. Wróblewski, Warszawa 2016, s. 172-180.
• Piekarski M., Przerwany kontrapunkt. Adolf Chybiński i początki polskiej muzykologii we Lwowie 1912-1944, Warszawa 2017.
• Piekarski M., Zajęcia z zakresu muzykologii na Uniwersytecie Stefana Batorego. Przyczynek do dziejów uczelni, „Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym” t. 50, 2019, nr 3, s. 83-104, DOI 10.12775/KLIO.2019.027.
• Poliński A., Dzieje muzyki polskiej w zarysie, Lwów - Warszawa 1907.
• Prosnak J., Prosnak Jan, [w:] Słownik muzyków polskich, t. 2, red. J. Chomiński, Kraków 1967, s. 130.
• Raszewski Z., Teatr Narodowy w latach 1779-1789, „Pamiętnik Teatralny” 1966, z. 1-4 (57-60), s. 107-145.
• Reiss J., Historia muzyki, Warszawa 1929.
• Riemann H., Opern-Handbuch. Repertorium der dramatisch-musikalischen Literatur, Lipsk 1887.
• Riemann H., Musik-Lexikon, Lipsk 1905.
• Rudnicka J., Repertuar teatru warszawskiego w latach 1781-1783. Uzupełnienia do Repertuaru utworów scenicznych Ludwika Bernackiego, „Pamiętnik Teatralny” 1961, z. 1 (37), s. 50-54.
• Rulikowski M., Otwarcie teatru w Warszawie, „Sfinks” 1915, nr 7-8, s. 6-11.
• Rulikowski M., Poprzedniczka „Krakowiaków i górali”, „Życie Teatru” 1924, 1924, nr 7-10, odbitka, Warszawa 1924.
• Rulikowski M., Dawne gmachy i sale teatralne w Warszawie, Warszawa 1918.
• Schnür-Pepłowski S., Teatr Bogusławskiego, „Świat” 1895, 1895, nr 3, s. 141-142, nr 4, s. 165-166, nr 5, s. 226-229, nr 6, s. 261-262.
• Schnür-Pepłowski S., U kolebki teatru (Ustęp z dziejów sceny warszawskiej), Lwów 1895.
• Sieradz M., „Kwartalnik Muzyczny” (1928-1950) a początki muzykologii polskiej, Warszawa 2015.
• Simon L., Białe kruki teatralne, „Szpargały” 1935, z. 1 (6), s. 1-4.
• Skowron Z., Zofia Lissa 1908-1980, [w:] Monumenta Universitatis Varsoviensis. Portrety uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945 roku, L-R, red. W. Baraniewski, W. Tygielski, A.K. Wróblewski, Warszawa 2016, s. 104-116.
• Sowiński A., Słownik muzyków polskich dawnych i nowoczesnych, Paryż 1874.
• Uniwersytet Warszawski w latach 1915/1916-1934/1935. Kronika, oprac. T. Manteuffel, Warszawa 1936.
• Wierzbicka K., Źródła do historii teatru warszawskiego od roku 1762 do roku 1833, cz. 1, Czasy Stanisławowskie, Wrocław 1951.
• Wierzbicka K., Historia sceny polskiej, cz. 2, Łódź - Warszawa 1955.
• Wierzbicka K., Źródła do historii teatru warszawskiego od roku 1762 do roku 1833, cz. 2, Wrocław 1955.
• Wierzbicka-Michalska K., Sześć studiów o teatrze Stanisławowskim, Wrocław - Warszawa - Kraków 1967.
• Zalewski A., Krótka kronika teatru polskiego, „Rocznik Teatru Narodowego Warszawskiego” 1814, s. 5-67.
• Żórawska-Witkowska A., Hasse Johann Adolf, [w:] Encyklopedia Muzyczna PWM, red. E. Dziębowska, t. 4, Kraków 2005, s. 90-99.
• Żórawska-Witkowska A., Mozart a „sprawa polska” czyli o muzycznych koneksjach Warszawy i Wiednia w drugiej połowie XVIII wieku, [w:] Mozart i współcześni. Muzyka w Europie środkowej w XVIII wieku, red. R.D. Golianek, B. Stróżyńska, Łódź 2007, s. 139-154.
• Żórawska-Witkowska A., Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta, Warszawa 1995.
• Żórawska-Witkowska A., Opera w Warszawie w drugiej połowie XVIII wieku. Od dworskiego teatru Augusta III do publicznego teatru Stanisława Augusta Poniatowskiego (organizacja i repertuar), [w:] Opera polska w XVIII i XIX w., red. M. Jabłoński, J. Stęszewski, J. Tatarska, Poznań 2000, s. 9-19.
• Żórawska-Witkowska A., Wokół polskiej prapremiery „Il Dissoluto punito, o sia il Don Giovanni” W.A. Mozarta (Warszawa, 14 października 1789), [w:] Karol Szymanowski w perspektywie kultury muzycznej przeszłości i współczesności, red. Z. Skowron, Kraków - Warszawa 2007, s. 475-492.
• Strony internetowe
• Instytut Muzykologii UW, Historia, imuz.uw.edu.pl/instytut/historia/ [dostęp 12.11.2021].
• Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Józef Tadeusz Klukowski, polmic.pl/index.php?option=com_mwosoby&id=1144&view=czlowiek&lang=pl [dostęp 18.10.2021].
• Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne, cmentarze.um.warszawa.pl/pomnik.aspx?pom_id=28630 [dostęp 30.10.2021].
• Centrum Badań nad Zagładą Żydów, new.getto.pl/pl/Osoby/Z/Zysman-Ziemian-Jozef [dostęp 7.12.2021].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).