Badania dostępności architektoniczno-urbanistycznej w Polsce. Studium przypadku

• Autorzy: Ujma-Wąsowicz Katarzyna , Benek Iwona , Kempka Ada

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0014.7952

Warianty tytułu

EN

Research on architectural and urban accessibility in Poland. Case studies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W związku z wprowadzaniem i wdrażaniem w Polsce programu „Dostępność Plus” obserwuje się duże zainteresowanie projektowaniem uniwersalnym przy równocześnie niskim poziomie świadomości potrzeb, a także ograniczeń osób z niepełnosprawnościami. Artykuł przedstawia wybrane badania oraz płynące z nich wnioski w obszarze wdrażania dostępności architektoniczno-urbanistycznej dla osób z niepełnosprawnościami w miastach Regionu Górnego Śląska. Celem badań jest przede wszystkim gromadzenie niezbędnej wiedzy dla realizacji współfinansowanego przez Unię Europejską programu „Uczelnia dostępna”, którego Politechnika Śląska (miejsce pracy autorek) jest beneficjentem, oraz szeroko pojętych działań edukacyjnych. Przyjęta dla prowadzenia badań metoda to w głównej mierze Post-Occupancy Evaluation (POE), która służy głównie do prawidłowego przeprowadzenia procesu programowania funkcjonalno-przestrzennego z wykorzystaniem badań literaturowych, eksperckich i partycypacyjnych. Podstawową ideą podjętych dociekań jest zasada Universal Design.

EN

As regards the introduction and implementation of the "Accessibility Plus" Act in Poland, a considerable interest in universal design has been noted, with a simultaneously low level of awareness of the needs of people with disabilities. The article presents selected studies and its conclusions in the area of application of architectural and urban planning accessibility for people with disabilities in the cities of the Upper Silesia Region (Poland). The aim of the permanent research conducted by the Authors of the text is, first of all, to gather the necessary knowledge for the execution of the "Accessible University" co-financed by the European Union, of which the Silesian University of Technology (the place of work of the Authors) is the beneficiary, and on the other hand, educational activities. The Post-Occupancy Evaluation (POE) method, which serves primarily to properly perform the functional-spatial programming process, using literature, expert and participatory research, has been mainly adopted for the research.

Słowa kluczowe

PL

projektowanie uniwersalne; audyt architektoniczny; dostępność architektoniczna; świadomość; potrzeba; ograniczenie; osoba niepełnosprawna

EN

universal design; architectural audit; architectural accessibility; awareness; need; limitation; disabled person

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2021
• Tom: R.25, nr 4
• Strony: 56--58
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., il.

Twórcy

autor

Ujma-Wąsowicz Katarzyna

• Politechnika Śląska, Wydział Architektury

• https://orcid.org/0000-0002-3190-530X

autor

Benek Iwona

• Politechnika Śląska, Wydział Architektury

• https://orcid.org/0000-0001-9754-436X

autor

Kempka Ada

• https://orcid.org/0000-0002-4464-0945

Bibliografia

• [1] Aronson E., Psychologia społeczna, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2012.
• [2] Konwencja o prawach osób z niepełnosprawnościami. Dz.U. 2012 r., poz. 1169 z 25.10.2012.
• [3] Program rządowy „Dostępność Plus” 2018-2025; Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, Polska; lipiec 2018. https://www.ncbr.gov.pl/fileadmin/POIR/3_1_1_1_2019/Dok_dodatkowe/16_Program_Dostepnosc_Plus.pdf [dostęp: 17.07.2020].
• [4] Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz.U. 2019 r., poz. 1696).
• [5] Raport Najwyższej Izby Kontroli z dnia 15.10.2018 r. Dostępność przestrzeni publicznej dla osób starszych i niepełnosprawnych nr 111/2018/P/17/094/LPO file:///C:/Users/admin/Desktop/DOST%C4%98PNO%C5%9A%C4%86/NIK_kontrola%20dost%C4%99pno%C5%9Bci.pdf [dostęp: 20.07.2020].
• [6] Schumacher P., The Autopoiesis of Architecture. Volume II: A New Agenda for Architecture. John Wiley & Sons, 2012.
• [7] Projektowanie Uniwersalne: zasady i cele: http://idea.ap.buffalo.edu/about/universal-design/ [dostęp: 14.01.2021].
• [8] Preiser W., Rabinowitz H., White E., Post Occupancy Evaluation. Van Nostrand Reinhold, New York 1988.
• [9] Fross K., Badania jakościowe w projektowaniu architektonicznym na wybranych przykładach. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej 2012.
• [10] Raporty i informacje - warsztaty Nasze miasta nie kuleją, https://rpo.slaskie.pl/czytaj/nasze_miasta_nie_kuleja_dostepnosc_szkolenie_092619; https://www.dabrowa-gornicza.pl/aktualnosci/nasze-miasta-niekuleja/; https://silesia.org.pl/aktualnosci/nasze-miasta-niekuleja,291 [dostęp: 20.01.2021].

Uwagi

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).