Contemporary challenges of spatial development of local service centres in the suburban areas of Wrocław – example of Czernica, Poland

Kryczka, Piotr; Chrobak, Katarzyna

doi:10.35784/bud-arch.1678

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Contemporary challenges of spatial development of local service centres in the suburban areas of Wrocław – example of Czernica, Poland

Autorzy

Kryczka Piotr , Chrobak Katarzyna

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.35784/bud-arch.1678

Warianty tytułu

Współczesne wyzwania rozwoju przestrzennego lokalnych centrów usługowych na terenach podmiejskich Wrocławia na przykładzie Czernicy, Polska

Języki publikacji

Abstrakty

The residential anthropopressure in the areas around large urban centres has become an irrefutable fact. According to many analysts, the suburban development is not related to rational land-use, focused on shaping multifunctional settlement units. The paper is a study of a selected case of spatial development of a service function in the suburban area of Wrocław. The article presents the literature on the subject of building systems of service centres, as well as the analysis of planning documents of the Czernica municipality, including their correlation with higher-order planning studies. As a consequence of the above, the spatial structure of the municipality and potential development possibilities of the service centres system were analysed. For this purpose, GIS analyses (in particular, the analysis of building density or spatial accessibility analysis) were carried out. The research constituted an important starting point for shaping guidelines in the area referring to establishing a hierarchical system of service centres. This led to the further debate on shaping the spaces for integration of rural residents connected to local service centres.

Jak twierdzi wielu analityków, rozwój zabudowań w strefach podmiejskich nie jest związany z racjonalnym gospodarowaniem przestrzenią, opartym o kształtowanie wielofunkcyjnych jednostek osadniczych. Niniejsze opracowanie stanowi studium wybranego przypadku rozwoju przestrzennego funkcji usługowej na terenie podmiejskim Wrocławia. W artykule przedstawiono kwerendę literatury przedmiotu z zakresu budowania systemów ośrodków usługowych, jak i analizę dokumentów planistycznych gminy Czernica, również w zakresie ich korelacji z opracowaniami planistycznymi wyższego rzędu. W konsekwencji powyższych, zweryfikowano strukturę przestrzenną gminy i potencjalne możliwości rozwoju systemu ośrodków usługowych. W tym celu przeprowadzono analizy przestrzenne oparte na GIS (w szczególności analizy gęstości zabudowy czy analizy dostępności przestrzennej) oraz sporządzono opracowania mapowe uwzględniające najnowsze dane statystyczne. Zrealizowane badania stanowiły istotny punkt wyjścia do kształtowania wytycznych w zakresie tworzenia hierarchicznego systemu ośrodków usługowych, a w konsekwencji dalszej debaty na temat kształtowania przestrzeni sprzyjających integracji mieszkańców wsi.

Słowa kluczowe

spatial policy rural areas suburban neighbourhoods spatial accessibility network analysis

polityka przestrzenna obszary wiejskie obszary podmiejskie dostępność przestrzenna analiza sieciowa

Wydawca

Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej

Czasopismo

Budownictwo i Architektura

Rocznik

2020

Tom

Vol. 19, no 2

Strony

53--72

Opis fizyczny

Bibliogr. 38 poz., fig., tab.

Twórcy

autor

Kryczka Piotr

piotr.kryczka@pwr.edu.pl

Department of Urban Planning and Settlement Processes; Faculty of Architecture;Wrocław University of Science and Technology; Polska

autor

Chrobak Katarzyna

Department of Urban Planning and Settlement Processes; Faculty of Architecture; Wrocław University of Science and Technology; Polska

Bibliografia

1. Rosa G. et al., Współczesna ekonomika usług. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005.
2. Ilnicki D., Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju usług w Polsce: teoretyczne i praktyczne uwarunkowania badań. Wrocł○aw: Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 11, 2009. Available: http://www.geogr.uni.wroc.pl/data/files/publikacje-rozprawy-naukowe-igrr/rozprawy_11.pdf
3. Kulawiak A., “Społeczne uwarunkowania rozwoju sektora usług w małych miastach : przykład Uniejowa”, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, vol. 15, (2013), pp. 115–126.
4. Kowicki M., Współczesna agora. Wybrane problemy kształtowania ośrodków usługowych dla małych społeczności lokalnych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Politechniki Krakowskiej.
5. Joanna Gil-Mastalerczy, “The influence of places of worship on the formation and integration of public spaces in the city”, Budownictwo i Architektura, vol. 16, no. 2, (2017), pp. 031–038. https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_17-162_02
6. Stettner M., “The quality and conditions of life in Siechnice – social research”, Budownictwo i Architektura, vol. 15, no. 4, (2016), pp. 087-100. https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_16_154_09
7. Christaller W., Die zentralen Orte in Süddeutschland [Central places in southern Germany]. 1933.
8. Damurski Ł. et al., “Wybrane uwarunkowania kształtowania lokalnych centrów usługowych na obszarach zurbanizowanych”, Biuletyn - Polska Akademia Nauk. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, no. 271, (2018), pp. 54–74.
9. Zathey M., Wrocławska strefa suburbialna (typescript of doctoral dissertation). 2005.
10. Zathey M., “Zmiany demograficzno-przestrzenne a zrównoważony rozwój Wrocławia”, in Problemy społeczne w przestrzeni Wrocławia / science editor Stanisław Witold Kłopot, Mateusz Błaszczyk, Jacek Pluta, Warsaw: Scholar Publishing House, 2010, pp. 39–60.
11. Zathey M., “Struktura przestrzenna i mieszkańcy osiedli podwrocławskich”, in Współczesne formy osadnictwa miejskiego i ich przemiany: XV Seminar on Knowledge about the City: collective work / edited by Iwona Jażdżewska, 2002, pp. 165–174.
12. Kajdanek K., Pomiędzy miastem a wsią. Suburbanizacja na przykładzie osiedli podmiejskich Wrocławia. Kraków: NOMOS, 2011.
13. Damurski Ł. et al., “Lokalne centrum usługowe: w poszukiwaniu formy i funkcji”, Przestrzeń Społeczna (Social Space), vol. 15, no. 1, (2018), pp. 142–168.
14. OECD, “New Rural Policy: Linking Up For Growth”, Paris, 2017.
15. Tacoli C., “Rural-urban interactions: A guide to the literature”, Environment and Urbanization, (1998). https://doi.org/10.1630/095624798101284356
16. Buliung R. N. and Kanaroglou P. S., “Urban form and household activity-travel behavior”, Growth and Change, vol. 37, no. 2, (2006), pp. 172–199. https://doi.org/10.1111/j.1468-2257.2006.00314.x
17. Cervero R. and Duncan M., “Which reduces vehicle travel more: Jobs-housing balance of retail-housing mixing?”, Journal of the American Planning Association, vol. 72, no. 4, (2006), pp. 475–490. https://doi.org/10.1080/01944360608976767
18. Gjestland A. et al., “Some aspects of the intraregional spatial distribution of local sector activities”, Annals of Regional Science, vol. 40, no. 3, (2006), pp. 559–582. https://doi.org/10.1007/s00168-006-0073-7
19. Holden E. and Norland I. T., “Three challenges for the compact city as a sustainable urban form: Household consumption of energy and transport in eight residential areas in the Greater Oslo Region”, Urban Studies, vol. 42, no. 12, (2005), pp. 2145–2166. https://doi.org/10.1080/00420980500332064
20. Ferrell C. E., “Home-Based Teleshoppers and Shopping Travel: Do Teleshoppers Travel Less?”, Transportation Research Record: Journal of the Transportation Research Board, vol. 1894, no. 1, (2004), pp. 241–248. https://doi.org/10.3141/1894-25
21. Lityński P. and Hołuj A., “Urban sprawl costs: The valuation of households’ losses in Poland”, Journal of Settlements and Spatial Planning, (2017). https://doi.org/10.24193/JSSP.2017.1.02
22. Borchert J. G., “Spatial dynamics of retail structure and the venerable retail hierarchy”, GeoJournal, vol. 45, no. 4, (1998), pp. 327–336. https://doi.org/10.1023/A:1006976407047
23. Fernandes J. R. and Chamusca P., “Urban policies, planning and retail resilience”, Cities, vol. 36, (2014), pp. 170–177. https://doi.org/10.1016/j.cities.2012.11.006
24. Kjell Nilsson, Thomas Sick Nielsen, Carmen Aalbers, Simon Bell, Baptiste Boitier, Jean Pierre Chery, Christian Fertner, Miroslaw Groschowski, Dagmar Haase, Wolfgang Loibl, Stephan Pauleit, Marina Pintar, Annette Piorr, Joe Ravetz, Mika Ristimäki, Mark Rou I. Z., “Strategies for Sustainable Urban Development and Urban-Rural Linkages”, European Journal of Spatial Development, (2014), pp. 2–26.
25. Maria Colucci, Annunziata Palermo M. F., “The Sustainable Development of Rural Areas”, in International Conference on Civil, Materials and Environmental Sciences (CMES 2015), 2015, pp. 210–211.
26. The Office of the Deputy Prime Minister, Planning policy statement 7: sustainable development in rural areas. United Kingdom, 2004.
27. Gallent N. et al., Introduction to rural planning: Economies, communities and landscapes. 2015. https://doi.org/10.4324/9781315749280
28. Palomäki M., “The Functional Centers and Areas in South Bothnia, Helsinki”, Fennia, vol. 88, (1964), pp. 10–19.
29. Burgess E. W., “The Growth of the City: An Introduction to a Research Project”, in Urban Ecology, Boston, MA: Springer US, 2008, pp. 71–78. https://doi.org/10.1007/978-0-387-73412-5_5
30. Proudfoot M. J. and Hoyt H., “The Structure and Growth of Residential Neighborhoods in American Cities.”, Journal of the American Statistical Association, (1940). https://doi.org/10.2307/2279683
31. Harris C. D. and Ullman E. L., “The nature of cities”, in A Geography of Urban Places, 2014. https://doi.org/10.4324/9781315105352-1
32. Uchwała nr XLVIII/1622/2014 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie zmiany uchwały nr XLVIII/873/2002 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 30 sierpnia 2002 r. w sprawie uchwalenia Planu Zagospodarowania Przestrzennego Woj, 2014.
33. Powiat Wrocławski, Studium Spójności Funkcjonalnej we Wrocławskim Obszarze Funkcjonalnym. Wrocł>aw: Powiat Wrocławski, 2015. Available: http://bip.um.wroc.pl/artykul/347/5715/studium-spojnosci-funkcjonalnej-we- wroclawskim-obszarze-funkcjonalnym
34. Uchwała nr VIII/38/2007 Rady Gminy Czernica z dnia 29 czerwca 2007 r. w sprawie przyjęcia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Czernica, 2007.
35. Powiat Wrocławski, Spatial Information System of the Wrocławski County. 2019. Available: https://serwis.wrosip.pl/imap/?gpmap=gp3 [Accessed: 12 Dec 2019]
36. Velibeyoglu K. and Gençel Z., “Reconsidering the Planning and Design of Urban Public Spaces in the Information Age : Opportunities & Challenges”, Public Spaces in The Information Age, (2006).
37. Skoczylas O., “Transformation of city space and housing estates associated with changes in lifestyle of inhabitants”, Budownictwo i Architektura, vol. 15, no. 1, (2016), pp. 143–148. https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_16_151_15
38. Zuziak Z., “On the synergy of urban plan”, Budownictwo i Architektura, vol. 16, no. 1, (2017), pp. 183–198. https://doi.org/10.24358/Bud-Arch_17_161_16

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-a5dc7066-a5b0-4290-bb75-d98787efe6e1