Wojna prądów” na przełomie XIX i XX wieku w 130. rocznicę przesyłu energii elektrycznej z Lauffen do Frankfurtu nad Menem

• Autorzy: Rataj Piotr , Hickiewicz Jerzy

Warianty tytułu

EN

The war of the currents” at the turn of the 19th and 20th century on the 130th anniversary of the transmission of electricity from Lauffen to Frankfurt am Main

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł prezentuje podstawowe problemy związane z przesyłem energii elektrycznej prądem stałym z końca XIX wieku. Zawiera też informacje na temat początków techniki prądu trójfazowego, która pozwoliła na organizację pionierskiego przesyłu energii elektrycznej na 175 km z Lauffen do Frankfurtu nad Menem na Międzynarodową Wystawę Elektrotechniczną w 1891 r., co symbolicznie otwiera epokę prądu trójfazowego w technice przesyłowej która trwa do dnia dzisiejszego.

EN

This article presents the basic problems of the transmission of electricity by direct current at the end of the 19th century. It also provides important facts on the beginnings of three-phase current technology, which made it possible to organise the pioneering 175 km transmission of electricity from Lauffen to Frankfurt am Main for the International Electrotechnical Exhibition of 1891, symbolically opening the era of threephase current in transmission technology, which continues to this day.

Słowa kluczowe

PL

przesył energii elektrycznej; prąd trójfazowy; prąd stały; historia

EN

electric energy transmission; three-phase current; direct current; history

• Wydawca: Oddział Zagłębia Węglowego Stowarzyszenia Elektryków Polskich w Katowicach
• Czasopismo: Śląskie Wiadomości Elektryczne
• Rocznik: 2021
• Tom: Nr 3 (135)
• Strony: 28--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys.

Twórcy

autor

Rataj Piotr

• Pracownia Historyczna SEP w Opolu

autor

Hickiewicz Jerzy

• Pracownia Historyczna SEP w Opolu

Bibliografia

• [1] Allerhand Adam, The Earliest Years of Three-Phase Power – 1891- 1893, „Proceedings of the IEEE” 2020, nr 1, s. 215-227.
• [2] Altenberg Maurycy, O przenoszeniu energii na odległość zapomocą prądów stałych (system Thury), „Czasopismo Techniczne” 1903, nr 18, s. 252-257.
• [3] Arrillaga Jos, High voltage direct current transmission, 2nd Edition, IEE Power and energy series 29, London 1998.
• [4] Dąbrowski Mirosław, Naukowe podstawy powstania i rozwoju transformatorów, „Biuletyn Techniczno-Informacyjny Zarządu Oddziału Łódzkiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich” 2006, nr 5, s. 16-23.
• [5] Dobrzyński Franciszek, Transmisya elektryczna na wystawie we Frankfurcie, „Czasopismo Techniczne” 1891, nr 8, s. 57-58.
• [6] Gierlotka Stefan, Historia elektrotechniki, Katowice 2012.
• [7] Gilson Norbert, Drehstromübertragung Lauffen-Frankfurt, stronainternetowa VDE Geschichte der Elektrotechnik: https:// www.vde.com/de/geschichte/karte/baden-wuerttemberg/ drehstromuebertragung-lauffen-frankfurt (dostęp 27.05.2021).
• [8] Gostkowski Roman, Przesyłka siły za pomocą prądów elektrycznych, „Czasopismo Techniczne” 1883, nr 10, s. 125-131, nr 11, s. 141-149, nr 12, s. 161-170.
• [9] Lauffen to Frankfurt 1891: The beginning of modern electric power in the world, strona internetowa Edison Tech Center: https://edisontechcenter.org/LauffenFrankfurt.html (dostęp 27.05.2021).
• [10] Lindner Th., Die Drehstrom-Kraftübertragung Lauffen – Frankfurt a. M., „AEG Mitteilungen” 1941, nr 5-6 (50 Jahre Drehstrom), s. 121-127.
• [11] Lössl Richard, Drehstrom – Grundpfeiler der heutigen Energiewirtschaft, „Schweizerische Bauzeitung” 1966, nr 34, s. 606-608.
• [12] Przesyłka pracy pomiędzy m. Lauffen (n. Neckarem) i Frankfurtem n. M, za pośrednictwem przemiennych („trzyfazowych”) prądów elektrycznych, „Przegląd Techniczny” 1892, nr 6, s. 120.
• [13] Rudolph Dietmar, Drehstromübertragung Lauffen – Frankfurt 1891, strona internetowa Radiomuseum: https://www.radiomuseum.org/forum/drehstromuebertragung_lauffen_frankfurt_18912.html (dostęp 27.05.2021).
• [14] Smil Vaclav, Creating the Twentieth Century: Technical Innovations of 1867-1

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).