History of green areas of Tychy – their origins and role in the structure of the city

• Autorzy: Dudek-Klimiuk J.

Identyfikatory

DOI

10.4467/2353737XCT.16.076.5440

Warianty tytułu

PL

Historia terenów zieleni Tychów – ich powstanie i rola w strukturze miasta

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

In this paper, the history and development of the town of Tychy’s green areas are presented in regard to urban planning and development. Two principal stages of the city’s origin together with the characteristics of the green area objects, as created during the mentioned period are discussed. Due to the scale of undertaking and coherency of planning during the implementation, special attention was paid to the period after 1950. It was the period when the General Plan originated – the plan concept, designed by Kazimierz Wejchert and Hanna Adamczewska-Wejchert, where the componential parts of green area system, as resulting from the adopted general compositional-functional assumptions, became one of the constituent elements of the city’s urban layout. Additionally, the process of implementation and the present status of the urban and local community parks as planned in the General Plan are presented here.

PL

W artykule zaprezentowano historię rozwoju struktury terenów zieleni Tychów na tle rozwoju urbanistycznego. Przedstawiono dwa zasadnicze etapy powstawania miasta wraz z krótką charakterystyką powstałych w owych okresach obiektów zieleni komponowanej. Ze względu na skalę przedsięwzięcia oraz dochowanie planistycznej konsekwencji w okresie realizacji wyjątkową uwagę poświęcono czasom po roku 1950. Powstaje wówczas Plan Generalny – koncepcja planistyczna autorstwa Kazimierza Wejcherta i Hanny Adamczewskiej-Wejchert, w której składowe układu zieleni, wynikającego z przyjętych ogólnych założeń kompozycyjno-funkcjonalnych, stają się jednym z elementów krystalizujących cały układ urbanistyczny miasta. Przedstawiono ponadto proces realizacji oraz stan obecny zaplanowanych w Planie Generalnym parków miejskich i osiedlowych.

Słowa kluczowe

EN

Kazimierz Wejchert; park; urban planning

PL

Kazimierz Wejchert; park; urbanistyka

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2016
• Tom: Y. 113, iss. 1-A
• Strony: 59--81
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., il.

Twórcy

autor

Dudek-Klimiuk J.

• Department of Landscape Architecture, Warsaw University of Life Science – SGGW

Bibliografia

• [1] Adamczewska H., Miastoprojekt Nowe Tychy. 1955-1965, Miastoprojekt Nowe Tychy, Katowice–Tychy 1965.
• [2] Adamczewska-Wejchert H., Wejchert K., Jak powstawało miasto, part 1, Pergamon s.c., Tychy 1995.
• [3] Adamczewska-Wejchert H., Zadrożna R., Tychy w architekturze XXX-lecia, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Tyskiej, Katowice, sine anno.
• [4] Czerwiec M., Lewińska J., Zieleń w mieście, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa 1996.
• [5] Czyżewski A., Budujemy nowy dom… Opowieści o Kazimierzu Wejchercie, [in:] Czyżewski A. (ed.), W stulecie urodzin. Profesor Kazimierz Wejchert, Muzeum Miejskie w Tychach, Tychy 2012, p. 23-90.
• [6] Kaczmarek R. (ed.), Tychy. Monografia historyczna, Miasto Tychy, Tychy 2011.
• [7] Lipok-Bierwiaczonek M., Huta Paprocka, Muzeum Miejskie w Tychach, Tychy 2007.
• [8] Lipok-Bierwiaczonek M., Ociepa A., To było tak… Z życia tyszan w latach 1950-1999, Muzeum Miejskie w Tychach, Tychy 2011.
• [9] Lipok-Bierwiaczonek M., Od socrealizmu do postmodernizmu. Unikatowe NOWE Tychy. Przewodnik po szlaku miejskim, Urząd Miasta Tychy – Wydział Rozwoju Miasta i Funduszy Europejskich, Tychy 2011, http://www.unikatowetychy.pl/images/przewodnik.pdf (access: 03.08.2015).
• [10] Lipok-Bierwiaczonek M., Kaczmarek R., Tychy. Obrazy z przeszłości, Tychy, sine anno.
• [11] Nagengast W. (ed.), Kronika szkoły w Tychach, Muzeum Miejskie w Tychach, Tychy 2011.
• [12] Ociepa A., Tychy – osada w Puszczy Pszczyńskiej. O tyskim herbie, zamku myśliwskim i polowaniach w Puszczy Pszczyńskiej, [in:] Lipok-Bierwiaczonek M., Ociepa A. (ed.), Leśne historie. Puszcza pszczyńska w historii Tychów i okolicy. Przyroda i gospodarka, Tyskie Zeszyty Historyczne, Vol. 10, 2013, p. 51-60.
• [13] Okołowicz-Krześ H., Projektowanie i realizacja drzewostanu. Tereny zieleni w Tychach 1954-1999, [in:] Seminarium pod patronatem Prezydenta Miasta Tychy: Drzewa w mieście, Tychy, 25.09.2007, http://www.pke-tychy.ovh.org/download/seminarium_1.pdf (access: 10.09.2015).
• [14] Protocol No. 0063-5/KILit/07 from the meeting of the Commission for Local Initiatives and Spatial Order dated 23vol April 2007, http://bip.umtychy.pl/index.php?action=PobierzPlik&id=6335 (access: 10.09.2015).
• [15] Szumański M., Strukturalizacja terenów zieleni, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2005.
• [16] Wejchert K., Elementy kompozycji urbanistycznej, Arkady, Warszawa 1984.
• [17] Włodarczyk J.A., Pokochać Tychy? czyli Miasto od nowa, WST, Katowice 2012.
• [18] Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków; woj. śląskie, http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/stan%20na%2030.06.2015%20poprawki/SLS-rej.pdf (access: 11.08.2015).
• [19] Zielonko A., Planowanie terenów zieleni, [in:] Niemirski W. (ed.), Kształtowanie terenów zieleni, Arkady, Warszawa 1973, p. 24-28.
• [20] Zagała Ł., Współczesna przestrzeń wypoczynku, Architektura Murator, No. 6, 2015, p. 64-68.
• [21] Żylski T., Życie w architekturze, Architektura Murator, No. 6, 2015, p. 20-33.