Światowe doświadczenia w wykorzystaniu estru FR3 jako cieczy elektroizolacyjnej w transformatorach energetycznych

• Autorzy: Sbravati Alan , Rapp Kevin , Thelen Mark-Andre , Coscuner Efe , Warczyński Paweł
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zastosowanie estru naturalnego (NE) jako cieczy elektroizolacyjnej po raz pierwszy zostało opatentowane w Stanach Zjednoczonych (pierwszy komercyjny transformator napełniony NE został wprowadzony do eksploatacji w 1997 r.). Każda ciecz elektroizolacyjna, podobnie jak wszystkie materiały w transformatorze, podlega degradacji. Najczęściej występującym procesem degradacyjnym cieczy elektroizolacyjnych jest utlenianie, a czas, temperatura oraz produkty zestarzenia mogą mieć katalizujący wpływ na prędkość procesu starzenia. Estry naturalne okazały się być dobrym rozwiązaniem dla wszystkich transformatorów, w których nie ma ich bezpośredniego kontaktu z powietrzem atmosferycznym. Mają one dodatkową przewagę nad olejem mineralnym pod względem stabilności termicznej oraz powstawania produktów utleniania – proces starzenia przebiega praktycznie bez tworzenia się szlamu. Nawet w trudnych warunkach proces utleniania estrów naturalnych można kontrolować i podejmować odpowiednie kroki, zanim wpłyną one na pracę transformatora. W referacie wykazano, że ciecze elektroizolacyjne na bazie estrów naturalnych, o dobrze zaprojektowanym składzie, wymiernie poprawiają niezawodność pracy transformatorów energetycznych. Przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych oraz praktyczne przykłady transformatorów napełnionych estrem naturalnym o wieloletniej historii eksploatacji. Zaprezentowano wnioski i zestawiono literaturę.

Słowa kluczowe

PL

ciecze elektroizolacyjne; transformator energetyczny; estry naturalne

EN

insulating liquids; energy transformer; natural esters

• Wydawca: Wydawnictwo "Druk-Art" SC
• Czasopismo: Napędy i Sterowanie
• Rocznik: 2021
• Tom: R. 23, nr 10
• Strony: 16--21
• Opis fizyczny: Bibliogr. 2 poz., fot., tab., wykr.

Twórcy

autor

Sbravati Alan

• Cargill Bioindustrial

autor

Rapp Kevin

• Cargill Bioindustrial

autor

Thelen Mark-Andre

• Cargill Bioindustrial

autor

Coscuner Efe

• Cargill Bioindustrial

autor

Warczyński Paweł

• Ekofluid Polska

Bibliografia

• 1. IEC 60076-14 Ed 1.0, Power transformers – Part 1: Liquid-immersed power transformers using high-temperature insulation materials. Technical Committee TC14, International Electrotechnical Committee, 2013.
• 2. McShane C.P., Rapp K.J., Corkran J.L., Gauger G.A., Luksich J.: Aging of plain Kraft in natural ester dielectric fluid. IEEE/DEIS 14th International Conf. on Dielectric Liquids, Graz, Austria, 2002, July 7–12.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).