Sposoby gospodarowania na obszarach niżowych i urzeźbionych w gospodarstwach ekologicznych

• Autorzy: Twardy S. , Smoroń S. , Nadolna L.

Warianty tytułu

EN

Farming methods in organic farms on lowlands and on diversified relief areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ramach Programu Wieloletniego (działanie 6.1) są prowadzone w ITP prace nad standaryzacją metod gospodarowania przestrzenią trwałych użytków zielonych, również w odniesieniu do ekologicznego sposobu ich użytkowania. W obrębie ekologicznego sposobu gospodarowania wydzielono dwa systemy gospodarowania – półintensywny oraz ekstensywny. Przeprowadzono badania ankietowe w 21 gospodarstwach ekologicznych. Pytania w ankiecie były tak sformułowane, aby można było uzyskać dane liczbowe konieczne do szczegółowej charakterystyki sposobu gospodarowania. Wstępne wyniki badań z ankietowanych gospodarstw objętych badaniami wykazały, że po jednym gospodarstwie typu nizinnego, podgórskiego i wysokogórskiego spełniało kryteria półintensywnego modelu gospodarowania. Pozostałe 18 gospodarstw gospodarowało w systemie ekstensywnym, w tym: 12 typu nizinnego, 5 podgórskiego i 1 wysokogórskiego. Średni udział łąk i pastwisk w ogólnej powierzchni UR wynosił w badanych gospodarstwach odpowiednio 45,32 i 22,28%. Powodem małej intensywności gospodarowania w omawianych gospodarstwach są słabe gleby, najczęściej należące do klas V i VI. Do nawożenia TUZ stosuje się tylko własne nawozy naturalne – obornik, średnio 9,5 Mg ·ha-¹ i gnojówkę, średnio 6,2 m ³·ha-¹. Obsada zwierząt wynosi średnio 0,74, w tym trzody chlewnej tylko 0,08 DJP·ha-¹ UR. Ze względu na ubogie gleby i niski poziom nawożenia, wydajność łąk jest mała i wynosi średnio 3,9 Mg siana i 7,3 Mg sianokiszonki z ha.

EN

Within the 6.1 Multiannual Programme, the Institute of Technology and Life Sciences initiated works on standardization of management methods in permanent grasslands, including organic farming. Two systems: semi-intensive and extensive were distinguished in organic farming. A survey was performed in 21 organic farms. Questions in the survey were formulated in a way to obtain numeric data necessary for detailed characteristics of the farming method. Preliminary results from surveyed households showed that one farm from each group (lowland, foothill and alpine) met the criteria of semi-intensive farming model. The remaining 18 farms used the extensive management system, in this number: 12 farms were lowland, 5 were situated in foothills and 1 was of alpine type. The average share of meadows and pastures in agricultural lands was 45.32 and 22.28%, respectively, in the surveyed farms. The reason for low management intensity in these farms was poor soil that mostly belonged to the 5th or 6th soil quality class. Permanent grasslands were fertilised only with local own natural fertilisers – manure (mean 9.5 Mg·ha-¹) and liquid manure (mean 6.2 m³·ha-¹). Livestock density was 0.74 on average, in this number pig stock density was only 0.08 LSU·ha-¹ of agricultural land. Due to poor soils and low fertilisation, the yield of meadows was small and amounted 3.9 tons of hay and 7.3 tons of hay ensilage per hectare on average.

Słowa kluczowe

PL

DJP; gospodarstwo ekologiczne; model gospodarowania; nawożenie naturalne

EN

LSU; management model; natural fertilisation; organic farm

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 13, z. 4
• Strony: 163--173
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., wykr.

Twórcy

autor

Twardy S.

• Małopolski Ośrodek Badawczy ITP w Falentach, ul. Ułanów 21b, 31-450 Kraków; tel. [phone]

autor

Smoroń S.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Małopolski Ośrodek Badawczy w Krakowie

autor

Nadolna L.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Dolnośląski Ośrodek Badawczy we Wrocławiu

Bibliografia

• 1. BARSZCZEWSKI J. (kier.) 2011. Kryteria wydzielania i zasady klasyfikacji systemów oraz sposobów gospodarowania na trwałych użytkach zielonych z uwzględnieniem różnych uwarunkowań gospodarczych, ekonomicznych i siedliskowo-środowiskowych. Raport etapowy za 2011 rok. Działanie 6.1. Maszynopis. Falenty. ITP ss. 37.
• 2. BARSZCZEWSKI J. (kier.) 2012a. Delimitacja – według przyjętych kryteriów i zasad klasyfikacji, na przykładzie wybranych rejonów Polski – obszarów TUZ z wyróżnionymi systemami oraz sposo bami gospodarowania (weryfikacja przyjętych kryteriów i zasad klasyfikacji). Produkt końcowy za 2012. Działanie 6.1. Maszynopis. Falenty. ITP ss. 63.
• 3. BARSZCZEWSKI J. (kier.) 2012b. Typy gospodarstw w przyjętych systemach (modelach) gospodarowania na trwałych użytkach zielonych (TUZ). Działanie 6.1. Maszynopis. Falenty. ITP ss. 28.
• 4. IJHARS. 2013a. Powierzchnia ekologicznych użytków rolnych w Polsce, wg stanu na 31 grudnia 2012. Raporty i analizy [online]. Warszawa. [Dostęp 01.07.2013]. Dostępny w Internecie:http://www.ijhar-s.gov.pl/pliki/A-pliki-z-glownego-katalogu/ethernet/2013/BRE/powierzchnia%20UR%202012.pdf
• 5. IJHARS 2013b. Liczba producentów ekologicznych w Polsce, wg stanu na 31 grudnia 2012. Raporty i analizy [online]. Warszawa. [Dostęp 01.07.2013]. Dostępny w Internecie: http://www.ijhar-s. gov.pl/pliki/A-pliki-z-glownego-katalogu/ethernet/2013/BRE/liczba%20producentow%20 2012. pdf
• 6. JANKOWSKA-HUFLEJT H. 2006. Stan i kierunki zmian w gospodarowaniu na trwałych użytkach zielonych w Polsce. W: Aktualne problemy gospodarowania na użytkach zielonych i kształtowania środowiska w świetle obowiązujących norm prawnych. Pr. zbior. Red. H. Jankowska-Huflejt. Materiały Seminaryjne. Nr 45. Falenty. Wydaw. IMUZ s. 25–34.
• 7. NAZARUK M., JANKOWSKA-HUFLEJT H., WRÓBEL B. 2009. Ocena wartości pokarmowej pasz z trwałych użytków zielonych w badanych gospodarstwach ekologicznych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 9. Z. 1 (25) s. 61–76.
• 8. Rozporządzenie Rady (WE) z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych (i uchylające rozporządzenie EWG nr 2092/91) nr 834/2007. Dz. Urz UE L 189 z dnia 20.07.2007.
• 9. Ustawa z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym. Dz.U. 2009. Nr 119 poz. 975.
• 10. WITEK T. (kier.) 1993. Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski według gmin. Suplement. A-57. Puławy. IUNG ss. 248.
• 11. WÓJCIK G. 2012. Znaczenie rolnictwa ekologicznego w Polsce w kontekście przemian planowanych na lata 2011–2014 [online]. Wiadomości Zootechniczne. R. L. 4. [Dostęp 01.07.2013]. Dostępny w Internecie: http://www.izoo.krakow.pl/czasopisma/wiadzoot/2012/4/art13_WZ_2012_4. pdf
• 12. ZASTAWNY J., JANKOWSKA-HUFLEJT H., WRÓBEL B. 2001. Podstawowe założenia systemu niskonakładowej produkcji rolniczej. W: Niskonakładowa produkcja rolnicza z wykorzystaniem pasz z użytków zielonych w Karpatach Polskich. Pr. zbior. Red. H. Jankowska-Huflejt, J. Zastawny. Falenty. Wydaw. IMUZ s. 21–31.