Wybrane zagadnienia teorii tłokowych silników spalinowych w aspekcie zmian objętości skokowej

• Autorzy: Sroka Z. J.

Warianty tytułu

EN

Selected topics of the theory of reciprocating internal combustion engines due to downsizing

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszej książce zostały opisane zagadnienia związane z zastosowaniem idei downsizingu w odniesieniu do silników spalinowych. Wprowadzono średnicę cylindra i skok tłoka do oceny zjawisk towarzyszących zmianom objętości skokowej jako wskaźniki tych zmian. Takie potraktowanie zagadnienia zmiany objętości porządkuje relacje między parametrami cyklu pracy silnika i wskaźnikami eksploatacyjnymi i konstrukcyjnymi oraz ułatwia wykazanie odmienności efektów, mimo stosowania takich samych zmian objętościowych. Opisano rodzaje zmniejszania objętości skokowej silnika i wprowadzono pojęcie wskaźnika downsizingu. Istotnym osiągnięciem jest wprowadzenie do teorii silników spalinowych zmodyfikowanego wzoru definiującego sprawność uogólnionego cyklu pracy silnika. Przez ocenę wybranych parametrów termodynamicznych, konstrukcyjnych i eksploatacyjnych silnika spalinowego wraz z wykazaniem synergii między nimi podjęto próbę określenia zakresu stosowania zabiegu zmniejszenia objętości skokowej.

EN

This book describes the scientific and engineering topics associated with the use of the idea of downsizing in relation to internal combustion engines. A new approach to the problem of assessing the phenomena of displacement change is introduced by explicitly bore and stroke assessments. Such approach of volume changes organizes the relations between engine working cycle parameters and operational and structural factors as well as to show differences effects despite the use of the same volume changes. The book contains descriptions of types of downsizing and introduces the concept of downsizing index. An important element of the work is a modified formula defines a thermodynamic efficiency of the engine cycle. For the evaluation of engine parameters associated with thermodynamics, design and operation, together with the demonstration of the synergy between them, the author attempts to determine the application range of volume reduction.

Słowa kluczowe

PL

budowa i eksploatacja maszyn; silnik spalinowy; termodynamika; downsizing

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Politechniki Wrocławskiej. Monografie
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 92, nr 35
• Strony: 1--127
• Opis fizyczny: Bibliogr. 157 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Sroka Z. J.

• Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Politechniki Wrocławskiej, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław.

Bibliografia

• [1] Ambroszko W., Kaźmierczak A., Kolanek C., Kułażyński M., Reksa M., Sroka Z.J., Walkowiak W., Zabłocki W., SamochódXXI wieku, Raport IKiEM PWr., seria PRE 4, Wrocław 2001.
• [2] Ambrozik A., Wybrane zagadnienia procesów cieplnych w tłokowych silnikach spalinowych, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2003.
• [3] Ambrozik A., Analiza cykli pracy czterosuwowych silników spalinowych, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2010.
• [4] Ambrozik A., Jakóbiec J., Kruczyński D., Wpływ zasilania silnika AD3.152 różnymi paliwami na parametry i wskaźniki cyklu pracy, International Scientific Conference KONES 2006, Kraków-Zakopane, wrzesień 2004, 7-16.
• [5] Ambrozik A., Marczenko A.P., Poniewski M., Szokotow N.K., Analiza egzergetyczna silników spalinowych, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 1998.
• [6] Ambrozik A., Danilczyk W., Kruczyński S.W., Simulation of on indicato diagram of a diesel engine, Polish Academy of Sciences Branch in Lublin, Comission of Motorization and Energetics in Agriculture, Vol. Ill, Lublin 2003, 12-17.
• [7] Antol M., Niewczas A., Motoryzacyjne skażenie środowiska - badanie emisji składników toksycznych spalin pojazdów samochodowych eksploatowanych na terenie Lublina, Eksploatacja i Niezawodność - Maintenance and Reliability l(13)/2002, 13-24.
• [8] Atkins R.D., A century of high performance engine testing, Combustion Engines 4/2005, 3-18.
• [9] Augustynowicz J., Dudek D., Sozański L., Metodyka oceny stopnia degradacji konstrukcji maszyn roboczych, Materiały 30 Krajowej Konferencji Badań Nieniszczących, Szczyrk, październik 2001, 103-108.
• [10] Baczewski K, Kałdoński T., Paliwa do silników o zapłonie samoczynnym, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2004.
• [11] Baczewski K., Kałdoński T., Paliwa do silników o zapłonie iskrowym, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2005.
• [12] Banyś K, Michałowski R., Tkaczyk M.Ł., Pomiary poligonowe i badania numeryczne układu dolotowego silnika adaptowanego do zasilania CNG, Inżynieria Maszyn, 2012, 17, 84-92.
• [13] Bątkowski H., Stanik Z., Wykorzystanie analizy MES do wyjaśnienia wpływu czynników eksploatacyjnych na awaryjne zużycie tłoka w silniku o zapłonie samoczynnym, Mechnik nr 4/2010, 298-299.
• [14] Bielaczyc P., Woodbum J., Global trends in emissions regulation and reduction, Combustion Engines 3/2010 (142), 3-27.
• [15] Bjomsson H., Burgdorf K, Rydquist J.-E., Backland O., Downsizing a rocky road to CO2 reduction and excellent driveability, Seminar Proceedings IMechE, Fuel Economy and Engine Downsizing, London, 13 May 2004, 1-4.
• [16] Blair G.P., Design and Simulation of Four-Stroke Engine, Society of Automotive Engineers, Warrendale 1999.
• [17] BMW, BMW 530i Manual, Bayerische Motoren Werke, Miinchen 2002.
• [18] Bosch Robert GmbH, Napędy hybrydowe, ogniwa paliwowe i paliwa alternatywne, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2010.
• [19] Brzeżański M., Śliwiński K, Downsizing nowy kierunek rozwoju silników samochodowych, Silniki Spalinowe 2/2004 (119), 3-11.
• [20] Budzianowski W., Miller R., Gnutek Z., Modifications of a gas recuperation cycle for catalytic combustion of low calorific fuels in a gas turbine, Termodynamika w nauce i gospodarce. T. 1, praca pod. red. Zbigniewa Gnutka i Władysława Gajewskiego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2008, 116-121.
• [21 ] China Lightweight Vehicle Summit 2013, Beijing, May 27-30, 2013.
• [22] Chłopek Z., The methods of synthetic assessment of emissions from combustion engines, Combustion Engines 4/2009 (139), 68-76.
• [23] Chougule S. S., Khatawat V.H., Piston Strength Analysis Using FEM, International Journal of Engineering Research and Applications (IJERA), ISSN: 2248-9622, Vol. 3, Iss. 2, March-April 2013, 1724-1731.
• [24] Ciopolla G., Diesel perspective In global market vision, Combustion Engines 2/2007 (129), 33-37.
• [25] Craig J.R., Voughou D.J., Skinner B.J., Zasoby Ziemi, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2003.
• [26] Delivering Aggressive Vehicle Lightweighting Through Identifying Cost Effective Multi-Material Solutions, Detroit-Michigan, August 21-22, 2013.
• [27] Design Data, Databook of Engineers, Compiled by PSG college of Technology Coimbatore, Published by Kalaikathir Achchagam Coimbatore ©1968, Reprinted in January 2010.
• [28] Drela I., Jankowski A., Miksiewicz K., Sroka Z.J., Badania jakości powłok chromowych w tulejach cylindrowych wykonanych według technologii o zwiększonej wydajności procesu produkcji, Materiały konferencyjne KONES'89, Wrocław-Polanica Zdrój, 8-10 listopada 1989, 63-72.
• [29] Dudek D., Prolegomena to the degradation of technical system, Journal of Transdisciplinary System Science, 1998, Vol. 3, No. 2, 2-5.
• [30] Dudek D., Wybrane problemy degradacji maszyn roboczych, Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej, Nauki Techniczne, Budowa i Eksploatacja Maszyn, 2001, z. 8, 107-117.
• [31] Dudek D., Pytanie o naturą zmian degradacyjnych w obiektach technicznych, Problemy Maszyn Roboczych, 2004, z. 23, 25-44.
• [32] Fisher C.H., Carburation, Vol. III, Spark-Iquition Engines Fuel Injection Systems, Chapman & Hall, London 1966.
• [33] Flierl R., Schmitt S., Kleiner G., Esch H.J., Dismon H., Univalve - a fully variable mechanical valve lift system for future internal combustion engines, Magazine ATZ 2011(04), 34-39.
• [34] Fraser A.D.J., How Low can we go? Challenges and opportunities of Engine Downsizing to reduce CO2 Emissions, Seminar Proceedings IMechE, London, 9 February 2011, 1-9.
• [35] Fraser N., Bassett M., Extreme Engine Downsizing with a single Turbochanger - 100 kW/l and 30 bar BMEP, Seminar Proceedings (IMechE, London, 9 February 2011, 31-45.
• [36] Ghodake A.P., Patii K.N., Piston Design and Analysis by CAE Tools. IOSR, Journal of Engineering, ISSN: 2250-3021, ISBN: 2878-8719, 33-36.
• [37] Gis M., Gis W., Wybrane zagadnienia dotyczące ograniczenia emisji CO2 z silników spalinowych pojazdów samochodowych kategorii Mi N, Silniki Spalinowe 1/2012 (148), 53-61.
• [38] Gnutek Z., Chorowski M., Walendziewski J., Kułażyński M., Surma A., Opracowanie regionalnego programu - Energia, Raporty ITC. PWr., Ser. SPR nr 17, Wrocław 2007.
• [39] Gnutek Z., Nemś A., Pomorski M., Badania niestechiometrycznego spalania mieszanek wzbogaconych w tlen w silnikach cieplnych o zapłonie iskrowym. Materiały XIV Sympozjum Wymiany Ciepła i Masy, SWCIM - 2010, Międzyzdroje, 6-9 września 2010, Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego, Szczecin 2010, 217-224.
• [40] Gnutek Z., Kołasiński P.K., Application of volumetric machines in micro steam power plants, Archiwum Energetyki, 2010, t. 40, nr 1/2, 63-74.
• [41] Gnutek Z., Pietrowicz S., Wstępna analiza procesu napełniania i opróżniania butli gazowych. Gaz ziemny do napędu silników pojazdów maszyn i urządzeń, III konferencja naukowo-techniczna, Wałbrzych, 4-5 czerwca 2009, 41-51.
• [42] Gnutek Z., Nemś A., Tendencje rozwoju maszyn i urządzeń energetycznych w erze miniaturyzacji, Termodynamika w nauce i gospodarce, t. 1, Oficyna Wydawnicza PWr., Wrocław 2008, 318-324.
• [43] Gnutek Z., Bryszewska-Mazurek A., The thermodynamic analysis of multicycle ORC engine, Energy, 2001, Vol. 26, No. 12, 1075-1082.
• [44] Gnutek Z., Bryszewska-Mazurek A., Analiza termodynamiczna wieloobiegowej mikrosilowni C-R. Materiały konferencyjne XVII Zjazdu Termodynamików, t. 1, Zakopane, 6-11.09.1999, 395^102.
• [45] Gnutek Z., Gazowe objętościowe maszyny energetyczne - podstawy, Oficyna Wydawnicza PWr., Wrocław 2004.
• [46] Gołąbek A., Kuśmidrowicza J., Sroka Z.J., Dane wyjściowe do normatywu zużycia paliwa na autobusy, Raport IKiEM PWr., Seria SPR 135, Wrocław 1988.
• [47] Górniak A., Michałowski R., Tkaczyk M.Ł., Computational fluid dynamie simulation of a combustion engine powered by compressible natural gas, Polish Journal of Environmental Studies, 2012, Vol. 21, No. 5A, 85-89.
• [48] Greer J.M., Not the Future we Ordered: Prak Oil Psychology and the Myth of Progress, Kindle Edition, Feb. 2013.
• [49] Heywood J.B., Internal Combustion Engine Fundamentals, McGraw HiU International Editions 1989.
• [50] Horowitz J.M., Parrondo J.M.R., Thermodynamics. A Stirling effort, Nature Physics 8/2012, 108-109.
• [51] Hudson C., The Blade Compressor - Meeting Downsized Engine’s Requirements. Seminar Proceedings IMechE, London, 9 February 2011, 47-58.
• [52] Janhunen T., Engine downsizing, Engine Technology International Magazine, September 2005.
• [53] Janicka A., Sroka Z.J., Walkowiak W., The analysis of diesel engine performance equipped with inner catalyst, Combustion Engines, 2011, Vol. 50, No. 3, 1-5.
• [54] Janicka A., Sroka Z.J., Walkowiak W., The effect of inner catalyst application on diesel engine performance, Journal of Polish CIMAC, 2010, Vol. 5, No. 1, 59—68.
• [55] Jenteges M., van der Weem D., Kemper H., Pishinger M., Optimized Activation of a Downsizing Concept with Electrical Boost, MTZ 04/2006, Vol. 67.
• [56] Jezierski J., Technologia tłokowych silników wysokoprężnych, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1999.
• [57] Jędrzejowski J., Obliczanie tłokowego silnika spalinowego, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1971.
• [58] Kammeyer J., Natkaniec C., Seume J.R., Influence of tip-qap losses on the stage efficiency of downsizing turbochanger turbines. Proceedings of 9th International Conference on Turbochangers and Turbocharging (IMechE) 10.1243/17547164C0012010023, London, 19-20 May 2010, 293-306.
• [59] Kasedorf J., Układy wtryskowe i katalizatory, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1998.
• [60] Kaźmierczak A., Tarcie i zużycie zespołu tłok-pierścienie-cyłinder, Oficyna Wydawnicza PWr., Wrocław 2005.
• [61] Kemper H., Baumgarten H., Hebermann K. Imren Yapici K., Pishinger S., On the road towards Consequent Downsizing, MTZ Worldwide 5/2003, Vol. 54, 16-18.
• [62] King J., Application of Synergistic Technologies to Achive High Levels of Gasoline Engine Downsizing, Seminar Proceedings IMechE, London, 9 February 2011, 59-72.
• [63] Kneba Z., Makowski S., Zasilanie i sterowanie silników, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2004.
• [64] Kolanek C., Sroka Z.J., Walkowiak W., Laboratory tests of emission revolution systems for inland water transport, Raport IKiEM PWr., Seria SPR nr 44, Wrocław 2003.
• [65] Kowalewicz A., Teoria Samochodu - Tworzenie mieszanki i spalanie w silnikach o zapłonie iskrowym, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984.
• [66] Kowalewicz A., Podstawy procesów spalania, Wydawnictwa Naukowo-T echniczne, Warszawa 2000.
• [67] Kozaczewski W., Konstrukcja grupy tlokowo-cylindrowej silników spalinowych, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2004.
• [68] Kuhlbach K, Mehring J., Bormann D., Friedfeld R., Zylinderkopf mit integriertem Abgaskrummer fur Downsizing-Konzept, Magazine MTZ, 2009(69), 286-293.
• [69] Kułażyński M., Geen Fuels, PrintPAP, Wrocław-Lódź 2011.
• [70] Kułażyński M., Reksa M., Zarudzka E., Wpływ dodatków estrów metylowych na właściwości bio-diesla i toksyczność spalin silnika Diesla, Journal of KONES, 2006, Vol. 13, No. 4, 307-318.
• [71] Kuśmidrowicz J., Sitnik L., Sroka Z.J., Praca nad krajowymi zamiennikami łożysk ślizgowych do silników International Harvester DT 466 - dalszy etap. Materiały konferencyjne KONES ’88, Poznań-Błażejewko, 6-9 grudnia 1988, 176-182.
• [72] Kuśmidrowicz J., Sitnik L., Sroka Z.J., Praca nad krajowymi zamiennikami łożysk ślizgowych do silników International Harvester DT 466. Materiały konferencyjne KONES ’87, Lublin-Kazimierz Dolny, 25-27 listopada 1987, 223-231.
• [73] Kuśmidrowicz J., Sitnik L., Sroka Z.J., Zużycie łożysk ślizgowych w silniku DT 466. Materiały konferencyjne KONES ’92, Wrocław-Szklarska Poręba, 22-23 września 1992, 287-292.
• [74] Kuśmidrowicz J., Sroka Z.J., Analiza funkcjonalna zużycia tulei cylindrowych silnika wysokoprężnego 6CT107. Materiały konferencyjne KONES ’91, Poznań-Błażejewko, 5-8 listopada 1991,47-50.
• [75] Kwaśniowski S., Sroka Z.J., Zabłocki W., Modelowanie obciążeń cieplnych w elementach silników spalinowych, Oficyna Wydawnicza PWr., Wrocław 1999.
• [76] Lake T., Stokes J., Murphy R., Downsized DI Gasoline Engines for Low CO2. Seminar Proceedings IMechE, Fuel Economy and Engine Downsizing, London, 13 May 2004, 49-55.
• [77] Lejda K., Systemy wtryskowe szybkoobrotowych silników wysokoprężnych i tendencje ich dalszego rozwoju, Silniki Spalinowe 4/2005 (123), 19-30.
• [78] Lejda K, Woś P., Fuel Injection in Automotive Engineering - simulation of combustion process in direct injection diesel engine based on fuel injection characteristics, InTech., 2012.
• [79] Lenz H.P., Important Topics and conclusions from the 29th International Vienna Motor Symposium, Combustion Engines 3/2008 (134), 3-12.
• [80] Lenz H.P., 30 International Vienna Motor Symposium. 7-8 May 2009 - Report on the occasion of the International Congress PTNSS on Combustion Engines 2009 in Opole, Combustion Engines 2/2009 (137), 150-154.
• [81] Lenz H.P., Mixture Formation in Spark-Iquition Engines, SAE-Springer Verlage, Wien 1992.
• [82] Luft S., Podstawy budowy silników, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2006.
• [83] McAllister M.J., Buckley D.J., Future gasoline engine downsizing technologies - CO2 improvements and engine design considerations Internal Combustion Engine: Performance, Fuel economy and Emission Conference Proceedings Chamdos Publishing, ISBM 1 84 334 6079, London, 8-9 December 2009.
• [84] Mehrdad E., Modern Electric, Hybrid Electric and Fuel Cell Vehicles: Fundamentals Theory and Design, Florida 2005.
• [85] Merkisz J., Wpływ motoryzacji na skażenie środowiska naturalnego, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 1994.
• [86] Merkisz J., Pielecha J., Radzimirski S., Emisja zanieczyszczeń motoryzacyjnych w świetle nowych przepisów Unii Europejskiej, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2012.
• [87] Merkisz J., Pielecha I., Alternatywne paliwa i układy napędowe pojazdów, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2004.
• [88] Merkisz J., Radzimirski S., Pollutant emissions from Road transportation in the year 1970-2005 in Poland, Combustion Engines Scientific Magazine, No. 2007-SC3,4-13.
• [89] Merkisz J., Radzimirski S., Analiza możliwości spełnienia wymagań przepisów Unii Europejskiej dotyczących emisji dwutlenku węgla z pojazdów samochodowych za pomocą środków innych niż konstrukcyjne, Silniki Spalinowe 4/2011 (147), 22-34.
• [90] Michałowski R., Miksiewicz K., Tkaczyk M.Ł., Numerical comparative analysis of the combustion process in an engine powered by CNG, Silniki Spalinowe, 2012, Vol. 51, No. 1, 62-70,
• [91] Michałowski R., Więckowska J., Malewski S., Zastosowanie metanu jako paliwa do napędu silników, Rynek Energii, 2006, nr 4, 20-24,
• [92] Mitianiec W., Bac G., Bezkrzywkowy hydrauliczny system sterowania zaworów w silnikach spalinowych, Silniki Spalinowe 3/2011 (146), 28-37.
• [93] Morrins G., Combining Gasoline Downsizing and Micro/Mild Hybrid Technology for “No Compromise ” CO2 Reduction. Seminar Proceedings IMechE, London, 9 February 2011, 11-29.
• [94] Mysłowski J., Wpływ doładowania na właściwości rozruchowe silnika wysokoprężnego z wtryskiem bezpośrednim, Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej, nr 363, Szczecin 1988.
• [95] Nakano K., Development of the Engine and IMA System for the New Honda Civic. Seminar Proceedings IMechE, Fuel Economy and Engine Downsizing, London, 13 May 2004, 17-22.
• [96] Naoto K., CO2 reduction in Automotive Development, Toyota Technical Review 1998, Vol. 47 (2).
• [97] Niewczas A., Trwałość zespołu tłok - pierścienie tłokowe - cylinder silnika spalinowego, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1998.
• [98] Niewczas A., Koszałka G., Niezawodność silników spalinowych - wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 2003.
• [99] Nowakowski T., Metodyka prognozowania niezawodności obiektów mechanicznych, Oficyna Wydawnicza PWr., Wrocław 1999.
• [100] Pawłowski M., Alternative Drive Systems, Wydawnictwo PrintPap, Łódź 2011.
• [101] Pischinger S, Verbrennungskraftmaschinen I, RWTH Aachen, Aachen 2011.
• [102] Podniało A., Paliwa oleje i smary w ekologicznej eksploatacji - poradnik, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2002.
• [103] Postrzednik S., Żmudka Z., Podstawowe aspekty oraz procedury niezależnego sterowania zaworami silnika spalinowego, Silniki Spalinowe, 2007-SCI-098, 88-97.
• [104] Qu X., LIAO L. Jio Q., Analysis of Conpling Stess of piston under Thermal and Mechanical Load, Journal of Chongqing Institute of Technology (Natural Science), 2008-2012.
• [105] Ramos J.I., Internal Combustion Engine Modelling, American Publication Corporation Hemisphere 1989.
• [106] Regulation (EC) nr 2009/33/WE of the European Parliament and of the Council - On the promotion of clean and energy-efficient road transport vehicles, Brussels 2009.
• [107] Reksa M., Sroka Z.J., Gaz ziemny jako paliwo przyszłości dla autobusów komunikacji miejskiej, Raport IKiEM PWr, Seria SPR nr 9, Wrocław 2009.
• [108] Reksa M., Walkowiak W.W., Paliwa przyszłości. Gaz ziemny do napędu silników pojazdów maszyn i urządzeń. IV konferencja naukowo-techniczna, Wrocław, 1-2 czerwca 2011, 69-80.
• [109] Reksa M., The application of non-converted vegetable oils in contemporary self-ignition engines, Journal of KONES, 2009, Vol. 16, No. 4, 385-391,
• [110] Robinson T., Johnson G., Slovnich D., International Engine of the year awards 2013, Engine Technology International Magazine, June 2013, 1-44.
• [111] Rusiński E., Czmochowski J., Smolnicki T., Zaawansowana metoda elementów skończonych w konstrukcjach nośnych, Oficyna Wydawnicza PWr., Wrocław 2000.
• [112] Rusiński E., Smolnicki T., Rozwój metod obliczeniowych w budowie maszyn i pojazdów, Przegląd Mechaniczny, 2010, vol. 69, nr 6, 17-24.
• [113] Rychter T., Teodorczyk A., Modelowanie matematyczne roboczego cyklu silnika tłokowego, Państwowe Wydawnictwa Naukowe, Warszawa 1990.
• [114] Sitnik L., Ekopaliwa silnikowe, Oficyna Wydawnicza PWr., Wrocław 2004.
• [115] Sitnik L., Kinetyka zużycia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1989.
• [116] Skinner I., von Essen H., Smokers R., Hill N., EU Transport GHG; Routes to 2050, AEA Final Report, June 2010.
• [117] Smith A., Stroke of genius for gasoline downsizing Ricardo Quartevly Reviev Q3, 2008, 8-14.
• [118 Sroka Z.J., Kułażyński M., Problem jakości paliwa a parametry pracy silnika spalinowego. Materiały konferencyjne X konferencji Innowacje w motoryzacji a ochrona środowiska, Słupsk, 25.05.2007, 393-399.
• [119] Sroka Z.J., Kułażyński M., Paliwa alternatywne na polskim rynku - ich właściwości i wpływ na środowisko, Materiały konferencyjne X konferencji Innowacje w motoryzacji a ochrona środowiska, Słupsk, 25.05.2007, 385-391.
• [120] Sroka Z.J., Thermodynamics cycle of combustion engine with hydrogen fuelling, Journal of KONES, 2007, Vol. 14, No. 3, 573-578.
• [121] Sroka Z.J., Durability of engine components due to alternative fuels, Eksploatacja i Niezawodność - Maintenance and Reliability, No. 4, 2007, 9-15.
• [122] Sroka Z.J., Kułażyński M., Zabłocki W., Influence of biofuel addition to diesel oil on its properties and engine performance, Polish Journal of Environmental Studies, 2009, Vol. 18, No. 1 B, 216-219.
• [123] Sroka Z.J., Kułażyński M., Kawaliło P., The Project of automation of synthesis offatty acid methyl ester as an additive for diesel fuel, Advanced Materials Research, 2012, Vol. 590, 68-72.
• [124] Sroka Z. J., Some aspects of thermal load and operating indexes after downsizingfor internal combustion engine, Journal of Thermal Analysis and Calorimetry, online on SpringerLink, 10.1007/sl0973-011-2064-x, 2012.
• [125] Sroka Z.J., Micro machines - the concept of engine downsizing, Engine Technology International, Januray 2009, 58-62.
• [126] Sroka Z.J., Thermal load of tuned piston, Archives of Civil and Mechanical Engineering, 2012, Vol. 12, No. 3,342-347.
• [127] Sroka Z.J., Kułażyński M., Kaczmarek J., Michałowski R., Application of carbon adsorbent to methane starawe in fuel tanks of vehicles, Polish Journal of Environmental Studies, 2009, Vol. 9, No. IB, 211-215.
• [128] Sroka Z.J., Problemy degradacji cieplnej elementów silnika spalinowego, Węgiel Brunatny, wrzesień 2000,105-109.
• [129] Steenkan P.G., Le Phan K., Goossens M.J., Koops G.E., Brom G.J.A., van der Avoort C., van Beek J.T.M., Piezoresistive heat engine and refrigerator, Nature Physics 7/2011, 354-359.
• [130] Stelmasiak Z., Matyjasik M., Symulacja procesu spalania w dwupaliwowym silniku z dzieloną dawką oleju napędowego, Silniki Spalinowe 4/2012, 43-54.
• [131] Stelmasiak Z., Matyjasik M., Możliwości wykorzystania dwupaliwowego silnika ZS zasilanego głównie gazem ziemnym CNG w transporcie kołowym, Logistyka 3/2012.
• [132] Sun J., Wang J., A review of Finite Element Analysis for Component of Internal Combustion Engine, Internal Combustion Engines 2004.
• [133] Szczepaniak C., Motoryzacja na przełomie epok, Wydawnictwa Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• [134] Taylor R.I., Engine Downsizing - Lubrication Implication, Seminar Proceedings IMechE, Fuel Economy and Engine Downsizing, London, 13 May 2004, 83-99.
• [135] Tierney M.L., Murphy C.J., Jewell A.D., Baber A.E., Iski E.V., Khadarerdian H.Y., McGure A.F., Klebanow N., Sykes Ch.H., Experimental demonstration of a single molekule electric motor, Nature Nanotechnology 6, 04.09.2011, 625-629.
• [136] Tong R.E., Sanyol A., Lower energy penalty C02 capture system, Carbon Capture Journal, March 04, 2012.
• [137] Turner J.W.G., Pearson R.J. Kenchington S.A., Concepts for improved fuel economy from gasoline engines, International Journal of Engine Research (IMechE) 03504, 2005, Vol. 6, 137-157.
• [138] Wajand J.A., Wajand J.T., Tłokowe silniki spalinowe średnio- i szybkoobrotowe, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1993.
• [139] Walkowiak W., Kolanek C., Sroka Z.J., Element filtrujący cząstek stałych, zwłaszcza sadzy, Patent, Polska nr 202891,2009.
• [140] Walsch M.P., Motor Vehicle Pollution Control: A Global Update 2011. ICCT Summit Proceedings of the 7th Meeting of the Council on Clean Transportation, Mexico, 28-30 March 2011.
• [141] Walsh M.P., Global trends in motor vehicle pollution control: a 2011 update - part 1, Combustion Engines 2/2011 (145), 106-117.
• [142] Walsch M.P., Global trends in motor vehicle pollution control: a 2011 update - part 2, Combustion Engines 3/2011 (146), 53-58.
• [143] Walsch M.P., Global trends in motor vehicle pollution control: a 2011 update - part 3, Combustion Engines 4/2011 (167), 98-103.
• [144] Wamecke W., Lueke W., Clarke L., Louis J., Kempsel S., Fuels of the Future. Proceedings of 27th International Vienna Motor Symposium, Vienna 2006.
• [145] Weissbäck M., Howlett M., Ausserhofer M., Krapf S., The efficiency engine - cost - effective alternative to downsizing, Combustion Engines, No. 2/2012 (149), 3-9.
• [146] Wendeker M., Adaptacyjne sterowanie wtryskiem benzyny w silniku, Państwowe Wydawnictwa Naukowe, Warszawa 2000.
• [147] Wendeker M., Sterowanie napełnieniem w silniku samochodowym, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Lublin 1999.
• [148] Więckowska J., Michałowski R., Wyrwas G., Problemy ochrony środowiska w aspekcie spalania paliw silnikowych benzynowych i gazu ziemnego. Gaz ziemny do napędu silników pojazdów maszyn i urządzeń. Konferencja, Wrocław-Polanica Zdrój, 16—17 czerwca 2005, 7-18.
• [149] Wijetunge R., Criddle M., Dixon J., Morris G., Retaining Driveability in Aggressively Downsized Diesel Engines. Seminar Proceedings IMechE, Fuel Economy and Engine Downsizing, London, 13 May 2004, 41^17.
• [150] Wirth M., Zimmermann D., Friedfeldt R., Caine J., Schamel A., Davies N., Peivce G., Storch A., Ries Müller K., Gansert K.P., Pilgram G., Ortmann R., Würfel G., Gerhardt J., A Cost Optimised Gasoline Spray Guided Direct Injection System for Improved Fuel Economy. Seminar Proceedings IMechE, Fuel Economy and Engine Downsizing, London, 13 May 2004, 5-9.
• [151] Wisłocki K., Kierunki rozwoju współczesnych źródeł napędu w świetle dyskusji panelowej na II Międzynarodowym Kongresie PTNSS, Silniki Spalinowe 2/207 (129), 38—53.
• [152] Wisłocki K., Pielecka I., Czajka J., Maslennikow D., Jakościowa analiza rozpylenia paliwa ciekłego w wysokociśnieniowych piezoelektrycznych układach wtryskowych, Silniki Spalinowe 4/2010 (143), 31-44.
• [153] Wiśniewski S., Obciążenia cieplne silników spalinowych, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1972.
• [154] Zhao H., Ma T., Fuel Economy and Emission Analysis of a PFI Gasoline Engine with CAI/HCCI Combustion. Seminar Proceedings IMechE, Fuel Economy and Engine Downsizing, London, 13 May 2004, 29-36.
• [155] www.eaa.be Automotive Aluminium Manual, European Aluminium Association, 2011.
• [156] www.ifj3energiesnouvelles.com Mastering engine downsizing, 1999.
• [157] www.dupont.com Vehicle weight reduction for optimal performance, sierpień 2013.