Porównanie metod określania strat ekologicznych spowodowanych zanieczyszczeniem wód powierzchniowych ściekami

• Autorzy: Miłaszewski R.

Warianty tytułu

EN

Comparison of methods for determining ecological losses caused by surface water pollution with wastewater

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ocena strat ekologicznych, jakie powodują ścieki odprowadzane do wód powierzchniowych, stanowi podstawę do ustalenia efektu środowiskowego osiąganego dzięki oczyszczaniu ścieków. Ten efekt jest określany jako wartość strat unikniętych w środowisku wodnym dzięki odprowadzaniu do niego ścieków oczyszczonych. Oszacowanie tych strat nie jest łatwe i wymaga wcześniejszego ustalenia strat jednostkowych. W tym celu przeprowadzono analizę trzech metod szacowania wartości jednostkowego wskaźnika strat spowodowanych zanieczyszczeniem wód powierzchniowych – metody wskaźnikowej, metody wyceny warunkowej oraz metody ceny cienia. W rezultacie wykonanej analizy określono zalety i wady każdej z nich oraz oceniono możliwości ich stosowania w polskich warunkach. Wykazano, że metoda wskaźnikowa umożliwia szacowanie, na podstawie danych literaturowych, ogólnokrajowego wskaźnika jednostkowych strat spowodowanych zanieczyszczeniem wód powierzchniowych. Z kolei metoda wyceny warunkowej pozwala oszacować, na podstawie badań ankietowych, wartość tego wskaźnika w przypadku pojedynczej gminy. Metoda ceny cienia umożliwia natomiast określenie jednostkowego efektu środowiskowego, którego wartość odpowiada wskaźnikowi jednostkowych strat unikniętych w środowisku wodnym w rezultacie oczyszczania ścieków. W przypadku tego wskaźnika określono strukturę wpływu poszczególnych grup zanieczyszczeń zawartych w ściekach (azot, fosfor, zawiesiny, związki organiczne) na efekt środowiskowy. Wykazano, że największy wpływ na ten efekt ma usunięcie ze ścieków związku azotu i fosforu. Z porównania metod określenia wartości wskaźnika jednostkowych strat spowodowanych zanieczyszczeniem wód powierzchniowych wynika, że ze względu na dokładność oszacowania i możliwości określenia wartości i struktury wskaźnika jednostkowych strat w przypadku pojedynczej oczyszczalni ścieków, największe możliwości daje metoda ceny cienia.

EN

Assessment of ecological losses caused by surface water contamination forms the basis for establishing the environmental benefit of wastewater treatment. This benefit is defined as the amount of losses avoided in the aquatic environment due to treatment of the discharged wastewater. Estimation of these losses is quite complex and requires prior determination of unit loss indexes. To this end, an analysis of the three methods for estimating the index value of the unit loss caused by surface water pollution was conducted, i.e. the index method, the contingent valuation method and the shadow price method. As a result, the advantages and disadvantages of each method were determined as well as their applicability under local Polish conditions was assessed. Based on literature data, the index method makes it possible to estimate the nationwide index of unit losses caused by surface water pollution. The contingent valuation method, on the other hand, allows estimation of the index value for a single municipality on the basis of interview surveys. Finally, the shadow price method facilitates determination of the unit environmental benefit, the value of which corresponds to the index of the unit loss avoided in the aquatic environment in consequence of wastewater treatment. For the latter, the structure of impact on environmental benefits of particular pollutant groups from the wastewater (nitrogen, phosphorus, suspended solids, organic compounds) was determined. The removal of nitrogen and phosphorus compounds was demonstrated to have the greatest effect. The comparison of methods for estimating the index values of unit losses due to water pollution demonstrated the shadow price method to have the highest potential in terms of its accuracy and capacity to estimate size and structure of the unit loss index for a single wastewater treatment plant.

Słowa kluczowe

PL

ochrona wód; oczyszczanie ścieków; analiza kosztów i korzyści; metoda wskaźnikowa; metoda wyceny warunkowej; metoda ceny cienia; analiza porównawcza

EN

water quality protection; wastewater treatment; cost-benefit analysis; index method; contingent valuation method; shadow price method; comparative analysis

• Wydawca: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Oddział Dolnośląski
• Czasopismo: Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 40, nr 4
• Strony: 31--36
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., tab.

Twórcy

autor

Miłaszewski R.

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Wydział Biologii i Nauk o Środowisku, Katedra Inżynierii Środowiska, ul. K. Wóycickiego 1/3, 01-938 Warszawa

Bibliografia

• 1. J. ŚLESZYŃSKI: Ekonomiczne problemy ochrony środowiska. Wydawnictwo ARIES, Warszawa 2000.
• 2. R. MIŁASZEWSKI: Zastosowanie analiz ekonomicznych w ochronie jakości wód powierzchniowych. W: Z. DYMACZEWSKI, J. JEŻ-WALKOWIAK, M. NOWAK, A. URBANIAK [red.]: Zaopatrzenie w wodę, jakość i ochrona wód. Oddział Wielkopolski PZITS, Poznań 2018, ss. 51–64.
• 3. Directive 2000/60/EC of the European Parliament and of the Council of 23 October 2000 establishing a framework for community action in the field of water policy. Official Journal of the European Communities 2000, Vol. 43, L 327.
• 4. B. POSKROBKO: Wstępna koncepcja ekologiczno-ekonomicznej oceny inwestycji. W: M. J. GROMIEC [red.]: Ekonomika ochrony wód. Polski Komitet ds. IAWPRC (obecnie IWA) przy IMGW, Warszawa 1991.
• 5. J. FAMIELEC: Straty gospodarcze spowodowane zanieczyszczeniem środowiska naturalnego w Polsce w warunkach transformacji gospodarczej. Część 1. Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2001.
• 6. R. MIŁASZEWSKI, K. RAUBA: Zastosowanie metod wartościowania środowiska przyrodniczego jako instrumentu ekonomicznego w oczyszczaniu ścieków. Gaz, Woda i Technika Sanitarna 2015, nr 4, ss. 142–144.
• 7. Ochrona Środowiska, Informacje i Opracowania Statystyczne 2017. GUS, Warszawa 2017.
• 8. M. GENIUS, M. MANIOUDAKI, E. MOKAS, E. PANTAGAKIS, D. TAMPAKAKIS, K.P. TSAGARAKIS: Estimation of willingness to pay for wastewater treatment. Water Science and Technology: Water Supply 2005, Vol. 5, No. 6, pp. 105–113.
• 9. Ocena gotowości do zapłaty za oczyszczanie ścieków i zamykanie obiegów wodnych. Sprawozdanie z realizacji polsko-greckiego projektu badawczego, Politechnika Białostocka, Białystok 2008 (praca niepublikowana).
• 10. K. RAUBA, A. BRULIŃSKA, R. MIŁASZEWSKI: Badanie gotowości do zapłaty za poprawę standardu oczyszczania i odprowadzania ścieków w gminie Śniadowo w województwie podlaskim. Gospodarka Wodna 2018, nr 8, ss. 234–238.
• 11. R. FÄRE, S. GROSSKOPF, C. A. K. LOVELL, S. YAISAWARNG: Derivation of shadow prices for undesirable outputs: A distance function approach. The Review of Economics and Statistics 1993, Vol. 75, No. 2, pp. 374–380.
• 12. N. V. HA, S. KANT, V. W. MACLAREN: Shadow prices of environmental outputs and production efficiency of household-level paper recycling units in Vietnam. Ecological Economics 2008, Vol. 65, No. 3, pp. 98–110.
• 13. E. REIG, A. PICAZO, F. HERNANDEZ: The calculation of shadow prices for industrial wastes using distance functions: An analysis for Spanish ceramic pavement fi rms. International Journal of Production Economics 2000, Vol. 22, pp. 277–285.
• 14. F. HERNANDEZ-SANCHO, M. MOLINOS-SENATE, R. SALA-GARRIDO: Economic valuation of environmental benefits from wastewater treatment processes: An empirical approach for Spain. In: V. TSIHRINTZIS, K. TSAGARAKIS [Eds.]: Asset Management of Medium and Small Wastewater Utilities. International Water Association and Democritus University of Thrace, Aleksandroupolis (Greece) 2009.
• 15. T. CASASUS, M. MOCHOLI, R.SALA: Economic optimization with GAMS. Computer Higher Education Economics Review 1996, Vol. 10, No. 2, pp. 2–8.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).