Przekształcenia ogrodów przy klasztorze oo. bernardynów w Piotrkowie Trybunalskim

• Autorzy: Milecka M.

Identyfikatory

DOI

10.5277/arc180403

Warianty tytułu

EN

Transformations of gardens at Bernardine monastery in Piotrków Trybunalski

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Artykuł poświęcono prezentacji reliktu dawnego ogrodu bernardynów w Piotrkowie Trybunalskim. W oparciu o przeanalizowany materiał źródłowy autorka przedstawiła losy ogrodu w kontekście historii klasztoru. Ukazała zasób współczesny dawnego ogrodu bernardynów i określiła stan zachowania historycznego układu. To pozwoliło na zrekonstruowanie ewolucji założenia i wyprowadzenie wniosków na temat ochrony dziedzictwa ogrodowego, a następnie sformułowanie zaleceń dotyczących kształtowania krajobrazu historycznego centrum Piotrkowa. W wyniku analiz dowiedziono, że wartości historyczne i artystyczne piotrkowskiego zespołu bernardyńskiego są duże. Historia tego zespołu zieleni, jego kompozycja i ranga dla współczesnego układu urbanistycznego zasługują na bliższą prezentację, co uczyniono w artykule. Założenie jest interesującym przykładem ewolucji układów zieleni i świadectwem wielkiego wpływu zgromadzeń zakonnych na kształtowanie krajobrazu miasta.

EN

The article is devoted to the presentation of a relic of the former Bernardine garden in Piotrków Trybunalski. Based on the analyzed source material, the author presented the fate of the garden in the context of the history of the monastery. She showed the contemporary resource of the former Bernardine garden and described the state of preservation of the historical system. This allowed us to reconstruct the evolution of the assumption and draw conclusions about the protection of the garden heritage, and then formulate recommendations for shaping the historical landscape of the center of Piotrków. As a result of the analysis, it was proved that the historical and artistic values of the Piotrków Bernardine complex are large. The history of this complex of greenery, its composition and rank for the contemporary urban layout deserve closer presentation, as was done in the article. The assumption is an interesting example of the evolution of green areas and a testimony of the great influence of religious congregations on shaping the city landscape.

Słowa kluczowe

PL

bernardyni; klasztor; ogród; Piotrków Trybunalski

EN

monastery; garden; Piotrków Trybunalski

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2018
• Tom: Nr 4 (56)
• Strony: 31--42
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Milecka M.

• Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie/Faculty of Horticulture and Landscape Architecture, University of Life Sciences in Lublin

Bibliografia

• [1] Owczarek H., Kościół i klasztor OO. Bernardynów pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Św. i Matki Boskiej Anielskiej w Piotrkowie Tryb., Warszawa 1978, [mpis w Archiwum OO. Bernardynów w Piotrkowie Trybunalskim].
• [2] Heyduk B., Dahlberg w Polsce, Dziennik i ryciny szwedzkie z dziejów Potopu 1656–1657, Ossolineum, Warszawa 1971.
• [3] Plan Piotrkowa D. Merliniego z 1786 r. Zbiór Popielów, Vol. 204, k. 582, AGAD, Warszawa.
• [4] Głowacki K., Urbanistyka Piotrkowa Trybunalskiego, Urbanistyka Architektura Sztuka, Piotrków–Kielce 1984.
• [5] Florek R., Dziubecki J., Wolska-Rój A. et al., Wytyczne konserwatorskie do planu regionalnego zagospodarowania przestrzennego województwa piotrkowskiego, Towarzystwo Urbanistów Polskich, Warszawa 1987, [mpis].
• [6] Archiwum klasztoru OO. Bernardynów w Piotrkowie Tryb., Akta dotyczące klasztoru.
• [7] Odrys pomiaru zabudowań i gruntów oddanych do klasztoru po xx. Bernardynach w Mieście Piotrkowie, Guberni Warszawskiej, Powiecie Piotrkowskim, z pierworysów geometry J. Sikorskiego z 1866 r., Zbiór kartograficzny, AGAD, Warszawa.
• [8] Sytuacyjny plan pobernardyńskiego klasztoru w Piotrkowie, K. Ninkowski, 1867, Zbiór kartograficzny, AGAD, Warszawa.
• [9] Krajewski S., Kasata klasztoru Bernardynów w Piotrkowie, „Głos Trybunalski” 1925, nr 130.
• [10] Witanowski Rawita M., [b.t.], „Dziennik Narodowy” 1915, nr 201.
• [11] „Gazeta Piotrkowska” 1922, nr 32.
• [12] „Biesiada Literacka” 1881, kr. 290, WUOZ, Piotrków Trybunalski.
• [13] Plan ogrodu bernardyńskiego z lokalizacją nieistniejących już dziś obiektów, Cz. Zambrzycki, 1901, WUOZ, Piotrków Trybunalski.
• [14] Plan Ogrodu Bernardyńskiego, 1925, WUOZ, Piotrków Trybunalski.
• [15] Piechotkowie K., M., Bóżnice drewniane, Budownictwo i Architektura, Warszawa 1957.
• [16] System informacji przestrzennej Miasta Piotrkowa Trybunalskiego, http://mpiotrkowtrybunalski.e-mapa.net/ [accessed: 25.11.2018].
• [17] Rzecznikowski L., Wyjątki z kroniki miasta, „Tydzień” 1883, nr 12.
• [18] „Tydzień” 1887, nr 24.
• [19] „Tydzień” 1888, nr 19.
• [20] „Tydzień” 1893, nr 30.
• [21] „Tydzień” 1894, nr 46.
• [22] „Tydzień” 1898, nr 28.
• [23] „Tydzień” 1901, nr 16.
• [24] „Tydzień” 1901, nr 14.
• [25] „Tydzień” 1902, nr 25.
• [26] „Tydzień” 1904, nr 29.
• [27] Nowakowski T., Piotrków Trybunalski i okolice, Piotrków Trybunalski 1972.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).