Plany zagospodarowania przestrzennego - szanse czy zagrożenia?

• Autorzy: Petelenz Marcin

Identyfikatory

DOI

10.24425/tkuia.2021.138708

Warianty tytułu

EN

Local spatial development plans - threats or opportunities?

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Dopatrywano się dotychczas przyczyn występowania chaosu przestrzennego w stosowaniu decyzji WZiZT (Warunków Zabudowy i Zagospodarowania Terenu) przy wprowadzaniu nowej zabudowy oraz wskazywano powszechne oparcie się na planach zagospodarowania przestrzennego jako remedium. Po kilkunastu latach funkcjonowania nowych planów okazało się, iż wprowadzają one nowe zagrożenia i często nie implementują pożądanych mechanizmów porządkujących przestrzeń. Zaproponowano sposoby uzyskania długofalowych pozytywnych efektów przestrzennych, szczególnie w strefach urbanizujących się, w których nasilone są zjawiska negatywne.

EN

Dopatrywano się dotychczas przyczyn występowania chaosu przestrzennego w stosowaniu decyzji WZiZT (Warunków Zabudowy i Zagospodarowania Terenu) przy wprowadzaniu nowej zabudowy oraz wskazywano powszechne oparcie się na planach zagospodarowania przestrzennego jako remedium. Po kilkunastu latach funkcjonowania nowych planów okazało się, iż wprowadzają one nowe zagrożenia i często nie implementują pożądanych mechanizmów porządkujących przestrzeń. Zaproponowano sposoby uzyskania długofalowych pozytywnych efektów przestrzennych, szczególnie w strefach urbanizujących się, w których nasilone są zjawiska negatywne.

Słowa kluczowe

PL

chaos przestrzenny; harmonizacja kolorystyczna; nadmiar terenów zabudowy

EN

spatial chaos; colour harmonisation; excess of buildable land

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2021
• Tom: T. 49
• Strony: 163--170
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., zdj.

Twórcy

autor

Petelenz Marcin

• Cracow University of Technology, Faculty of Architecture Department of Spatial Planning, Urban and Rural Design

• https://orcid.org/0000-0002-7846-1590

Bibliografia

• Andrzejewski, P. i in. (2018), Polska Polityka Architektoniczna. Polityka jakości krajobrazu, przestrzeni publicznej, architektury, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
• Arnheim, R. (2004), Sztuka i percepcja wzrokowa, psychologia twórczego oka, Łódź: Officyna s.c.
• Arnheim, R. (2011), Myślenie wzrokowe, Gdańsk: Wyd. słowo/obraz terytoria.
• Gage, J. (2010), Kolor i znaczenie, Kraków: Universitas.
• Hełdak, M. ‘Rozwój przestrzenny zabudowy w strefie dużych miast’, Acta Scientiarum Polonorum. Administratio Locorum, 2010 9/1, ss. 37–46.
• Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, załącznik do uchwały nr 239 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2011 r., Monitor Polski, poz. 252.
• Kowalewski, A. (2014), ‘Skutki i źródła chaosu urbanizacyjnego’ [w:] O ekonomicznych stratach i społecznych kosztach niekontrolowanej urbanizacji w Polsce, Warszawa: Kongres Budownictwa Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej.
• Kowalewski, A., Markowski, T., Śleszyński, p. (2018), Studia nad chaosem przestrzennym, raport Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, T. I–III, seria Studia KPZK PAN, T. CLXXXII.
• Kowalewski, A., Markowski, T., Śleszyński, P., (2020), Kryzys polskiej przestrzeni, źródła, skutki i kierunki działań naprawczych, Warszawa: KPZK PAN.
• Kowalewski, A. i in. (2014), ‘O ekonomicznych stratach i społecznych kosztach niekontrolowanej urbanizacji w Polsce, załączniki’, Opinie i ekspertyzy na konferencję, Kongres Budownictwa Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej.
• Lorens, P., Porządek architektoniczny i urbanistyczny jako element przestrzennego zagospodarowania kraju, Ekspertyza sporządzona na zamówienie Rządowego Centrum Studiów Strategicznych w ramach prac nad aktualizacją koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, Studia Regionalne i Lokalne, Nr 3 (21)/2005.
• Petelenz, M. (2017), ‘Kolor dachów — szansa czy utopia integracji przestrzennej’ [w:] Węcławowicz-Bilska E. (red.) Nowe idee w planowaniu rozwoju terytorialnego, T. 6, Wybrane instrumenty planowania przestrzennego, regionalnego i projektowania urbanistycznego: zagadnienia szczegółowe, praca zbiorowa, Kraków: Wyd. PK, ss. 163–185.
• Petelenz, M. (2019), Wizualne aspekty równoważonego rozwoju miasta w strefie obrzeżnej — Wybrane zagadnienia, Kraków: Wyd. PK.
• Sepioł, J., koordynator, (2014), Przestrzeń życia Polaków, raport niezależnych ekspertów z inspiracji Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, Koordynatorzy raportów: Czyżewscy, A. i E., Leśniak–Rychlak, D., Noworól, A., Markowski, T., Mizgajski, A., Paszkowski, Z., Sagan, I., Wilczyński, R., SARP.
• Strzemiński, W., (1969), Teoria widzenia, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Śleszyński, P., Stępniak, M., Mazurek, D., ‘Oszacowanie skutków presji inwestycyjnej i nadpodaży gruntów budowlanych w strefie podmiejskiej Warszawy na przykładzie gmin pasma zachodniego’, Przegląd Geograficzny 2018, 90, 2, s. 209–240, https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.2.2, (dostępne: 14.07.2021).
• Tatarkiewicz, W. (1988), Dzieje sześciu pojęć. Sztuka, piękno, forma, twórczość, odtwórczość, przeżycie estetyczne, Warszawa: PWN.
• System gospodarowania przestrzenią gminy jako dobrem publicznym, Informacja o wynikach kontroli, NIK, Nr ewid. 193/2016/KIN.
• Żórawski, J. (1973), O budowie formy architektonicznej, Warszawa: Arkady.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023)