Szkoła modernizmu – problem wartościowania architektury budynków szkolnych Warszawy okresu 20-lecia międzywojennego na przykładzie dawnej Szkoły Zawodowej Żeńskiej

• Autorzy: Szumiński K.

Identyfikatory

DOI

10.5277/arc180408

Warianty tytułu

EN

School of modernism – the problem of evaluating the architecture of Warsaw school buildings during the interwar period on the example of the former Female Vocational School

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest przedstawienie modelowego postępowania w zakresie rozpoznania i oceny wartości kulturowych modernistycznych budynków szkolnych z okresu 20-lecia międzywojennego. Główną częścią pracy jest studium problemowe przykładowej szkoły z tego okresu, którego architektura została poddana ocenie wartościującej. Pozwoliło to na określenie, w jaki sposób zdefiniowane wartości kulturowe i ich nośniki występujące w zabytku przekładają się na wnioski do opracowania koncepcji dopuszczalnych przekształceń w wybranym zespole zabudowy. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak analiza wartościująca obiekt zabytkowy wpływa na końcowe uczytelnienie zidentyfikowanych wartości przy projektowaniu współczesnych form architektury w historycznym kontekście. Prezentowany proces badawczy powinien stanowić standard postępowania z podobnymi przykładami architektury doby modernizmu.

EN

The aim of the article is to present a procedure model in the field of recognition and assessment of cultural values of modernist school buildings from the interwar period. The main part of the work is a case study of an exemplary school from this period, whose architecture has been evaluated. This allowed us to determine how the defined cultural values and their carriers appearing in the monument translate into conclusions for the development of permissible transformations in a selected complex of buildings. The article is an attempt to answer the question how the analysis evaluating a monument influences the final presentation of the identified values in contemporary forms of architecture in a historical context. The presented research process should be a standard of conduct with similar examples of architecture of modernism.

Słowa kluczowe

PL

modernizm; XX-lecie międzywojenne; wartościowanie dziedzictwa; szkoła; Warszawa

EN

modernism; interwar period; heritage evaluating; school; Warsaw

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2018
• Tom: Nr 4 (56)
• Strony: 89--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Szumiński K.

• Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej/Faculty of Architecture, Warsaw University of Technology

Bibliografia

• [1] Domaradzki K., Przestrzeń Warszawy. Tożsamość miasta a urbanistyka, Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2016.
• [2] Dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego, Dz.U. z 1918, Nr 18, Poz. 46, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19180180046 [accessed: 15.09.2018].
• [3] Dybczyńska-Bułyszko A., Architektura Warszawy II Rzeczpospolitej, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2010.
• [4] Krassowski C.W., Z zagadnień architektury warszawskiej dwudziestolecia międzywojennego, [w:] T. Barucki (red.), Fragmenty stuletniej historii 1899–1999. Ludzie. Fakty. Wydarzenia, OW SARP, Warszawa 2001, 51–62.
• [5] Dybczyńska-Bułyszko A., Architektura 20-lecia międzywojennego, „ARCH” 2018, Nr 2(46), 20–34.
• [6] Guttmejer K., Szkoły-Pałace? Warszawskie Szkoły Powszechne wybudowane w latach 1924-30, „Krajobraz Warszawski” 2016, Nr 178, 2–5.
• [7] Giżejewska J., Inwestycje w latach 1934–1939. Miejskie Szkoły Publiczne, „Krajobraz Warszawski” 2012, Nr 132, 2–7.
• [8] Dybczyńska-Bułyszko A., Kształt dla chaosu. Twórczość Romualda Gutta a problemy polskiego modernizmu, DiG, Warszawa 2008.
• [9] Zieliński T., Sylwetka Romualda Gutta, [w:] O. Czerner (red.), Romuald Gutt, Arkady, Warszawa 1968, 7–10.
• [10] Dybczyńska A., Impresje o twórczości Romualda Gutta, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” 1993, t. 38, 79–92.
• [11] Zieliński J., Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Śródmieście Historyczne, T. 4, Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, Warszawa 1996.
• [12] Raniecki A., Szkoła Zawodowa Żeńska w Warszawie, „Architektura i Budownictwo” 1925, Nr 3, 16–19.
• [13] Kasprzycki J., Korzenie Miasta. Warszawskie pożegnania, t. 1, Veda, Warszawa 1996.
• [14] Lewicki J., Ocena wartości zabytków epoki modernizmu z 1 poł. XX wieku. Propozycja metody klasyfikacji, [w:] B. Szmygin (red.), Ochrona dziedzictwa kulturowego. Dziedzictwo XX w. – kryteria wyboru, zasady ochrony, Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Warszawa 2017, 107–123.
• [15] Niemojewski L., Ilustracje (Architektura ostatniego dziesięciolecia), „Architektura i Budownictwo” 1927, Nr 4–5, 143–208.
• [16] Molski P., Wartościowanie w projektowaniu przekształceń obiektów i zespołów zabytkowych (dziedzictwa architektonicznego). Materiały dla studentów Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, Zakład Dziedzictwa Architektonicznego i Sztuki Wydziału Architektury PW, Warszawa 2018.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).