Drukowanie z form tekstowych linotypowych i innych maszynowych

• Autorzy: Khadzhynova Svitlana , Jakucewicz Stefan

Warianty tytułu

EN

Printing from Linotype text forms and other machines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu było wykazanie, jak wielkie znaczenie dla rozwoju techniki drukarskiej miało wynalezienie i wprowadzenie maszynowego składu tekstu. W XIX w., wraz ze wzrostem szybkości pracy maszyn drukujących, skład ręczny form tekstowych stał się wyraźnym czynnikiem hamującym, ze względu na jego niską wydajność. Również nieefektywny był proces demontażu formy po wydrukowaniu nakładu, a zapasy czcionek wymagały dużej przestrzeni magazynowej. Wady ręcznego składu wymusiły poszukiwania nowych, bardziej wydajnych metod. Odpowiedzią na takie zapotrzebowanie były dwa wynalazki z końca XIX w., które zmechanizowały proces składania: maszyna do odlewania całych wierszy tekstu, zwana linotypem oraz maszyna do odlewania pojedynczych czcionek, zwana monotypem. Artykuł szczegółowo omawia konstrukcję i zasady działania tych urządzeń, wykazuje ich zalety, udowadniając ich wielką rolę w zrewolucjonizowaniu produkcji gazetowej, aż do końca XX w., czyli do czasu upowszechnienia się fotoskładu, który wkrótce zastąpiono składem komputerowym. Artykuł zawiera także chronologiczne usystematyzowanie ważnych wynalazków w epoce drukowania z form tekstowych linotypowych i innych maszynowych.

EN

Thea aim of this article was to show that the invention and implementation of machine typesetting have played a very important role. In 19. century, as a result of printing machines speed increase, the hand typesetting became the visible limiting factor because of low efficiency. The process of printing forms dismantle after job completion was ineffective as well and the large space for types stock was required. The disadvantages of hand typesetting enforced the looking for more efficient methods. Two solutions invented at the end of 19. century: the machine for casting of whole lines of text (Linotype) and the machine for casting of individual types (Monotype), were the answer. The article describes in details the design and functioning of these machines, presents their advantages and revolutionous role in newspaper production to the end of 20. century. Then the photosetting was commonized. Photosetting was quickly substituted for computer typesetting. The article contains chronological systemizing the important inventions in the era of printing from Linotype text forms and other machines.

Słowa kluczowe

PL

poligrafia; historia; skład; linotyp; monotyp; wynalazca

EN

printing industry; history; typesetting; Linotype; Monotype; inventors

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Papierniczy
• Rocznik: 2021
• Tom: R. 77, nr 11
• Strony: 604--607
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz.

Twórcy

autor

Khadzhynova Svitlana

• Politechnika Łódzka, Centrum Papiernictwa i Poligrafii, ul. Wólczańska 221, 93-005 Łódź

autor

Jakucewicz Stefan

Bibliografia

• [1] Wolf Hans-Jürgen. 1992. „Geschichte der graphischen Verfahren”. Elchingen: Historia - Verlag.
• [2] https://www.pixartprinting.de/blog/geschichte-des-drucks/ (10.01.2021).
• [3] Lewandowski Stefan. 1982. „Poligrafia warszawska 1870-1914”. Warszawa. Książka i Wiedza.
• [4] Dreyfus John, Richaudeau François. 1977. “La chose imprimée”. Paris. Retz.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).