Kurczące się miasta jako proces przemiany miast w świetle wybranych aspektów

• Autorzy: Jopek Dorota , Musiał-Malago Monika

Identyfikatory

DOI

10.24425/tkuia.2021.138706

Warianty tytułu

EN

Shrinking cities as a process of cities’ transformation in the light of selected aspects

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Opracowanie dotyczy miast o dużym ubytku liczby mieszkańców, który prowadzi do procesu ich wyludniania, nazywanego procesem kurczenia (ang. ‘shrinking cities’). W badaniach tych procesów najczęściej analizuje się aspekty demograficzne, społeczne i gospodarcze. Natomiast dopiero aspekty przestrzenne pozwalają na określenie specyfiki procesu kurczenia się danych ośrodków. Celem artykułu jest ocena wskaźników oraz zobrazowanie skali zróżnicowania procesu kurczenia się wybranych miast.

EN

The study concerns cities with a large decline in the number of inhabitants, which leads to depopulation, called the ‘shrinking cities’. In the study of these processes, demographic, social and economic aspects are most often analyzed. However, only the spatial aspects allow defining the specificity of the shrinkage process of selected cities. The article aims to evaluate the indicators and illustrate the diversification scale of the shrinkage process of selected cities.

Słowa kluczowe

PL

depopulacja; miasta kurczące się; regres miasta

EN

depopulation; shrinking cities; city regress

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2021
• Tom: T. 49
• Strony: 115--135
• Opis fizyczny: Bibliogr. 39 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Jopek Dorota

• Cracow University of Economics

• https://orcid.org/0000-0003-1504-771X+

autor

Musiał-Malago Monika

• Cracow University of Economics

• https://orcid.org/0000-0002-4620-1954

Bibliografia

• Bank Danych Lokalnych, 2010, 2021, GUS (www.stat. gov.pl).
• Bernt, M. (2007), ‘Six years of “Stadtumbau Ost” programme: difficulties of dealing with shrinkage’ [w:] Shrinking Cities: Effects on urban ecology and challenges for urban development, M. Langner, W. Endlicher (red.), Berlin: Peter Lang.
• Bobowski, Z. (2004), Wybrane metody statystyki opisowej i wnioskowania statystycznego. Prace Dydaktyczne, Wałbrzych: WWSZiP.
• Couch, C. et al. ‘Decline and sprawl: An evolving type of urban development - observed in Liverpool and Leipzig’, European Planning Studies, 13(1), 2005.
• Dõringer, S. et al. ‘A meta-analysis of shrinking cities in Europe and Japan. Towards an integrative research agenda’, European Plnning Studies, 28(9), 2020.
• Haase, A. (2008), ‘Reurbanisation - an analysis of the interaction between urban and demographic changes as a comparison between European cities’, Die Erde, 139(4), 2008.
• Haase, A. (2013), ‘No one-size-fits-all. O różnorodności kurczących się miast w Europie [w:] Zarządzanie rozwojem miast o zmniejszającej się liczbie mieszkańców (w kontekście perspektywy finansowej 2014–2020), Warszawa: Kancelaria Senatu.
• Haase, A. et al. ‘From long-term decline to new diversity: Socio-demographic change in Polish and Czech inner cities’, Journal of Urban Regeneration and Renewal, 3(1), 2009.
• Haase, A. et al. (2013), Varieties of shrinkage in European cities. European Urban and Regional Studies, s. 1–17.
• Haase, A., Rink, D., Grossmann, K. (2014), ‘Conceptualizing urban shrinkage’, Environmental Planning, 46(7), 2014.
• Jopek, D. (2015), ‘Przestrzenne aspekty procesu kurczenia się miast’ [w:] Harańczyk A. (red.) Uwarunkowania i konsekwencje procesu kurczenia się miast, Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu Sp. z o.o.
• Kałuża, H. (2011), ‘Zróżnicowanie wskaźnika przedsiębiorczości w gminach powiatu siedleckiego’ [w:] Filipiak B. (red.) Finanse publiczne i rozwój przedsiębiorczości w regionach, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, nr 38/2011.
• Kantor-Pietraga, I. (2014), Systematyka procesu depopulacji miast na obszarze Polski od XIX do XXI wieku, Katowice: Uniwersytet Śląski.
• Kantor-Pietraga, I. i in. (2014), ‘Problemy zarządzania miastem kurczącym się na przykładzie Bytomia’ [w:] T. Markowski, D. Stawasz (red.) Społeczna odpowiedzialność w procesach zarządzania funkcjonalnymi obszarami miejskimi, Biuletyn KPZK PAN, nr 253, 2014.
• Krzysztofik, R. (2013), "Zagłada miasta" - projekt Shrink Smart - The Govername of Shrinkage within an European context na Uniwersytecie Śląskim [w:] Zarządzanie rozwojem miast o zmniejszającej się liczbie mieszkańców (w kontekście perspektywy finansowej 2014–2020), Warszawa: Senat Rzeczypospolitej Polskiej.
• Krzysztofik, R., Runge, J., Kantor-Pietraga, I. (2012), An Introduction to Governance of Urban Shrinkage. A Case of Two Polish Cities: Bytom and Sosnowiec, Sosnowiec: Uniwersytet Śląski, WNoZ.
• Mallach, A., Haase, A., Hattori, K. ‘The shrinking city in comparative perspective: Contrasting dynamics and responses to urban shrinkage’, Cities, vol. 69, 2017.
• Martinez-Fernandez, C. et al. ‘Shrinking Cities: Urban Challenges of Globalization’, International Journal of Urban and Regional Research, 36(2), 2012.
• Martinez-Fernandez, C., Pallagst, K., Wiechmann, T. (2014), Shrinking Cities. International Perspectives and policy Implications, Taylor & Francis.
• Martinez-Fernandez, C., Recken, D., ‘Why Do Cities Shrink?’, European Planning Studies, 19(18), 2011.
• Musiał-Malago’, M. ‘Kurczenie się miast Polski - analiza i pomiar zjawiska’, Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, nr 42, 2018.
• Myrdal, G. (1957), Economic theory and under-developed regions, London: Duckworth.
• Nelle, A. et al. ‘Urban shrinkage in Germany: An entangled web of conditions, debates and policies’, Cities, vol. 69, 2017.
• Pallagast, K. et al. (2009), The future of shrinking cities - problems, patterns and strategies of urban transformation in a global context, Center for Global Metropolitan Studies and the Shrinking Cities International Research Network, Monograph Series, University of California.
• Radzimski, A. ‘Między miastem kurczącym się a reurbanizacją. Zróżnicowanie rozwoju miast w Niemczech w latach 1995–2012’, Przegląd Geograficzny, 2015, 87, 4.
• Richardson, H.W., Nam, Ch.W. (2014), Shrinking Cities A Global Perspective, Routledge.
• Sousa, S., Pinho, P. ‘Planning for Shrinkage: Paradox or Paradigm’, European Planning Studies 23(1), 2015.
• Sroka, B. (2020), System planowania przestrzennego w kontekście uwarunkowań, przebiegu, skali i skutków procesu kurczenia się miast w Polsce, praca doktorka, maszynopis.
• Stryjakiewicz, T. (2014), Kurczenie się miast w Europie Środkowo-Wschodniej, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• Stryjakiewicz, T. i in. (2014), ‘Współczesny kontekst i podstawy teoretyczno-metodologiczne analizy procesu kurczenia się miast’ [w:] Kurczenie się miast w Europie Środkowo-Wschodniej, T. Stryjakiewicz (red.) Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• Turok, I., Mykhnenko, V. ‘The trajectories of European cities, 1960–2005’, Cities, vol. 24(3), 2007.
• Turok, I. Mykhnenko, V. ‘East European cities: patterns of growth and decline, 1960–2005’, International Planning Studies, 13(4)2008.
• Wiechmann, T., Wolf, M. (2013), Urban Shrinkage in a Spatial Perspective - Operationalization of Shrinking Cities in Europe 1990–2010, Dublin, AESOP-ACSP Joint Congress, Conference Paper.
• Wiechmann, T., Wolff, M. (2014), ‘Skala i przestrzenne zróżnicowanie procesu kurczenia się miast w Europie na przełomie XX i XXI wieku’ [w:] Kurczenie się miast w Europie Środkowo-Wschodniej, T. Stryjakiewicz (red.). Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• Wiszniewski, J. (2018), ‘Planning public spaces in the aspect of urban shrinkage’ [w:] 5th International Multidisciplinary Scientific Conference on Social Sciences and Arts, SGEM 2018: conference proceedings, Vol. 5, Urban planning, architecture & design, issue 5.1, Architecture & design, 19-21 March, 2018, Vienna, Austria. Sofia: STEF92 Technology, cop. 2018, pp. 267–274.
• Wu, T., Martinez-Fernandez, C. (2009), ‘Shrinking Cities: A global Overview and Concerns about Australian Cases’ [w:] The future of shrinking cities - problems, patterns and strategies of urban transformation in a global context, K. Pallagast et al. (eds.), Berkeley: IURD.
• Zarządzanie rozwojem miast o zmniejszającej się liczbie mieszkańców (w kontekście perspektywy finansowej 2014–2020) (2013), Warszawa: Senat Rzeczypospolitej Polskiej. Z
• borowski, A., Soja, M., Łobodzińska, A. ‘Population trends in polish cities - stagnation, depopulation or shrinkage?’ Prace Geograficzne, z.130, 2012.
• Zeliaś, A. (2000), Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym, Kraków: Akademia Ekonomiczna.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023)