Zjawiska elektrostatyczne w środowisku pracy – analiza zagrożeń i studium przypadku

• Autorzy: Ptak Szymon , Ostrowski Piotr

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0014.3882

Warianty tytułu

EN

Electroststic phenomena in the work environment - hazards analysis and case study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest budowanie świadomości na temat zagrożeń spowodowanych przez wyładowania elektrostatyczne w środowisku pracy. Przedstawiono wytłumaczenie zjawiska, wskazując metody generowania ładunku elektrycznego na powierzchni obiektów fizycznych. Przybliżono podział wyładowań, a także omówiono wybrane typy: iskrowe, koronowe, snopiaste, snopiaste rozprzestrzeniające się. Przeprowadzono analizę rzeczywistych zdarzeń, w których doszło do powstania wyładowania elektrostatycznego w warunkach przemysłowych, wraz ze wskazaniem przyczyny zjawiska i środków ochronnych. Zagrożenia, które towarzyszą zjawisku elektryczności statycznej wymuszają stosowanie określonych środków bezpieczeństwa. Jak pokazuje praktyka, zaniedbania w tym zakresie mogą powodować ogromne straty, zarówno z punktu widzenia zdrowia i życia pracowników, utraconego i zniszczonego mienia, jak i wpływu na środowisko naturalne.

EN

The purpose of the article is to build awareness about the hazards caused by electrostatic discharge in the work environment. An explanation of the phenomenon was presented, indicating methods of generating electric charge on the surface of physical objects. The division of discharges is presented, and selected types are discussed: spark, corona, brush and propagating brush discharges. Further in the article, an analysis of real events in which electrostatic discharge occurred in industrial conditions was carried out, together with an indication of the cause of the phenomenon and protective measures. The threats that accompany the phenomenon of static electricity force the use of specific safety measures. As practice shows, negligence in this regard can cause huge losses. both from the point of view of the health and life of employees, lost and damaged property, and impact on the environment.

Słowa kluczowe

PL

elektrostatyka; zagrożenie pożarowe; zagrożenie wybuchem; bezpieczeństwo procesowe

EN

electrostatics; fire hazard; explosion hazard; process safety

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 9
• Strony: 18--21
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys.

Twórcy

autor

Ptak Szymon

• Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

autor

Ostrowski Piotr

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

Bibliografia

• [1] OHSAWA, A. Statistical analysis of fires and explosions attributed to static electricity over the last 50 years in Japanese industry. Journal of Physics: Conference Senes. 2011,30.
• [2] PTAK, SZ. Zagrożenia elektroenergetyczne w środowisku pracy. Warszawa, SGSP 2020. ISBN 978-83- 957235-3 -7.
• [3] CYBULSKI, K., WIECHUŁA, B. Elektryzacja jako źródło zagrożenia. Prace Naukowe GIG Górnictwo Środowisko. 2011,3:5-2.
• [4] Ochrona przed rozładowaniami statycznymi w środowisku elektronicznym. Podręcznik ESD, Renex, 2020.
• [5] PTAK, SZ., SMALCERZ,A., OSTROWSKI, P Estimation of the energy released during propagating brush discharge. Journal of Electrostatics 2020,103:103-416.
• [6] LUTTGENS, G., LUTTGENS, S. Static Electricity. Understanding, Controlling, Applying. Weinheim: Willey-VCH, 2017. ISBN 0-7506-2782-4.
• [7] EGAN, S., Learning lessons from five electrostatic incidents. Journal of Electrostatics. 2017,88:183-189.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).