Hałas infradźwiękowy : dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Pawlaczyk-Łuszczyńska, M.; Augustyńska, D.; Kaczmarska-Kozłowska, A.; Śliwińska-Kowalska, M.; Kameduła, M.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Hałas infradźwiękowy : dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Autorzy

Pawlaczyk-Łuszczyńska M. , Augustyńska D. , Kaczmarska-Kozłowska A. , Śliwińska-Kowalska M. , Kameduła M.

Wybrane pełne teksty z tego czasopisma

www.ciop.pl/pimosp_teksty

Identyfikatory

Warianty tytułu

Infrasonic noise

Języki publikacji

Abstrakty

Infradźwiękami przyjęto nazywać dźwięki lub hałas, którego widmo jest głównie zawarte w paśmie częstotliwości od 1 Hz do 20 Hz (ISO 7196). Z kolei hałas infradźwiękowy to hałas, w którego widmie występują składowe o częstotliwościach infradźwiękowych i niskich słyszalnych do 50 Hz (PN-86/N-01338). Źródłem hałasu infradźwiękowego w środowisku pracy są środki transportu oraz niektóre maszyny i urządzenia przemysłowe, w tym sprężarki tłokowe, pompy próżniowe, dmuchawy, piece hutnicze, młoty kuźnicze, kraty wstrząsowe, formierki maszynowe, urządzenia energetyczne elektrowni cieplnych (młyny, kominy, kotły i wentylatory kotłowe), wentylatory przemysłowe, maszyny drogowe, silniki odrzutowe testowane w hamowniach oraz urządzenia młynów zbożowych (przesiewacze zbożowe). Poziomy ciśnienia akustycznego (w pasmach oktawowych o częstotliwościach środkowych 4 -r 31,5 Hz), występujące zwykle na stanowiskach pracy związanych z wymienionymi maszynami, wahająsię w granicach od 80 dB do 120 dB. Dominującym skutkiem ekspozycji zawodowej na infradźwięki jest ich działanie uciążliwe, występujące już przy niewielkich przekroczeniach progu słyszenia, przejawiające się subiektywnie odczuwanymi stanami nadmiernego zmęczenia, dyskomfortu, senności oraz zaburzeniami sprawności psychomotorycznej i funkcji fizjologicznych. Obowiązujące obecnie wartości dopuszczalne hałasu infradźwiękowego2' nie są powiązane z progami percepcji słuchowej infradźwięków i nie odpowiadają wynikom badań doświadczalnych dotyczących subiektywnej oceny uciążliwości infradźwięków (krzywa G wg ISO 7196:1995). Propozycje nowych wartości dopuszczalnych hałasu infradźwiękowego uwzględniają obecny stan wiedzy na temat skutków oddziaływania, stosowane w innych krajach (a w szczególności w Szwecji i USA) kryteria oceny, wytyczne zawarte w normach międzynarodowych oraz własne wyniki pomiarów hałasu w środowisku pracy. Jako wartości dopuszczalne ze względu na ochronę zdrowia ogółu pracowników (wartości NDN) zaproponowano: równoważny poziom ciśnienia akustycznego skorygowany charakterystyką częstotliwościową G, odniesiony do 8-godzinnego dnia pracy lub tygodnia pracy, równy 102 dB (wyjątkowo w przypadku oddziaływania hałasu infradźwiękowego na organizm człowieka w sposób nierównomierny w poszczególnych dniach w tygodniu); szczytowy nieskorygowany poziom ciśnienia akustycznego równy 145 dB. Jako wartości dopuszczalne w odniesieniu do stanowisk pracy dla grup o szczególnej wrażliwości (kobiety ciężarne, osoby młodociane) zaproponowano: równoważny poziom ciśnienia akustycznego skorygowany charakterystyką częstotliwościową G, odniesiony do 8-godzinnego dnia pracy, równy 86 dB; szczytowy nieskorygowany poziom ciśnienia akustycznego równy 145 dB.

Infrasound is assumed to be sound or noise whose frequency spectrum lies mainly in the range from 1 Hz to 20 Hz (ISO 7196:1995), whereas the "infrasonic noise" is referred to as the broadband noise containing infrasonic frequencies and low audible frequencies under 50 Hz. In the working environment the infrasonic noise is generated by some industrial machinery and appliances including piston compressors, vacuum pumps, blast furnace blowers, blast-furnaces (arc furnaces, oxygen convectors), forge hammers, vibrating grates, power moulding machines, electric power station devices (chimneys, ball and beater mills, power boilers and power boiler fans), industrial fans, road making devices (road rollers), jet engines and flour-mill devices (especially flour vibrating screens). Another important source of infrasonic noise are the means of transport. The sound pressure levels (4 4-31.5 Hz 1/1-octave bands) at workposts involving the use of such machinery usually fall within the range of 80 4-120 dB. The predominant effect of exposure to infrasound in the occupational setting is the discomfort and annoyance experienced by exposed workers. This effect occurs at infrasound levels slightly exceeding the hearing threshold. It is manifested mainly as the subjective perception of fatigue, drowsiness and impaired psychomotor performance and physiological functions. The admissible values for infrasonic noise which are currently in force in Poland are not related to the hearing threshold of infrasound and they do not correspond with the results of experimental studies on subjective annoyance rating of infrasound (G-weighting curve according to ISO 7196:1995). The proposals of new limit values for infrasonic noise take into consideration the state-of-the- -art knowledge on'the effects of infrasound on humans, the criteria for infrasound exposure applied in other countries (especially in Sweden and USA), the respective international standards and the results of own infrasonic noise measurements performed under conditions of occupational exposure. The proposed health-based hygienic standards for occupational exposure to infrasonic noise are as follows: 102 dB - for the equivalent G-weighted sound pressure level normalised to a nominal 8-hour workday or 40-hour working week 145 dB - for the unweighted peak sound pressure level. The following values have been proposed as exposure limits for workers at particular risk, i.e. pregnant women and juveniles: 86 dB - for the equivalent continuous G-weighted sound pressure level normalised over a nominal 8-hour workday 145 dB - for the unweighted peak sound pressure level.

Słowa kluczowe

hałas infradźwiękowy ciśnienie akustyczne urządzenia przemysłowe

infrasonic noise acoustic pressure transmission facilities

Wydawca

Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Rocznik

2001

Tom

Nr 2 (28)

Strony

5--45

Opis fizyczny

Bibliogr. 85 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pawlaczyk-Łuszczyńska M.

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

autor

Augustyńska D.

Centralny Instytut Ochrony Pracy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16

autor

Kaczmarska-Kozłowska A.

Centralny Instytut Ochrony Pracy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16

autor

Śliwińska-Kowalska M.

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

autor

Kameduła M.

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

Bibliografia

1. Augustyńska D. (1982) Metody i wyniki pomiarów hałasu infradźwiękowego w przemyśle. Materiały do Studiów i Badań. CIOP, Warszawa, 62, 6-18.
2. Augustyńska D., Zawieska W., Ciosek R. (1983) Kabina do badania wpływu infradźwięków na organizm zwierząt laboratoryjnych. Prace CIOP, 118, 179-186.
3. Augustyńska D. (1985) Hałas infradźwiękowy wybranych maszyn i obiektów przemysłowych. W: Proceedings, Noise Control 85, Kraków, 1, 311-315.
4. Augustyńska D. (1989) Infrasonic noise emitted by flow machines, its sources and reduction methods. J L F Noise Vib, (8)1, 9-15.
5. Augustyńska D. et al. (1990) Wytyczne dla projektantów i konstruktorów do ograniczenia zagrożeń hałasem infradźwiękowym poniżej wartości najwyższego dopuszczalnego natężenia (NDN) w przemyśle hutniczym i maszynowym. Sprawozdanie z tematu 79/II realizowanego w ramach CPBR 11.1. pn. „Ochrona zdrowia człowieka w środowisku pracy”. Warszawa, CIOP.
6. Bekesy G. (1936, 1960) Experiments in Hearing. Red. E. G. Wever, McGraw-Hill, New York, 257-267.
7. Berglund B., Hassemen P. (1996) Sources and effects of low-frequency noise. J Acoust Soc Am, 99(5), 2985-3002.
8. Biuletyn Międzyresortowej Komisji ds. Aktualizacji Wykazu NDS i NDN Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy (1986) z. 2, 77-105.
9. Borredon P. (1980) Physiological effects of infrasound in our everyday environment. W: Proceedings, Conference on Low Frequency Noise and Hearing, 7-9 May 1980 in Aalborg. Denmark. Red. Moller H. and Rubak P., Aalborg University Press, 6 1-76.
10. Broner N. (1978) The effects of low frequency noise on people. J Sound Vib, 58, 483-500.
11. Bruel P. V. (1979) Limits for infrasound and ultrasound in factories. W: Proceedings, Inter Noise” 79, Warszawa, 849-853.
12. Bryan M.E. (1976) Low frequency noise annoyance. Infrasound and Low Frequency Vibration. Red. W. Tempest. London, Academic Press, 65-95.
13. Busnel R.G., Lehman A.G. (1978) Infrasound and sound differentation of their psychophysiological effects through use of genetically deaf animals. J Acoust Soc Am, 63 (3), 974-977.
14. Damijan Z, Panuszka R. (1999) Wpływ hałasu infradźwiękowego na potencjały bioelektryczne mózgu. W: Materiały Pokonferencyjne, XLVI Otwarte Seminarium z Akustyki, Kraków-Zakopane, 527-530.
15. Damijan Z., Panuszka R. (1999) Wpływ hałasu infradźwiękowego na wybrane parametry sygnału eeg. W: Materiały Pokonferencyjne, XLVI Otwarte Seminarium z Akustyki, Kraków-Zakopane, 531-534.
16. Danielsson A., Landstrom U. (1985) Blood pressure changes in man during infrasonic exposure. An experimental study. Acta Media Scandinavica, 2 17(5), 531-535.
17. Engel. Z, Panuszka R., Cieślik J. (1992) Opracowanie projektu normy dotyczącej ochrony środowiska przed hałasem i drganiami. Infradźwięki. Praca nauk.-bad. IMiW AGH, Kraków.
18. Evans M.J. (1976) Physiological and psychological effects of infrasound at moderate intensities. Infrasound and Low Frequency Vibration. Red. W. Tempest. London, Academic Press, 97-113.
19. Fuchs G.L., Verzini A.M., Nitardi H. (1995) Preliminary search of thresholds and effects of very low freguency sounds on man. International Journal of Environmental Studies, 49, 1-11.
20. Fuchs G., Verzini A.M, Oritz Skarp A.H. (1996) The effects of low frequency noise on man - two experiments. W: Proceedings, Inter-Noise 96, Liverpool, 2137.
21. Gierke H.E., Nixon C. W. (1976) Effect of infrasound on man. Infrasound and low frequency vibration. Red. W. Tempest. London, Academic Press, 114-150.
22. Harris C. S., Johnson D. L. (1978) Effects of infrasound on cognitive performance. Aviation Space Environmental Medicine, 49(4), 582-586.
23. Hee G., Barbara J.J., Gros P. (1992) Valeurs limites d’exposition aux agents physiqes en ambience de travail. Cahiers de Notes Documentaires, 148 (3e trimestre), 297-3 18.
24. Inukai Y., Taya H., Miyano H., Kurriyama H. (1986) A multidimesional evaluation method for psychological effects of pure tones at low and infrasonic frequencies. J L F Noise Vib, (5)3, 104-112.
25. Ising H. (1980) Psychological, ergonomical and psychological effects of long term exposure to infrasound and audiosound. W: Proceedings, Conference on Low Frequency Noise and Hearing, 7-9 May 1980 in Aalborg, Denmark. Red. H. Moller and P. Rubak, Aalborg University Press, 77-84.
26. Izmerov N.F., Suvorov G.A., Kuralesin N.A., Ovakimov V.G. (1997) Infrasound: body’s effects and hygienic regulation. Vestnik Rossiiskoi Akademii Meditsinskich Nauk, 7, 39-46.
27. Johnson D.L. (1973) Various aspects of infrasound. W: Proceedings of Colloquium on Infra sound, Centre National de la Recherche Scientifique, Paris, Sept.
28. Johnson D.L. (1980) The effects of high level infrasound. W: Proceedings, Conference on Low Frequency Noise and Hearing, 7-9 May 1980 in Aalborg, Denmark. Red. H. Moller and P. Rubak, Aalborg University Press, 47-60.
29. Kaczmarska A., Augustyńska D. (1992) Study of sound isolation of control cabins in industry in the bow frequency range. J L F Noise Vib, (11)2, 42-46.
30. Kaczmarska-Kozłowska A. (1997) Metody redukcji hałasu niskoczęstotliwościowego w kabinach przemysłowych. Praca doktorska CIOP.
31. Konarska M., Pochrzest B. (1982) Działanie infradźwięków w zależności od ich natężenia, częstotliwości i czasu ekspozycji. Materiały do Studiów i Badań. CIOP, Warszawa (62), 19-30.
32. Kryter K.D. (1985) The effects of noise on man. Academic Press, Inc, New York.
33. Kuralesin N.A. (1997) Hygienic and biomedical aspects of infrasound. Meditsina Truda i Promyshlennaia Ekologia, 5, 8-14.
34. Landstrom U. (1980) Some effects of infrasonic noise on man. W: Proceedings, Conference on Low Frequency Noise and Hearing, 7-9 May 1980 in Aalborg, Denmark. Red. H. Moller and P. Rubak, Aalborg University Press, 103-111.
35. Landstrom U. et al. (1982) Changes in weakfulness during exposure to infrasound. J L F Noise Vib, 1(2), 79-8
36. Landstrom U., Jundstrom R., Bystrom M. (1983) Exposure to infrasound - perception and changes in wakefulness. J L F Noise Vib, 2(1), 1-11.
37. Landstrom U., Bystrom M., Nordstrom B. (1985) Changes in wakefulness during exposure to noise at 42 Hz, 1000 Hz and individual eeg frequencies. J L F Noise Vib, 4(1), 27-33.
38. Landstrom U. (1987) Laboratory and field studies on infrasound and its effects on humans. J L F Noise Vib, 6(1), 29-33.
39. Landstrom U., Pelmear P.L. (1993) Infrasound - a short review. J L F Noise Vib, 12(3), 72-74.
40. Landstrom U. (1995) Human exposure to infrasound. Encyclopedia of Environmental Control Technology, vol. High Hazard Pollutans. Red. P.N. Cheremisinoff. Huston, Gulf Publ., 431-453.
41. Leventhall H.G. (1995) The role of low frequency noise and infrasound in sound quality. W: Proceedings, Inter-Noise’95, Newport Beach, 933-936.
42. Lim D.J., Dunn D.E., Johnson D.L., Moore T.J. (1982) Trauma of the ear from infrasound. Acta Oto-Laryngologica, 94 (3-4), 213-231.
43. Mirowska M. (1995) Results of measurements and limits proposals for low frequency noise in the living environment. J L F Noise Vib 14(3): 135-141.
44. Mirowska M. (1997) An investigation and the assessment of annoyance of low frequency noise in the dwellings. W: Proccedings of the 8th International Meeting on Low Frequency Noise & Vibration. Gothenburg 3rd-5th June 1997. Red. W. Tempest. A Multi-Science Publication, 108-117.
45. Mirowska M. (1998) Badania hałasów o częstotliwości 2-125 Hz w budownictwie w celu opracowania kryteriów ich oceny oraz stopnia ich uciążliwości. Praca planowa ITB nr 714/T07/95/09.
46. Moller H. (1984a) Effect of infrasound on man. A monograph of research carried out at Aalborg, Denmark - Institute of Electronic Systems, AUC. Aalborg University, 161.
47. Moller H. (1984b) Physiological and psychological effects of infrasound on humans. J L F Noise Vib, 3(1), 1-17.
48. Moller H. (1987) Annoyance of audible infrasound. J 1 F Noise Vib, 6(1), 1-17.
49. Nekhoserov A.S., Glinchikov V.V. (1990) Mechanism of the effect of infrasound on labyrinthine receptors. Kosmicheskaja Biologiia i Aviakosmicheskaia Meditsina, 24(6), 39-42.
50. Nekhoserov A.S., Glinchikov V. V. (1991) Morpho-functional changes in the myocardium after exposure to infrasound. Gigiena i Sanitariia, 12, 56-58.
51. Nekhoserov A.S., Glinchikov V. V. (1991) Reaction of hepatocytes to infrasound exposure. Gigiena i Sanitariia, 2, 45-47.
52. Nekhoserov A.S., Glinchikov V. V. (1992) Morphorogical analysis of the hepatic structures in experimental animals. Aerospace Environmental Medicine, 26(3), 56-59.
53. Nishimura K. et al. (1987) The pituitary adrenocortical response in rats and humans exposed to infrasound. J L F Noise Vib, 6 (1), 18-28.
54. Nishimura K (1988) The effects of infrasound on pituitary adrenocortical response and gastric microcirculation in rats. J L F Noise Vib, 7 (1), 20-33.
55. Nixon C.W., Johnson D.L. (1973) Infrasound and hearing. W: Proccedings of International Conference on Noise as a Public Health Hazard. Dubrovnik, Jugoslavia, May, 329-347.
56. Okada A., Inaba R. (1990) Comparative study of the effects of infrasound and low frequency sound with those of audible sound on sleep. Environ. Int., 16(4-5-6), 483-490.
57. Okai O. et al. (1980) Physiological parameters in human response to infrasound. W: Proceedings, Conference on Low Frequency Noise and Hearing, 7-9 May 1980 in Aalborg, Denmark. Red. H. Moller and P. Rubak, Aalborg University Press, 121-129.
58. Okai O. (1986) Effects of infrasound on respiratory function of man. J L F Noise Vib, 5(3), 94-99.
59. Okamoto K., Yoshida A., Inoue J., Takyu H. (1986) The influence of infrasound upon human body. Sangyo Ika Daigaku Zasshi, 8, Suppl., 135-149.
60. Papp M., Gaal G. (1976) Measurements of infrasonic hearing threshold levels. W: Conference of Acoustics, Budapest.
61. Pawlaczyk-Łuszczyńska M (1994) Narażenie na hałas infradźwiękowy w wybranych typach samochodów. Prace Naukowe ITiA Politechniki Wrocławskiej Nr 78, Seria: Konferencje, nr 24, XLI Seminarium Akustyki OSA’94. Wrocław, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej 269-272.
62. Pawlaczyk-Łuszczyńska M (1997a) Occupational exposure to infrasonic noise in Poland. W: Proccedings of the 8th International Meeting on Low Frequency Noise & Vibration, Gothenburg, 3rd-5th June 1997. A Multi Science Publication, 108-117.
63. Pawlaczyk-Łuszczyńska M (1997b) Rejestr przemysłowych i transportowych źródeł hałasu infradźwiękowego. Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra med. Jerzego Nofera, Łódź.
64. Pawlaczyk-Łuszczyńska M (1998a) Occupational exposure to infrasonic noise in Poland. J L F Noise Vib 8 Active Control, 17(2), 7 1-84.
65. Pawlaczyk-Łuszczyńska M (1998b) Ocena ekspozycji zawodowej na hałas infradźwiękowy. Medycyna Pracy, XLIX, 6, 545-561.
66. Persson Waye K (1997) Estimation of environmental low frequency noise - a comparasion of previous suggestions and the new Swedish recommendation. W: Proccedings of the 8th International Meeting on Low Frequency Noise S Vibration, Gothenburg, 3rd-5th June 1997. Red. W. Tempert. A Multi Science Publication, 135-141.
67. Pimonow L. (1972) Les bruits. Etude documentaire relative aux effets des vibrations acoustiques sur I’organisme. Secretariat general de I’aviation civile.
68. Piorr D., Wietlake KH. (1990) Assessment of low frequency noise in the vicinity of industrial noise sources. Journal of Low Frequency Noise and Vibration, 9(3), 116-119.
69. Puzyna Cz. (1983) Kryteria oceny hałasu w zakresie ultra- i infradźwiękowym. Założenia normalizacyjne. Normalizacja, 7-8, 7-15.
70. Randall R.B., Tech B. (1987) Frequency Analysis. Bruel & Kjaer, Denmark.
71. Sandberg U. (1983) Combined effects of noise, infrasound and vibration on driver performance. In: Proceedings, Inter-Noise’83, Edinburgh, 887-890.
72. Shiraishi T. et al. (1990) Effects of long term exposure to infrasound on growth, activity, and urinary 17-OHCS levels in rats. J L F Noise Vib, 9 (1), 15-22.
73. Siarve R.N., Johnson D.L. (1975) Human whole-body exposure to infrasound. Aviation Space 8 Environmental Medicine, 46 (4 Sec 1): 428-3 1.
74. Szelenberg W. (1982) Psychofizjologiczne badania wpływu infradźwięków na człowieka. Materiały do Studiów i Badań. Warszawa, CIOP 62, 3 1-43.
75. Taenaka K. (1989) A study on the effects of infrasound. Nippon Jibiinkoka Gakkai Kaiho. Journal of the Oto-Rhino-Laryngological Society of Japan, 92(9), 1399-1415.
76. Takigawa H., Kawade F., Sakamoto H. (1989) Effects of infrasound on voluntary eye move men during fixation. J L F Noise Vib, 8(4),130-133.
77. Tokita Y, Oda A., Shimizu K. (1984) On the frequency weighting characteristics for evaluation of infra-low frequency noise. Proceedings Inter-Noise 84, Honolulu, 9 17-920.
78. Vercammen M.L.S. (1989) Setting limits for low frequency noise. J L F Noise Vib, 8(4), 105-109.
79. Vercammen M.L.S. (1992) Low frequency noise limits. J L F Noise Vib, 11(1), 7-13.
80. Watanabe T., Moller H. (1990) Low frequency hearing threshold in pressure field and in free field. J L F Noise Vib, 9(3), 106-115.
81. Westin J.B. (1975) Infrasound: a short review of effects on man. Aviation Space Environmental Medicine, 46(9), 1135.
82. Yamada S., Kosaka T., Bunya K, Amemiya T. (1980) Hearing of low frequency sound and influence on human body. W: Proceedings, Conference on Low Frequency Noise and Hearing, 7-9 May 1980 in Aalborg, Denmark. Red. H. Moller and P. Rubak, Aalborg University Press, 95-102.
83. Yamada S., Watanabe T., Kosaka T., Negishi H., Watanabe H. (1986) Physiological efects of low frequency noise. J L F Noise Vib, 5(1), 14-25.
84. Yamamura K, Kishi R. (1980) Effects of infrasound on the rota-rod treadmill performance of rats. Eur. J. Appl. Physiol., 45, 8 1-86.
85. Yeowart N.S. (1976) Threshold of hearing and loudness for very low frequencies. Infrasound and Low Frequency Vibration. Red. W. Tempest. London, Academic Press, 37-64.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-ab240258-d9d7-4ab2-b524-5502b061a316