Analiza ryzyka w procesie nadzoru

• Autorzy: Dzido Hanna

Warianty tytułu

EN

Risk analysis in the supervision process

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł podejmuje temat zarządzania bezpieczeństwem w lotnictwie cywilnym w aspekcie nadzoru opartym o analizę ryzyka (podejście RBO Risk Based Oversight). Przedstawiony został proces opracowywania i stosowania aktów prawnych i dokumentów niezbędnych do sprawowania nadzoru na poszczególnych szczeblach (organizacji lotniczych, państwa członkowskiego, europejskim) z zastosowaniem wyników analiz ryzyka oraz wskaźników bezpieczeństwa SPI (Safety Performance Indicators). Wskazano istotę i cel podejścia RBO przy sprawowaniu nadzoru nad działalnością lotniczą oraz przedstawiono poziom adaptacji i wdrożenia podejścia RBO przez polski nadzór nad lotnictwem cywilnym. Poruszono również kwestię wdrożenia i efektywności działania systemu zarządzania bezpieczeństwem SMS (Safety Management System) na poziomie organizacji lotniczych oraz idei Just Culture jako drogi do zwiększania świadomości i zachęcenia do zgłaszania niepożądanych i nieprawidłowości mających lub mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo, bez obawy o konsekwencje. W artykule uwzględniono również nowelizację prawa UE - rozporządzenia 2018/1139 tzw. nowego rozporządzenia bazowego (NBR - New Basic Regulation), która umożliwia zastosowanie przepisów do statków powietrznych lotnictwa państwowego prowadzących działania wojskowe, celne, policyjne, poszukiwawczo-ratownicze, przeciwpożarowe, w zakresie kontroli granic i ochrony wybrzeża lub innych działań w interesie publicznym na rzecz bezpieczeństwa, interoperacyjności i efektywności.

EN

The article deals with the theoretical and practical aspects of safety management in civil aviation. Presented the process of approach of Risk Based Oversight (RBO) and application of legal acts and documents necessary for oversight at particular levels (aviation organization, member state, European). One of the main activity of the implementation and eff ectiveness of the Safety Management System (SMS) management system in air organizations are the effective systems for occurrence reporting and the Just Culture idea. The article also includes an amendment to EU law - Regulation 2018/1139, so-called the new Basic Regulation (NBR - New Basic Regulation), which makes it possible to apply the law to state aviation aircraft carrying out military, customs, police, search and rescue, fire-fighting, border control and coastal protection or other public interest activities in favor of safety, interoperability and efficiency.

Słowa kluczowe

PL

analiza ryzyka; zdarzenie lotnicze; kultura raportowania; system zarządzania bezpieczeństwem; Safety Management System; nadzór oparty na RBO; Risk Based Oversight; wskaźniki bezpieczeństwa SPI; Safety Performance Indicators

EN

risk analysis; safety management system; Risk Based Oversight; Safety Performance Indicators

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Przegląd Komunikacyjny
• Rocznik: 2019
• Tom: R. 74, nr 1
• Strony: 14--20
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys.

Twórcy

autor

Dzido Hanna

• Urząd Lotnictwa Cywilnego

Bibliografia

• [1] Krajowy Plan Bezpieczeństwa na lata 2017 – 2020, Urząd Lotnictwa Cywilnego, Warszawa, 2017;
• [2] Krajowy Plan Bezpieczeństwa na lata 2018 – 2021 Urząd Lotnictwa Cywilnego, Warszawa, 2018;
• [3] Krajowy Program bezpieczeństwa w Lotnictwie Cywilnym, Urząd Lotnictwa Cywilnego, wyd.1, Warszawa, sierpień 2016 r.
• [4] Podręcznik Zarządzania Bezpieczeństwem (SSM), wyd. 3, Montreal 2013, Doc 9859. Tekst zawarty w dokumencie: Wytyczne nr 11 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 24 listopada 2015 r. w sprawie wprowadzenia do stosowania wymagań ustanowionych przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO), Doc 9859, Dz. Urz. ULC poz. 64.
• [5] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91;
• [6] Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 628/2013 z dnia 28 czerwca 2013 r. w sprawie metod pracy stosowanych przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego przy prowadzeniu inspekcji standaryzacyjnych i monitorowaniu stosowania przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 oraz uchylające rozporządzenie Komisji (WE) nr 736/2006;
• [7] Sprawozdanie z wykonania planu działalności Urzędu Lotnictwa Cywilnego za rok 2017 dla działu/ działów administracji rządowej, Urząd Lotnictwa Cywilnego, Warszawa, 1 marca 2018;
• [8] Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dziennik Urzędowy C 326 , 26/10/2012 p. 0001 - 0390;
• [9] Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze, Dz. U Nr 1183, 1629, 1637 z 2018 r.;
• Strony internetowe:
• [1] www.icao.int
• [2] www.easa.europa.eu
• [3] www.gov.pl/web/infrastruktura
• [4] www.ulc.gov.pl

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).