Warunki klimatyczne w archiwach: czynniki wpływające na stan zachowania obiektów

• Autorzy: Charkowska Anna
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zagadnienia związane z zapewnieniem odpowiednich dla archiwaliów warunków klimatycznych w środowisku ich przechowywania są tematem ważnym i ciekawym, zarówno z punktu widzenia archiwistów i konserwatorów, jak i inżynierów - projektantów instalacji wewnętrznych: wentylacji i klimatyzacji oraz centralnego ogrzewania oraz architektów. W artykule przedstawiono wpływ warunków środowiskowych (temperatury i wilgotności względnej powietrza, oświetlenia i zanieczyszczeń) na obiekty archiwalne.

Słowa kluczowe

PL

wentylacja archiwów; klimatyzacja archiwów; ogrzewanie archiwów; przechowywanie archiwaliów; przechowywanie książek

EN

archives ventilation; air-conditioning of archives; archives heating; storage of archive documents; storage of books

• Wydawca: Grupa Wydawnicza Euro-Media
• Czasopismo: Chłodnictwo i Klimatyzacja
• Rocznik: 2021
• Tom: nr 7
• Strony: 42--48
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., fot., tab.

Twórcy

autor

Charkowska Anna

• Zakład Klimatyzacji i Ogrzewnictwa, Wydział Instalacji Budowlanych Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska, Politechnika Warszawska

Bibliografia

• [1] 2019 ASHRAE HANDBOOK Heating, Ventilating, and Air-Conditioning APPLICATIONS. Chapter 24 Museums, Galleries, Ardwes, and Libraries.
• [2] ADAMUS-KOWALSKA J., BANGROWSKA A.: Archiwa jako instytucje kultury: współczesne wyzwania w kontekście archiwizacji dokumentów elektronicznych oraz zabezpieczenia oryginalnej dokumentacji papierowej, Toruńskie Studia Bibliologiczne, 2020, nr 1 (24), s.41-66, DOI: http://dx.doi.org/10.12775/ TSB.2020.002.
• [3] CZOP J./: Konserwatorska ochrona zbiorów muzealnych w: Zarządzanie bezpieczeństwem muzeum, Biblioteka Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów 10, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Warszawa, 2018, s. 113-138.
• [4] DĄBROWSKI J.: Analiza sytuacji i strategia wdrażania technologii masowego odkwaszania w Polsce Łódź, październik 2004 r. https://bn.org.pl/inne/wpr/Dabrowski.pdf (dostęp: 6.07.2021 r.).
• [5] DUDZIKOWSKI R: O profilaktyce i zabezpieczaniu Materiałów archiwalnych Archiwa biblioteki i muzea kościelne 89 (2008), s. 19-33.
• [6] GÓRNY R.L., CYPROWSKIM., STOBNICKA A., GOŁOFIT-SZYMCZAK M., ŁAWNICZEK-WAŁCZYK A.: Bezpieczeństwo biologiczne w muzeach i pracowniach konserwacji zabytków, Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2013.
• [7] https://archiwista24.wordpress.com/category/profilaktyka-i-konserwacja-archiwaliow/ (dostęp: 5.07.2021 r.).
• [8] KARBOWSKA-BERENTi:. Ochrona zabytków na podłożu papierowym przed mikroorganizmami i owadami, Przegląd papierniczy, nr 6, s. 2016.
• [9] KAWALEC A., MIJAKOWSKIM.: Wilgotność powietrza wewnętrznego w obiekcie muzealnym. Symulacja w różnych wariantach użytkowania i wyposażenia obiektu. Rynek Instalacyjny, 12/2017, s. 98-104.
• [10] KOZIELEC T, KARBOWSKA-BERENT 1: Wykrywanie kleju żywicznego w papierowych podłożach zabytkowych fotografii oraz ich oprawach, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo XLV, Toruń 2014, s.459-476, DOI: http:// dx.doi.org/10.12775/AUNC_ZiK.20J4.018.
• [11] KOZŁOWSKI R.: Strategie ochrony: międzynarodowe normy i zalecenia, prezentacja Ochrona drewna polichromowanego: zarządzanie klimatem w budowlach zabytkowych i muzeach, Pałac Staszica, Warszawa, 20.04.2010 r., https://home.cyf-kr.edu.pl/ (dostęp: 4.07.2021).
• [12] Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 grudnia 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, Dz.U.2020 poz. 164.
• [13] PAS 198:2012, Specification for managing environmental conditions for cultural collections, Published by BSI Standards Limited 2012.
• [14] PAWŁOWSKA, A.: (2020). Konserwacja zbiorów archiwalnych i bibliotecznych. Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 58,25-35. https://doi.org/10.31743/abmk.8139
• [15] PEDREGAL P.D.: Climat des magasins d'archives: Objectifs, moyens, methods. Petit manuel de climatologie appliquee a la conception des batiments d'archives, Direction des Ardwes de France, 2009.
• [16] PEDEGRAL P.D.: Warunki klimatyczne w magazynach zbiorów archiwalnych: Cele, rozwiązania i metody. Mały podręcznik klimatologii stosowanej w projektowaniu budynków do zastosowań archiwalnych, Direction des Archives de France (tłumaczenie).
• [17] PN-EN 15757:2010, Konserwacja dóbr kultury - Specyfikacja temperatury i wilgotności względnej w ograniczaniu mechanicznych uszkodzeń organicznych materiałów higroskopijnych powodowanych oddziaływaniem klimatu.
• [18] PN-IS011799:2006, Informacja i dokumentacja - Wymagania dotyczące warunków przechowywania materiałów archiwalnych i bibliotecznych.
• [19] Podejmowanie decyzji w zakresie kontroli klimatu i energooszczędności w budynkach muzeów, bibliotek i archiwów, podręcznik, Wersja 1 - październik 2017, opracowany w oparciu w wyniki projektu badawczego Heriverde „Efektywność energetyczna instytucji muzealnych i bibliotecznych" Sfinansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, heriverde.nimoz.pl.
• [20] Praktyczne rekomendacje i dobre praktyki w zakresie ochrony zbiorów w instytucjach kultury, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Warszawa 2021, https://polin.pl/ system/files/attachments/PRiDPwZOZwlK_Zbiory%20na%20kolkach.pdf (dostęp: 9.07.2021).
• [21] Projekt HERIVERDE - Efektywność energetyczna instytucji muzealnych i bibliotecznych prezentacja.
• [22] SKÓRA}., ZDUNIAK K., GUTAROWSKA B., REMBISZ D: Szkodliwe czynniki biologiczne na stanowiskach pracy w muzeach, Medycyna Pracy 2012;63(2):153-165.
• [23] STRZELCZYK A., KOZIELEC T: Analiza sytuacji i strategia wdrażania technologii masowego odkwaszania zasobów bibliotek i archiwów w Polsce, https://bn.org.pl/inne/wpr/ (dostęp: 6.07.2021 r.).
• [24] STRZELCZYK A. B.: Zbiory biblioteczne - przyczyny zniszczeń i możliwości zapobiegania tym procesom, Folia Bibliologica XLII/XLIII, 1994/1995, s. 9-22.
• [25] VOSTEEN, R.: Adviesrichtlijn luchtkwaliteit archieven. The Hague: Ministcric van Volkshuisvesting, Ruimtelijkc Ordcning en Milieubeheer. Rijksgebouwendienst 1994.
• [26] WASILEWSKA J.: Chora książka: niekorzystne wpływy atmosferyczne, http://www.bu.kul.pl/chora-ksiazka-niekorzystne-wplywy-atmosferyczne,art_10736.html (dostęp: 18.07.2021 r.)
• [27] WOJTKOWSKI R.: Czajka A., Boruszkowska M., Budynek archiwum - wskazówki dla uczestników budowlanego procesu inwestycyjnego, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa, 2019.
• [28] WOJCIECHOWSKI P.: Ochrona i konserwacja zasobu w archiwach państwowych w Polsce, rozprawa doktorska, Instytut Historii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, Poznań 2014, https://repozytorium.amu.edu.pI/bitstream/10593/12378/1/P. Wojciechowski%20-%20OCHRONA%20ł9620KONSERWACJA9620ZASOBU%20W%20ARCHIWACH%20PA%C5%83STWOWYCH%20W%20POLSCE.pdf (dostęp: 9.07.202] r.).
• [29] Wybrane terminy z Polskiego Słownika Archiwalnego, pod red. Wandy MACIEJEWSKIEJ, Warszawa 1974, https://www.archiwa.gov.pl/pl/757-slownik-archiwalny, dostęp: 15.06.2021 r.
• [30] Zasady postępowania z materiałami archiwalnymi. Ochrona zasobu archiwalnego, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, wybór i oprac. BOROWSKI M., CZAJKA A., MICHAŚ A., Wyd. 2. popr., Warszawa, 2011.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).