Zagrożenie i ryzyko w systemie hydrologicznym

• Autorzy: Ozga-Zieliński B.

Warianty tytułu

EN

Hazard and risks in hydrologie systems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wykorzystanie teorii niezawodności, jej praktycznego aspektu, jakim jest inżynieria niezawodności i jej narzędzia opisu matematycznego obiektów i systemów technicznych w pełni zaprojektowanych i zbudowanych przez człowieka, do opisu struktury niezawodnościowej systemu quasi-naturalnego - systemu hydrologicznego, jego bezpieczeństwa oraz występujących w nim zagrożeń wynikających z pojawiania się meteorologicznych i hydrologicznych zdarzeń ekstremalnych, traktowanych jako zdarzenia niepożądane powodujące ryzyko wystąpienia strat zarówno finansowych, jak i ludzkich. Proponowane w artykule metody szacowania zagrożeń, ryzyka i strat związanych z występowaniem ekstremalnych zdarzeń hydrologiczno-meteorologicznych mają na celu zwiększenie możliwości obronnych przed tymi zdarzeniami i poprawienie zarządzania ryzykiem ich pojawiania się oraz wzmocnienie aktualnie stosowanych metod ochrony przed powodziami zgodnymi z wytycznymi europejskiej Dyrektywy Powodziowej.

EN

The article presents the application of the theory of reliability and, more precisely, its practical aspect i.e. reliability engineering and the tools it has for mathematical description of technical facilities and systems, fully designed and built by the man, for the purposes of describing the reliability structure of the quasi-natural system - hydrologic system, its safety, as well as hazards appearing therein and related to the occurrence of undesired meteorological and hydrological extreme events causing the risk of financial losses and casualties. The suggested methods of assessment of hazards, risks and losses related to the occurrence of extreme hydrological and meteorological events are aimed at enhancing the possibilities of protection against such phenomena and improving the management of the risk of their occurrence, as well as strengthening the currently used flood protection methods compliant with the EU Flood Directive guidelines.

Słowa kluczowe

PL

system hydrologiczny; teoria niezawodności; inżynieria niezawodności

EN

reliability theory; hydrological system; reliability engineering

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2018
• Tom: Nr 6
• Strony: 171--180
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ozga-Zieliński B.

• Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy Zakład Gospodarki Wodnej i Systemów Wodnogospodarczych

Bibliografia

• 1. Borysiewicz M., A.S. Markowski. 2002. Kryteria akceptowalności ryzyka poważnych awarii przemysłowych (red. Michalik J.S.). Wyd. CIOP, Warszawa.
• 2. Dubel A. 2016. Analiza korzystania z dostępnych w Polsce możliwości finansowego transferu ryzyka powodzi. Gospodarka Wodna, Nr 6,172-176.
• 3. Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L 288 z 6.11.2007.
• 4. Fiedler K., J. Gamdzyk, W. Jankowski, L. Opyrchał, S. Selerski, A. Wita, M. Wróblewski. 2007. Awarie i katastrofy zapór - zagrożenia, ich przyczyny i skutki oraz działania zapobiegawcze (red. Fiedler K.). Monografie IMGW, Warszawa.
• 5. Grocki R. 2012. Zarządzanie kryzysowe. Dobre praktyki. Difin SA, Warszawa.
• 6. Kledyński Z. 2009. Stan i perspektywy analizy bezpieczeństwa zapór w Polsce. W: Bezpieczeństwo zapór - bezpieczeństwo ludności i środowiska, seria: Monografie IMGW (red. Jankowski W., Wita A.). IMGW, Warszawa, 3-11.
• 7. Lebecki K. 2012. Zagrożenie wybuchem pyłów a bezpieczeństwo funkcjonalne. Kwartalnik techniczny Magazyn Ex Bezpieczeństwo w strefach zagrożonych wybuchem, Nr 26.
• 8. Magnuszewski A. 2013. Procesy korytowe rzek nizinnych a bezpieczeństwo powodziowe. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
• 9. Ozga-Zielińska M., E. Kupczyk, B. Ozga-Zieliński, R. Suligowski, J. Brzeziński, J. Niedbała. 2003. Powodziogenność rzek pod kątem bezpieczeństwa budowli hydrotechnicznych i zagrożenia powodziowego. Podstawy metodyczne. Materiały Badawcze IMGW, Seria: Hydrologia i Oceanologia, z. 29, Warszawa, 1-91.
• 10. Ozga-Zielińska M., B. Ozga-Zieliński. 2003. Powodziogenność rzek jako miara zagrożenia obiektów hydrotechnicznych i ustalania stref ochrony przeciwpowodziowej. Gospodarka Wodna, Nr 1,10-17.
• 11. Ozga-Zieliński B. 2010. Ryzyko hydrologicznych zdarzeń ekstremalnych. W: Hydrologia w Inżynierii i Gospodarce Wodnej Tom 1 (red. Więzik B.). Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN, Nr 68, 319-325.
• 12. Ozga-Zieliński B. 2015. Bezpieczeństwo i niezawodność systemów hydrologicznych. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej - Inżynieria Środowiska, z. 69, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
• 13. Ozga-Zieliński B. 2017. Zagrożenia hydrologiczne i możliwości ich ograniczania. Gospodarka Wodna, Nr 4, 97-103.
• 14. Preś J. 2007. Zarządzanie ryzykiem pogodowym. CeDeWu.PL Wydawnictwa Fachowe, Warszawa.
• 15. Rak J., B. Tchórzewska-Cieślak, A. Studziński, K. Pietrucha-Urbanik, K. Boryczko. 2012. Niezawodność i bezpieczeństwo systemów zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów.
• 16. Rucińska D., J. Osówniak, A. Kacprzak. 2012. Racjonalność zagospodarowania obszaru potencjalnie narażonego na powódź na przykładzie Wrocławia. W: Cywilizacja a środowisko - wyzwania i dylematy (red. Kantowicz E., Roge-Wiśniewska M.). Wydawnictwo Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 92-117.
• 17. Szopa T. 2009. Niezawodność i bezpieczeństwo. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
• 18. Szymanek A. 2008. Risk Acceptation Principles in Transport - Zasady akceptowalności ryzyka w transporcie. Journal of KONBiN 2(5), Wyd. ITWL, Warszawa, 271-290.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).