Zastosowanie oprogramowania QGIS do oceny zawartości Cu i Pb w glebach obszaru górniczego „Rudna”

• Autorzy: Krawczyk A. , Sawczak M.

Warianty tytułu

EN

Application of QGIS software for evaluating the content of Cu and Pb in soil - the case of the "Rudna" Mining Area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono ocenę jakości gleby na Obszarze Górniczym „Rudna” za pomocą technologii geoinformatycznych. Podstawą analizy były dane udostępnione przez Zakład Górniczy Rudna (KGHM Polska Miedź S.A.), dotyczące przede wszystkim zawartości metali ciężkich w glebie, a dokładniej stężenia miedzi, ołowiu i cynku w latach 1988-91 oraz w 2008 roku. Ocena została wykonana na podstawie Wytycznych Instytutu Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Analizę przestrzenną danych przeprowadzono w darmowym oprogramowaniu Quantum GIS. Na podstawie otrzymanych wyników widać spadek zanieczyszczenia na przestrzeni lat, a ostatnie badania pokazują, że aktualny stan jakości gleby jest dobry. Wykorzystanie programu Quantum GIS wykazało natomiast przydatność technologii geoinformatycznych w tego typu analizach. Wielokryterialne podejście do badanego problemu pozwoliło stworzyć prosty system informacji przestrzennej o środowisku glebowym w granicach Obszaru Górniczego „Rudna”.

EN

This paper presents the assessment of soil quality in the “Rudna” Mining Area using geoinformation technology. Basis for the analysis was the data made available by the Rudna Mine (KGHM Polska Miedź S.A), primarily concerning the content of heavy metals (copper, lead and zinc) in the soil in the years 1988-1991 and in 2008. The assessment was based on the Guidelines of the Institute of Soil Science and Plant Cultivation and the spatial analysis was performed by means of open source software Quantum GIS. The obtained results showed a decrease of pollution over the years. Recent studies indicates that current soil quality is good. Therefore, the use of Quantum GIS showed usefulness of geoinformation in this type of analysis. Multicriteria approach to the issue helped to create a simple version of a spatial information system for soil environment in the “Rudna”Mining Area.

Słowa kluczowe

PL

geoinformatyka; gleby; open source; górnictwo rud; QGIS

EN

geoinformatics; soil; open source; ore mining; QGIS

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
• Czasopismo: Roczniki Geomatyki
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 12, z. 3(65)
• Strony: 279--288
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Krawczyk A.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska, Katedra Ochrony Terenów Górniczych, Geoinformatyki i Geodezji Górnicze

autor

Sawczak M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska, Katedra Kształtowania i Ochrony Środowiska

Bibliografia

• 1. Białousz S., Chmiel J., Fijałkowska A., Różycki S., 2012: Geoportal GS Soil Poland. Roczniki Geomatyki t. 10, z. 4(54): 7-18, PTIP Warszawa.
• 2. Grotowski A., Kotarska I. i in., 2009: Monitoring Środowiska. Część I: Wykonanie pomiarów, badań i analiz monitoringowych środowiska w granicach terenu górniczego O/ZG Rudna, Zakład Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska KGHM CUPRUM, Wrocław.
• 3. Grotowski A., Kotarska I. i in., 2009a: Monitoring Środowiska. Część II: Ocena oddziaływania na środowisko O/ZG Rudna wraz z oceną efektów prac rekultywacyjnych i pielęgnacyjnych zrealizowanych na terenach zdegradowanych w wyniku dotychczasowej działalności kopalni, Zakład Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska KGHM CUPRUM, Wrocław.
• 4. Kabata-Pendias A. i in., 1993: Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką. Ramowe wytyczne dla rolnictwa, IUNG, Puławy.
• 5. Karczewska A., Kabała C., 2010: Gleby zanieczyszczone metalami ciężkimi i arsenem na Dolnym Śląsku – potrzeby i metody rekultywacji. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Rolnictwo XCVI nr 576: 59-79.
• 6. Kędzior M., Przeździecki K., Zawadzki J., 2012: Wykorzystanie bazy danych GLDAS i narzędzi Open Source w badaniach wilgotności gleby. Roczniki Geomatyki t. 10, z. 3(53): 67-76, PTIP Warszawa.
• 7. Kondracki J., 2009: Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa.
• 8. Klug H., Bretz B., 2012: Discover INSPIRE compliant harmonised soil data and services. Broschure of GS Soil Project. Paris-Lodron University Salzburg.
• 9. Meinhardt B., Kubacka L., Strzelec Ł., Danielska I., Hanula P., 2013: Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb w województwie dolnośląskim w 2012 roku. Obszary bezpośrednio zagrożone zanieczyszczeniami. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu.
• 10. Miatkowski Z., Zawadzki J., Przeździecki K., 2013: Obserwacje zróżnicowania przestrzennego warunków wodnych trwałych użytków zielonych w zakresie widzialnym i bliskiej podczerwieni w regionie oddziaływania kopalni odkrywkowej węgla brunatnego. Roczniki Geomatyki t. 11, z. 4(61): 59-66, PTIP Warszawa.
• 11. Namysłowska-Wilczyńska B., Pyra J., 2005: Analiza przestrzenna zawartości miedzi w środowisku gruntowo-wodnym Legnicko - Głogowskiego Okręgu Miedziowego. Roczniki Geomatyki t. 3, z. 4: 137-149, PTIP Warszawa.
• 12. Namysłowska-Wilczyńska B., Rusak K., 2005: Zastosowanie geostatystyki i GIS do analizy wpływu czynników naturalnych i antropogenicznych na koncentrację metali ciężkich w glebach rejonu olkuskiego. Roczniki Geomatyki t. 3, z. 2: 115-128, PTIP Warszawa.
• 13. Nowotarska M., 2009: Wprowadzenie do Quantum GIS, Milena Nowotarska Szczecin-Wrocław.
• 14. Osada E., Sergieieva K., 2010: O badaniu zniekształceń modeli transformacji map na podstawie elipsy Tissota, Magazyn geoinformacyjny GEODETA nr 1(176).
• 15. Pasieczna A., 2011: Naturalne i antropogeniczne czynniki zanieczyszczenia środowiska. http://www.pgi.gov.pl/pl/geochemia-kopalnia-lewe/3678-naturalne-i-antropogeniczne-czynniki-zanieczyszczenia-rodowiska-.html
• 16. qgis.org, 2014: Oficjalna strona projektu QGIS. http://www.qgis.org/
• 17. Rudowicz-Nawrocka J., 2006: Przykłady wykorzystania danych z mapy glebowo-rolniczej z zastosowaniem systemów informacji przestrzennej, Roczniki Geomatyki t.4, z. 2: 135-145, PTIP Warszawa.
• 18. Uggla H., 1976: Gleboznawstwo rolnicze, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• 19. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 roku Prawo geologiczne i górnicze. Dz. U. 2011, nr 163, poz. 981.
• 20. Zawadzki J. 2011: Metody geostatystyczne dla kierunków przyrodniczych i technicznych. Wydawnictwo: OWPW. ISBN: 978-83-7207-953-4.