Modern solutions for presentation of lost urban heritage in the public city space exemplified by Kraków between 1985 and 2015

• Autorzy: Motak M.

Warianty tytułu

PL

Współczesne działania na rzecz prezentacji utraconego dziedzictwa urbanistycznego w przestrzeni publicznej miasta, na przykładzie Krakowa w latach 1985–2015

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The article shows, on the basis of selected examples, modern activities aimed at presentation, in the public space of Kraków, of lost elements of urban heritage. It discusses the manners of commemorating and making historical urban forms legible (layout of streets and squares, development, defence structures, watercourses), which were liquidated and whose reconstruction is not planned. Five methods of activities were distinguished and discussed: 1. Placement of visual or tactile information; 2. Application of specific surfaces and elements of landscape architecture; 3. Introduction of specific solutions in designs of new buildings erected in the historical structure of the city; 4. Establishment of a generally accessible or partially accessible reserve; 5. Application of specific local names. The conducted analysis indicates that application of various methods is a beneficial phenomenon: it enriches the public space of a city, allows the society to become acquainted with lost heritage and provides the designers with possibilities of artistic creation in specific conditions.

PL

W artykule przedstawiono, na wybranych przykładach, współczesne działania mające na celu prezentację w przestrzeni publicznej Krakowa utraconych elementów dziedzictwa urbanistycznego. Omówiono sposoby upamiętniania i uczytelniania historycznych form urbanistycznych (układu ulic i placów, zabudowy, obwarowań, cieków wodnych), które uległy likwidacji i nie przewiduje się ich odtworzenia. 1. Wyróżniono i omówiono pięć metod działania; 2. Umieszczenie informacji wizualnej lub dotykowej; 3. Zastosowanie określonych nawierzchni i elementów małej architektury; 4. Wprowadzenie określonych rozwiązań w projektach nowych budynków powstających w historycznej strukturze miasta; 5. Stworzenie rezerwatu ogólnodostępnego lub częściowo dostępnego; 6. Stosowanie określonego nazewnictwa miejscowego. Przeprowadzona analiza wskazuje, że stosowanie różnorodnych metod jest zjawiskiem korzystnym: wzbogaca przestrzeń publiczną miasta, społeczeństwu pomaga poznać utracone dziedzictwo, zaś projektantom stwarza możliwości artystycznej kreacji w określonych uwarunkowaniach.

Słowa kluczowe

EN

urban form; public space; heritage; commemoration; Kraków

PL

forma urbanistyczna; przestrzeń publiczna; dziedzictwo; upamiętnianie; Kraków

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2015
• Tom: Y. 112, iss. 6-A
• Strony: 121--140
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., il.

Twórcy

autor

Motak M.

• Institute of History of Architecture and Monument Preservation, Faculty of Architecture, Cracow University of Technology

Bibliografia

• [1] Doktryny i realizacje konserwatorskie w świetle doświadczeń krakowskich ostatnich 30 lat, ed. B. Krasnowolski, Kraków 2011.
• [2] Kadłuczka A., Ochrona zabytków architektury, Tom I, Zarys doktryn i teorii, Kraków 2000.
• [3] Karta Krakowska 2000, [in:] Architektura & Biznes No. 12, 2000.
• [4] Małachowicz E., Konserwacja i rewaloryzacja architektury w środowisku kulturowym, Wrocław 2007.
• [5] Motak M., Architektura Krakowa 1989–2004. Nowe realizacje w kontekście miasta historycznego, Kraków 2007.
• [6] Motak M., Historia rozwoju urbanistycznego Krakowa w zarysie. Podręcznik dla studentów, Kraków 2012.
• [7] Supranowicz E., Nazwy ulic Krakowa, Kraków 1995.
• [8] Act on the Protection and the Guardianship of Monuments, Journal of Laws of 2003 No. 162, item 1568, 2003.
• [9] Wyznaczniki kształtu współczesnej przestrzeni urbanistycznej, ed. A.A. Kantarek, Kraków 2015.