Symulacja deformacji górotworu spowodowanych eksploatacją górniczą w sąsiedztwie szczelin uskokowych z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych

• Autorzy: Mielimąka Ryszard , Sikora Paweł

Warianty tytułu

EN

Simulation of rock mass deformation caused by mining exploitation in the vicinity of fault gaps using the theory of cellular automata

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono rozwinięcie koncepcji budowy płaskiego modelu górotworu zbudowanego w oparciu o teorię automatów komórkowych. Pokazana została możliwość odwzorowania dyslokacji tektonicznych. Odwzorowanie szczeliny uskokowej odbywa się na zasadzie podobieństwa geometrycznego. Jej oddziaływanie na rozkład deformacji w modelu zależne jest od szeregu czynników. M.in. od głębokości eksploatacji, nachylenia szczeliny uskokowej oraz grubości nadkładu. Wpływ wymienionych czynników został przedstawiony na przykładach abstrakcyjnej eksploatacji górniczej.

EN

This paper presents the evolution of the concept of development of the 2-dimensional rock mass model based on the theory of cellular automata. The possibility of mapping tectonic dislocations has been shown. The projection of the fault gap is based on geometric similarity. Its influence on the deformation distribution in the model depends on a number of factors, among others, the depth of exploitation, the slope of the fault gap and the thickness of the overburden. The influence of these factors has been presented based on examples of abstract mining exploitation.

Słowa kluczowe

PL

obniżenia górotworu; szczelina uskokowa; automat komórkowy

EN

rock mass subsidences; fault gap; cellular automaton

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 75, nr 2
• Strony: 28--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Mielimąka Ryszard

• Politechnika Śląska w Gliwicach, Wydział Górnictwa i Geologii

autor

Sikora Paweł

• Politechnika Śląska w Gliwicach, Wydział Górnictwa i Geologii

Bibliografia

• [1] BIAŁEK J. 2013 - Wpływ własności reologicznych górotworu oraz kierunku eksploatacji na kształt nieustalonych niecek obniżeniowych. „Przegląd Górniczy” t.69, nr 8, s. 8-13.
• [2] BIAŁEK J., SIKORA P. 2012 - Symulacja wpływu nachylenia pokładu i szczeliny uskokowej na rozkład obniżeń za pomocą metody automatów komórkowych, „Przegląd Górniczy”, nr 8, s. 160-165.
• [3] CHWASTEK J., JANUSZ W., MACIASZEK J., MIKOŁAJCZAK J., REPELOWSKI A., SZEWCZYK J. 1990 - Deformacje powierzchni terenu spowodowane działalnością górniczą. Zeszyty Naukowe AGH nr 1363, Sozologia i Sozotechnika, z. 30, Kraków, s. 132 -142.
• [4] KNOTHE S. 1953 - Równanie profilu ostatecznie wykształconej niecki osiadania. „Archiwum Górnictwa i Hutnictwa” t. 1, z.1.
• [5] KOWALSKI A., POPIOŁEK Z., SZUKALSKI S. 1985 - Zaobserwowany przykład rozkładu wskaźników deformacji górotworu w strefie uskokowej. GIG, Katowice.
• [6] LITWINISZYN J. 1954 - Przemieszczenia górotworu w świetle teorii prawdopodobieństwa. „Archiwum Górnictwa i Hutnictwa”, t. 2, z. 1.
• [7] MIELIMĄKA R., SIKORA P. 2017 - Symulacja obniżeń górotworu spowodowana wielokrotną eksploatacją górniczą z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych. „Przegląd Górniczy”, nr 12, s. 84-92.
• [8] NEUMANN J., MORGENSTERN O. 1944 - Theory of Games and Economic Behavior, Princeton University Press.
• [9] NIEMIEC T. 1985 - A Discrete Random Function of Influence in a Quantum Model of Surface Deformation. Polska Akademia Nauk Oddział w Krakowie. Prace Komisji Górniczo – Geodezyjnej. Geodezja 31.
• [10] PACKARD N.H., WOLFRAM S. 1985 - Two-Dimensional Cellular Automata. Journal of Statistical Physics, no. 38 , 901-946, March.
• [11] Praca zbiorowa. Ochrona powierzchni przed szkodami górniczymi. „Śląsk”, Katowice, 1980.
• [12] SIKORA P. 2010 - Wykorzystanie deterministycznego automatu skończonego do wyznaczania profilu linii obniżeń terenu spowodowanych podziemną eksploatacją. „Przegląd Górniczy” nr 10, s. 141-143.
• [13] SIKORA P. 2011 - Opis obniżeń górotworu pod wpływem podziemnej eksploatacji z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych. Praca doktorska, Politechnika Śląska, Gliwice.
• [14] ŚCIGAŁA R. 2013 - Wpływ tektoniki złoża na rozkład deformacji terenu górniczego. Wydawnictwo Politechniki Sląskiej. Gliwice.
• [15] WESOŁOWSKI M. 2013 - Zastosowanie liniowego ośrodka transwersalnie izotropowego do modelowania deformacji terenu górniczego. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej. Gliwice.
• [16] WOLFRAM S. 2002 - A new kind of science. Wolfram Media. ISBN 1-57955-008-8.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).