Zastosowanie metody GC-MS do analizy składu pianotwórczych środków gaśniczych

• Autorzy: Małek Jacek , Szułczyńska Dorota , Gniazdowska Justyna , Skorupka Katarzyna

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2020.7.20

Warianty tytułu

EN

The application of the GC-MS method to analyze the composition of foam-extinguishing agents

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono możliwość wykorzystania chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas (GC-MS) do identyfikacji wybranych składników środków pianotwórczych. Z badań wynika, że mimo dużego nacisku na ekologiczne aspekty w środkach pianotwórczych będących w powszechnym użyciu przez jednostki straży pożarnej znajdują się substancje o działaniu szkodliwym. Główne zagrożenie środowiskowe niosą rozpuszczalniki i stabilizatory wchodzące w skład tych środków gaśniczych.

EN

The compns. of 7 com. available foam-forming extinguishing agents were detd. by GC-MS spectroscopy. After addn. of solvents (alkoxyalcs.) and stabilizers (aliph. alcs.), they contained many compds. irritant or toxic to humans and to the aquatic environment.

Słowa kluczowe

PL

chromatografia gazowa; spektrometria mas; środki gaśnicze; piany gaśnicze; rozpuszczalnik; stabilizator

EN

gas chromatography; mass spectrometry; extinguishing agents; extinguishing foams; solvent; stabilizer

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2020
• Tom: T. 99, nr 7
• Strony: 1068--1071
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Małek Jacek

• Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Nadwiślańska 213, 05-420 Józefów

autor

Szułczyńska Dorota

• Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Nadwiślańska 213, 05-420 Józefów

autor

Gniazdowska Justyna

• Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Nadwiślańska 213, 05-420 Józefów

autor

Skorupka Katarzyna

• Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Nadwiślańska 213, 05-420 Józefów

Bibliografia

• [1] D. Gancarczyk, M. Sobolewski, J. Jakubiec, Roczn. Ochr. Środow. 2018, 20, nr 2, 1199.
• [2] A. Mizerski, M. Sobolewski, B. Król, Piany gaśnicze, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Warszawa 2006.
• [3] C.A. Moody, J.A. Field, Environ. Sci. Technol. 2000, 34, 3864.
• [4] A. Mizerski, M. Sobolewski, B. Król, Zastosowanie pian do gaszenia pożarów, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Warszawa 2002.
• [5] A. Mizerski, Przem. Chem. 2007, 86, 1079.
• [6] T. Węsierski, O. Eszer, Bezp. Tech. Pożarnicza 2018, nr 2, 50.
• [7] PN-EN 1568-1:2018-06, Środki gaśnicze. Pianotwórcze środki gaśnicze. Cz. 1. Wymagania dotyczące środków pianotwórczych do wytwarzania piany średniej służącej do powierzchniowego gaszenia cieczy palnych nie mieszających się z wodą.
• [8] S. Hribova, H.Z. Gargsova, M. Vavrova, Ecotoxicological evaluation of fire fighting foams, Istanbul 2013, 3029–3035.
• [9] D. Małozięć, A. Koniuch, Bezp. Tech. Pożarnicza 2009, 14, 117.
• [10] B. Zabiegała, Zesz. Nauk. Polit. Gd. Ser. Chem. 2010, 66, 3.
• [11] A. Sapota, Podstawy Metody Oceny Środow. Pracy 2002, 32, 179.
• [12] J. Rakowska, Chem. Rev. 2019, 119, nr 1, 91.
• [13] A. Mizerski, M. Sobolewski, M. Jabłonowski, Przegl. Poż. 2006, nr 1, 33.
• [14] B. Król, K. Prochaska, Ł. Chrzanowski, Fire Technol. 2012, 48, 173.
• [15] A. Bourgeois, J. Bergendahl, A. Rangwala, Chemosphere 2015, 131, 104.
• [16] https://www.cdc.gov/niosh/topics/methylenechloride/, dostęp 25 marca 2020 r.
• [17] https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/3-methylpentane#section=GHS-Classification, dostęp 25 marca 2020 r.
• [18] https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/263#section=Safety-and-Hazards, dostęp 25 marca 2020 r.
• [19] https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/1-Decanol#datasheet=LC-SS§ion=Explosive-Limits-and-Potential, dostęp 14 kwietnia 2020 r.
• [20] https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/1-dodecanol#section=GHS-Classification, dostęp 14 kwietnia 2020 r.
• [21] https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/1-Tridecanol#section=Safety-and-Hazards, dostęp 14 kwietnia 2020 r.
• [22] https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/1-Tetradecanol#section=Safety-and-Hazards, dostęp 14 kwietnia 2020

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).