Odzwierciedlenie stresu środowiskowego w palinoflorze późnego permu w Polsce

• Autorzy: Fijałkowska-Mader A.

Warianty tytułu

EN

Impact of the environmental stress on the Late Permian palynoflora from Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Analizując materiał pochodzący z utworów cechsztynu Polski, zaobserwowano pojawienie się zmienionych morfologicznie ziaren pyłku z gatunku Lueckisporites virkkiae Potonié et Klaus, stanowiącego główny składnik późnopermskich zespołów mikroflorystycznych. Zmiany te już wcześniej odnotował Visscher w zachodniej Europie (1971, 1972), nazywając zmienione formy normami. Dotyczyły one zwiększenia lub redukcji liczby worków powietrznych, zmiany ich kształtu i wielkości, pogrubienia egzyny ciałka centralnego i zagęszczenia jej struktury. Przyczyną powstania zmienionych form najprawdopodobniej był stres środowiskowy wywołany katastroficznymi zmianami klimatu w późnym permie, będącymi następstwem wzmożonej działalności wulkanicznej (Foster, Afonin, 2005).

EN

The abnormal pollen grains of the Lueckisporites virkkiae Potonié et Klaus species were recorded in the Late Permian microfloristic assemblages from Poland. These morphologically mutated miospores were already described by Visscher in the Permian succession of Western Europe and became interpreted as evolutional forms called norms (1971, 1972). The most probable reason of such aberration was the environmental stress accompanied the catastrophic climatic changes in the Late Permian resulted from the high volcanic activity (Foster, Afonin, 2005).

Słowa kluczowe

PL

zmienione ziarna pyłku; stres środowiskowy; późny perm; Polska

EN

abnormal pollen grains; environmental stress; Late Permian; Poland

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 452
• Strony: 23--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz., il.,tab.

Twórcy

autor

Fijałkowska-Mader A.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Świętokrzyski, ul. Zgoda 21, 25-953 Kielce

Bibliografia

• [1] BALME B.E., 1970 - Palynology of Permian and Triassic Strata in the Salt Range and Surghar Range, West Pakistan. W: Stratigraphic boundary problems; Permian and Triassic of West Pakistan (red. B. Kummel, C. Teichert). Univ. Kansas Spec. Publ., 4: 360-453.
• [2] BEERLING D.J., HARFOOT M., LOMAX B., PYLE J.A., 2007 - The stability of the stratospheric ozone layer during the end-Permian eruption of the Siberian Traps. Phil. Trans. R. Soc., 365: 1843-1866.
• [3] DYBOVA-JACHOWICZ S., CHŁOPEK K., 2003 - Palinostratygrafia. Perm. W: Palinologia (red. S. Dybova-Jachowicz, A. Sadowska): 120-133. Inst. Botaniki PAN, Kraków.
• [4] DZYUBA O.F., 1998 - Paleoecological reconstructions and quality angiosperm pollen grains in stressful environments. Paleont. J., 32: 97-101.
• [5] FIJAŁKOWSKA A., 1994 - Palynological aspects of the Permo-Triassic succession in the Holy Cross Mountains, Poland. Documenta Naturae, 87.
• [6] FIJAŁKOWSKA A., 1995 - Palynostratigraphy of the Zechstein in the North Sudetic Trough. Geol. Quart., 39, 2: 207-228.
• [7] FIJAŁKOWSKA-MADERA., 1997 - Correlation of the Zechstein microflora from Southern Poland. Pr. Państw. Inst. Geol., 157: 229-235.
• [8] FIJAŁKOWSKA-MADERA., 2011 - Palinostratygrafia i palinofacje utworów cechsztynu w Polsce. VI Świętokrzyskie Spotkania Geologiczno-Geomorfologiczne „Rekonstrukcje środowisk de- pozycyjnych na podstawie badań sedymentologicznych, geochemicznych i stratygraficmych" (red. W. Trela, S. Salwa, A. Fijalkowska-Mader): 24-29. Ameliówka k. Kiele.
• [9] FILIPIAK P., RACKI G., 2010 – Poliferation of abnormal palynoflora during the end-Devonian biotic crisis. Geol. Quart., 54, 1: 1-14.
• [10] FOSTER C.B., 1979 – Permian plant microfossils from the Blair Athol Coal Measures, Baralaba Coal Measures and Basin Revan Formation of Queensland. Geol. Surv. Queens. Probl., 374, Palaeont. Pap., 45: 3-244.
• [11] FOSTER C.B., 1982 – Spore-pollen assemblages to the Bowen Basin, Queensland (Australia): Their relationship to the Permian/Triassic boundary. Rev. Palaeobot. Palynol., 36: 165-183.
• [12] FOSTER C.B., AFONIN S.A., 2005 - Abnormal pollen grains: an outcome of deteriorating atmospheric conditions around the Permian-Triassic boundary. J. Geol. Soc., London,122: 253-259.
• [13] GREBE H., SCHWEITZER H.J., 1962 - Die Sporae dispersae des niederrheinischen Zechstein. Fortschr Geol. Rheinland Westf., 12: 201-224.
• [14] HIRSCH F., WEISSBROD T., 1988 - The Permian-Triassic boundary in Israel. Mem. Soc. Geol., Ital., 34: 253-255.
• [15] JERSEY de N.J., 1979 - Palynology of the Permian-Triassic transition in the Western Bowen Basin. Publ. Geol. Surv. Queens., 374: 3-148.
• [16] KORMUT'AK A., 1996 - Development and variability of silver fir pollen in air-polluted and non-polluted habitats in Slovakia. Forest Genetics, 3: 147-151.
• [17] KORMUT'AK A., SALAJ J., VOODKOVA B., 1994 – Pollen variability and seed set of silver fir (Abies alba Mill.) in polluted areas of Slovakia. Silvae Genetica, 43: 68-73.
• [18] KRASSILOV V., KARASEV E., 2009 - Paleofloristic evidence climate change near and beyond the Permian-Triassic bound ry. Palaeogeogr., Palaeoclimat., Palaeoecol., 284: 326-336.
• [19] KREMP E.M., BALME B.E., HELBY R.J., KYLE R.A., PLAYFOTD T., PRICE P.L., 1977 - Carboniferous and Permian palynostratigraphy in Australia and Antarctica: a review. BMR Journal Australian Geol. Geoph., 2: 177-208.
• [20] KUTZBACH J.E., ZIEGLER A.M., 1994 - Simulation of Late Permian climate and biomes with an atmosphere-ocean model comparisons with observation. Phil. Trans. Roy. Soc. London, B 341: 327-340.
• [21] McELWAIN J.C., PUNYASENA S.W., 2007 - Mass extinction events and the plant fossil record. TRENDS in Ecology and Evolution, 22: 548-557.
• [22] ORŁOWSKA-ZWOLIŃSKA T., 1983 - Palinostratygrafia epikontynentalnych osadów wyższego triasu w Polsce. Pr. In. Geol., 104.
• [23] OSTROLUCKA M.G., BOLVANSKU M., KOKAR F., 1995 - Vitality of pine pollen (Pinus silvestris L., Pinus nigra Arn.) on sites with different ecological conditions. Biológia (Bratislava), 50: 47-51.
• [24] POTONIE R., SCHWEITZER H.J., 1960 - Der Pollen von Ullmania frumentaria. Palkont. Z., 34: 27-39.
• [25] RACKI G., WIGNALL P.B., 2005 - Late Permian double-phased mass extinction and volcanism: an oceanographic perspective. W: Understanding Late Devonian and Permian-Triassic biotic and climatic events: towards an integrated approach over (red. D.J., Morrow jr., P.B. Wignall). Develop. Palaeont. Stratigr., 20: 263-297.
• [26] SHKARLET O.D., 1972 - Influence of industrial pollution of atmosphere and soil on the size of pollen grains of the Scots pine. Ekologia. 1: 3-57.
• [27] SIRENKO E.A.. 2001 - Palynological data from studies of bottom sediments in water bodies of 30-km Chernobyl Zone. Proc. First Intern. Seminar. Pollen as indicator of environmental state and paleoecological reconstructions (red. M.D. Belonin, A.I. Kirichova): 189-190. VNIGRI, St. Petersburg.
• [28] SIVASTAVA S.C., JHA N., 1990 - Permian-Triassic transition in Godavari Graben, Andhra Pradesh. Proc. Symp. Vistas in Indian palaeobotany (red. K.P. Jain, R.S. Tiwati). Palaeobotanist, 38: 92-97.
• [29] TEVINI M., 1993 - Effects of enhanced UV-B radiation on terrestrial plants. W: UV-B radiation and ozone depletion: effects on humans, animals, plants, microorganisms and materials (red. M. Tevini): 125-153. Lewis, Boca Raton, FL.
• [30] TRAVERSE A., 2008 - Paleopalynology. Springer Dordrecht.
• [31] UTTING J., 1979 - Pollen and spore assemblages from the Upper Permian of the North Luangwa Valley, Zambia. IV Intern. Palynol. Conf., Lucknow (1976-77), 2: 165-174.
• [32] VISSCHER H., 1971 - The Permian and Triassic of the Kingscourt outlier, Ireland. Geol. Surv. Ireland., Spec. Publ., 1.
• [33] VISSCHER H., 1972 - The Lueckisporites palynodems. Abstr. 7th Congr. Intern. Stratigr. Carbon., 1971. Comp. Rend., 1: 355-358.
• [34] VISSCHER H., LOOY C.V., COLLINSON M.E., BRINKHUIS H., van KONIJNENBURG -van CITTERT J.H.A., KURSCHNER W.M., SEPHTON M.A., 2004 - Environmental mutagene sis during the end-Permian ecological crisis. PNAS, 101, 35: 12952-12952
• [35] WAGNER R.. 1994 — Stratygrafia osadów i rozwój basenu cechsztyńskiego na Niżu Polskim. Pr Państw Inst. Geol., 156.
• [36] WIGNALL P.B., 2005 - The link between large igneous province eruptions and mass extinctions. Elements, 1: 293-297.
• [37] WILSON L.R., 1965 - Tetralogical forms in pollen of Pinus flexilis James. J. Palynology, 1: 106-110.