Analiza zależności pomiędzy poziomem PKB a transportem i jego kosztami zewnętrznymi w wybranych krajach Unii Europejskiej

• Autorzy: Tundys B. , Matuszczak A.

Warianty tytułu

EN

Analysis of impact of changes in transportation GDP and external costs in selected countries of the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z głównych problemów towarzyszących rozwojowi gospodarczemu jest coraz większe zanieczyszczenie środowiska naturalnego, którego powodem jest między innymi rola transportu w gospodarce. Powyższa sytuacja implikuje konieczność podejmowania szeroko rozumianych inicjatyw promujących zasady zrównoważonego rozwoju, zarówno na poziomie międzynarodowym, jak i krajowym. Obecnie problematyka zrównoważonego rozwoju jest pierwszoplanowa dla państw Unii Europejskiej, zwłaszcza w kontekście Strategii 2020. Uregulowania w tym zakresie wzbudzają wiele kontrowersji wśród zobligowanych do ich respektowania przedsiębiorstw, jednakże mają swoje uzasadnienie, przy kierowaniu się zasadą zaspokajania nie tylko potrzeb doraźnych, ale także potrzeb przyszłych pokoleń, i dążeniem do zrównoważenia systemów środowiska gospodarczego i społecznego. Nowa polityka transportowa Unii Europejskiej, zawarta w Białej Księdze, kładzie główny nacisk na wsparcie zrównoważonego rozwoju transportu w krajach członkowskich, a jednym z celów strategicznych, ma być osiągnięcie prawie zerowej liczby ofiar śmiertelnych w transporcie drogowym oraz pełne zastosowanie zasady „zanieczyszczający płaci” wobec użytkowników transportu, a więc pełna internalizacja kosztów zewnętrznych transportu (w perspektywie do 2050 roku). W przeszłości badania nad wielkością kosztów zewnętrznych w transporcie, skupiały się przede wszystkim na ich pomiarze w poszczególnych regionach, pomijając poszukiwanie zależności pomiędzy ich poziomem, a innymi zmiennymi. Dlatego też artykuł ukazuje powiązania efektów zewnętrznych transportu z działalnością transportową, jak również w korelacji ze wskaźnikiem PKB, z podkreśleniem roli, jaką odgrywać mogą one w kształtowaniu poziomu efektów zewnętrznych w krajach Unii Europejskiej. W pierwszej części artykułu autorki wyjaśnią rolę transportu jako generatora kosztów zewnętrznych, jak również istotę wskaźników makroekonomicznych w gospodarce krajowej. W dalszej, zasadniczej części znajduje się analiza zależności badanych zmiennych wraz z propozycją ich wykorzystania we wspieraniu zrównoważonego rozwoju transportu w krajach Europy.

EN

This article aims to show the relationship between external effects of transport and selected macroeconomic indicators, with emphasis on the role they can play in shaping the level of externalities in the European Union. In the first part of the article the authors explain the role of transport as a generator of external costs, as well as essence of macroeconomic indicators in the national economy. Further, a substantial portion of the analysis is based on the variables tested together with a proposal of their use in supporting sustainable transport in Europe. The authors verified wagered a thesis that the size of the external costs of transport depends on the number of transported tonnes of cargo and passengers, and the associated transport performance, that reveals clearly translates into correlation with the index of gross domestic product (GDP). Verification of the assumptions justified to analyze and assess the situation, taking into account the selected countries of the European Union. This occurred in the context of the research, which was used to study literature and analysis of statistical data for selected periods.

Słowa kluczowe

PL

zrównoważony rozwój transportu; polityka transportowa; użytkownicy transportu; wskaźniki makroekonomiczne

EN

sustainable transport; transport policy; transport users; macroeconomic indicators

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 2
• Strony: 361--372
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., tab., wykr., pełen tekst na CD

Twórcy

autor

Tundys B.

• Katedra Logistyki, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, Uniwersytet Szczeciński

autor

Matuszczak A.

• Katedra Logistyki, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• 1. Bąk M, Transport jako przedmiot i czynnik integracji europejskiej, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1997.
• 2. Biała księga. Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu, Komisja Europejska, Bruksela 2011.
• 3. Departament Rachunków Narodowych GUS, www.stat.gov.pl.
• 4. External costs of transport in Europe. Update study for 2008, CE Delf, INFRAS, Fraunhafer, Delf JSI.
• 5. Mały rocznik statystyczny Polski 2013, GUS, Warszawa 2013, www.stat.gov.pl.
• 6. Pawłowska B., Koszty zewnętrzne transportu, problemy ekonomicznej wyceny, Wyd. UG Gdańsk 2000.
• 7. Pawłowska B., Zewnętrzne koszty transportu - problem ekonomicznej wyceny, Wydawnictwo UG, Sopot 2000,
• 8. Transport wyniki działalności 2007-2012, GUS, Warszawa 2007-2013, www.stat.gov.pl.
• 9. Transport - wyniki działalności 2008, GUS, Warszawa 2009, www.stat.gov.pl.
• 10. Transport - wyniki działalności 2009, GUS, Warszawa 2010, www.stat.gov.pl.
• 11. Transport - wyniki działalności 2010, GUS, Warszawa 2011, www.stat.gov.pl.
• 12. Transport - wyniki działalności 2011, GUS, Warszawa 2012, www.stat.gov.pl.
• 13. Transport - wyniki działalności 2012, GUS, Warszawa 2013 www.stat.gov.pl.
• 14. www.eurostat.eu
• 15. www.stat.gov.pl
• 16. Wronka J., Transport kombinowany/intermodalny (Teoria i Praktyka). Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2008
• 17. Załoga E., Trendy w transporcie lądowym Unii Europejskiej, Wyd. US, Szczecin 2013