Osuwiska jako jeden z ważniejszych elementów zagrożeń geologicznych w Polsce

• Autorzy: Wójcik A. , Wojciechowski T.

Warianty tytułu

EN

Landslides as one of the most important elements of geological hazards in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Geohazards are defined as extreme events which occur in the lithosphere, atmosphere and hydrosphere. In Poland, landslides and earthquakes are the most dangerous for human activities. Currently, the number of recognized landslides is estimated at about 58,000. The largest damages of buildings and other infrastructures are registered in the years of 2000-2001 and 2010, which were caused by a high amount of rainfall in the spring-summer period. In an attempt to prevent localization of new facilities on danger zones, cataloguing of landslides has been made. Moreover, perilous objects are monitored with different methods. Another threat is earthquakes, observed in southern Poland, along the Teisseyre-Tronquist Zone, which cause damage of buildings. Apart from earthquakes of tectonic origin, equally hazardous are movements that cause deformation of the earth ’s surface, triggered by mining exploitation.

Słowa kluczowe

PL

zagrożenia naturalne; ruchy masowe; osuwiska; trzęsienie ziemi

EN

natural hazards; mass movements; landslides; earthquake

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 64, nr 9
• Strony: 701--709
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Wójcik A.

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Karpacki, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

autor

Wojciechowski T.

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Karpacki, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

Bibliografia

• [1]. BAŻYŃSKI J. & KHÜN A. 1970 - Objaśnienia do mapy osuwisk w skali 1 : 500 000. Państw. Inst. Geol,. Warszawa [maszynopis].
• [2]. BEDNARCZYK Z. 2015 - Metody monitoringu osuwisk i wczesnego ostrzegania on-line na przykładzie badań geologiczno-inżynierskich w Beskidzie Niskim i Średnim. Prz. Geol., 63, (10/3): 1220-1239.
• [3]. BIULETYN monitoringu klimatu polski, 2010 - Centrum Monitoringu Klimatu Polski na podstawie operacyjnie zweryfikowanych danych z wybranych stacji przez zespół w składzie: prof. dr hab. M. Miętus, prof. dr hab. Z. Ustrnul, dr M. Marosz, dr M. Owczarek, mgr D. Biernacik, mgr D. Czekierda, mgr inż. P. Kilar, mgr Ba. Czernecki. Inst. Meterol. i Gosp. Wodnej, Warszawa; www.imgw.pl.
• [4]. BORKOWSKI A., PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T., JÓŹKÓW G. & WÓJCIK A. 2011 - Landslides mapping in Roznow lake vicinity, Poland using airborne laser scanning data. Acta Geodynamica et Geomaterialia, 8 3(163): 325-333.
• [5]. CEBULAK E., KILAR P., LIMANÓWKA D., MIZERAN. & PYRC R. 2011- Wysokość, natężenie i przestrzenny rozkład opadów atmosferycznych. [W:]. Maciejewski M i in. (red), Dorzecze Wisły monografia powodzi maj-czerwiec 2010: 27-40.
• [6]. GRABOWSKI D., MARCINIEC P., MROZEK T., NESCIERUK P., RĄCZKOWSKI W., WÓJCIK A. & ZIMNAL Z. 2008 - Instrukcja opracowania mapy osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi w skali 1 : 10 000. PIG-PIB. Warszawa, s. 104.
• [7]. GRANICZNY, M. & MIZERSKI W. 2007 - Katastrofy przyrodnicze. PWN. Warszawa, s. 198.
• [8]. GUTERCH B. 2009 - Sejsmiczność Polski w świetle danych historycznych. Prz. Geol., 57 (6): 513-520.
• [9]. HOJNY-KOŁOŚ M. 2008 - Trzęsienia ziemi w Polsce. Geografia w Szkole, 6-2008:33-41.
• [10]. JURCZAK S., RUSOCKIM. & BANEK-GAŁKAI. 2011- Dokumentacja geologiczna dla określenia warunków geologiczno-inżynierskich zabezpieczenia osuwiska oraz odbudowę drogi wojewódzkiej nr 975 w miejscowości Kurów, gmina Chełmiec, powiat nowosądecki, województwo małopolskie. Przeds. Usług Geologiczno-Laboratoryjnych CHEMKOP-LABORGEO Ltd. Kraków.
• [11]. JURCZAK S., KOS J. & WÓJCIK A.2015- Osuwisko w Kurowie niszczące drogę wojewódzką nr 975 - historia rozpoznania i próby zabezpieczenia (Pogórze Rożnowskie). Ogólnopolska konferencja Osuwisko, 19-22 maja 2015, Wieliczka. Materiały konferencyjne: 28-30.
• [12]. KOS I., SZYMONIK I. & JĘDRZEJOWSKA M. 2014 - Szczegółowy raport z monitoringu osuwiska w Kurowie. Przeds. Geol. S.A., Kraków.
• [13]. LASEK W. 1902 - Die Erdbeben Polens. Mittelungen der Erdbeben- -Koimmission der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften, 8: 1-36.
• [14]. LASKOWICZ I. & MROZEK T.2015- Sacred Historical Affected by Landslides in the Polish Flysch Carpathians. [W:] Lollino G. i in. (red.), Engineering geology for society and territory., 8. Springer International Publishing Switzerland: 415-418.
• [15]. MARGIELEWSKI W. 2003 - Late Glacial-Holocene palaeoenvironmental changes in the western Carpathians: case studies of landslide forms and deposits. Folia Quaternaria, 74: 1-96.
• [16]. MICHALIK A. 1970 - Objaśnienia do mapy osuwisk w Karpatach w skali 1 : 200 000. Oddz. Karpacki Inst. Geol. [maszynopis].
• [17]. MIGOŃ P. & KASPRZAK M.2011 - Morfologiczny zapis ruchów masowych na progach morfologicznych Gór Stołowych w świetle numerycznego modelu wysokości o dużej rozdzielczości. Przyroda Sudetów, 14: 115-124.
• [18]. MIGOŃ P., JANCEWICZ K. & KASPRZAK M. 2014 - Zasięg obszar objętych osuwiskami w górach Kamiennych (Sudety Środkowe) - porównanie map geologicznych i cyfrowego modelu terenu wysokości z danych LiDAR. Prz. Geol., 62 (9): 463-471.
• [19]. MROZEK T., RĄCZKOWSKI W. & WÓJCIK A.2012- Zdarzenie osuwiskowe 2010 w świetle dotychczasowej rejestracji osuwisk. II Polski Kongres Geologiczny. 17-19 września 2012, Warszawa: 61-62.
• [20]. NESCIERUK P., PERSKI Z., WARMUZ B., WOJCIECHOWSKI T. & WÓJCIK A. 2012 - Zagrożenie sztucznych zbiorników wodnych w Karpatach na przykładzie zbiornika w Porąbce w świetle monitoringu osuwiska Łaski. Sympozjum ogólnokrajowe Hydrotechnika XIV’2012: 25-37.
• [21]. NESCIERUK P. & RĄCZKOWSKI W. 2012 - Monitoring wgłębny osuwisk karpackich. II Polski Kongres Geologiczny. 17-19 września 2012, Warszawa: 63.
• [22]. PAGACZEWSKI J. 1972 - Catalogue of earthquakes in Poland in 1000-1970 years. Publs. Inst. Geoph. Pol. Acad. Sc., 51: 3-36.
• [23]. PALMER T. 2003 - Perilous Planet Earth. Catastrophes and Catastrophism through the Ages. Cembidge University Press.
• [24]. PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T., WÓJCIK A. & BORKOWSKI A. 2014 - Monitoring of Landslide Dynamics with LIDAR, SAR Interferometry and Photogrammetry Case Study of Kłodne Landslide, Southern Poland. Proceedings of World Landslide Forum 3, 2-6 June 2014, Beijing, 4: Discussion Session: 200-204.
• [25]. POPRAWA D. & RĄCZKOWSKI W. 2003 - Osuwiska Karpat. Prz. Geol., 51 (8): 685-692.
• [26]. RĄCZKOWSKI W. 2001 - Osuwiska polskich Karpat fliszowych. [W:] Przewodnik LXXII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego, 12-15 września 2001, Kraków.
• [27]. RYBICKI S., RĄCZKOWSKI W. & WÓJCIK A. 2004 - Zjawiska osuwiskowe w Karpatach zagrożeniem dla budownictwa komunikacyjnego. Materiały Konferencji Naukowej. Krynica 7-8 czerwca 2004 r. Wyd. AGH Kraków.
• [28]. SIKORA R., WOJCIECHOWSKI T. & PIOTROWSKI A. 2016 - Uwarunkowania geologiczne osuwisk zlokalizowanych w rejonie Gór Bardzkich. Konferencja Geomorfologia stosowana - modelowanie i prognozowanie zmian środowiskowych. 1-3.06.2016 Poznań. Materiały konferencyjne, s. 53.
• [29]. TROJANOWSKI J., PLESIEWICZ B., GUTERCH A. & GRAD M. 2009 - Monitoring zagrożenia sejsmicznego obszaru Polski. Prz. Geol., 57 (2): 133-139.
• [30]. WOJCIECHOWSKI T., BORKOWSKI A., PERSKI Z. & WÓJCIK A.2012 - Dane z lotniczego skaningu laserowego w badaniu osuwisk - przykład osuwiska w Zbyszycach (Karpaty zewnętrzne). Prz. Geol., 60 (2): 95-102.
• [31]. WOJCIECHOWSKI T., MROZEK T., LASKOWICZ I. & KUŁAK M. 2015a - Podatność osuwiskowa Polski. Ogólnopolska konferencja Osuwisko, 19-22 maja 2015, Wieliczka. Materiały konferencyjne: 119-120.
• [32]. WOJCIECHOWSKI T., PERSKI Z. & WÓJCIK A., 2015b - Wykorzystanie wysokościowych danych laserowych w badaniu osuwisk. Ogólnopolska konferencja Osuwisko, 19-22 maja 2015, Wieliczka. Materiały konferencyjne: 79-81.
• [33]. WOJCIECHOWSKI T., WÓJCIK A., PERSKI Z. & NESCIERUK P.2012- Zagrożenia osuwiskowe w strefach brzegowych zbiorników zaporowych Dunajca na przykładzie osuwiska w Czchowie. Sympozjum ogólnokrajowe HYDROTECHNIKAXV’2013: 88-101.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.