Polityka siły – dylemat współczesnego bezpieczeństwa

• Autorzy: Zagórska Anna

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.8305

Warianty tytułu

EN

The politics of force – the dilemma of modern security

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszym artykule podjęto próbą znalezienia odpowiedzi na pytania o najważniejsze przyczyny obecnych zagrożeń politycznych i militarnych. Jako cel przyjęto przeprowadzenie analizy dotyczącej wpływu polityki siły na bezpieczeństwo militarne w wymiarze narodowym i międzynarodowym. W części pierwszej omówiono pojęcie i istotę polityki bezpieczeństwa. Część drugą poświęcono scharakteryzowaniu podstawowych cech tzw. polityki siły. W części trzeciej zaprezentowano genezę odrodzenia się neozimnowojennej polityki siły, rywalizacji i walki o wpływy. W kolejnej części podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, dlaczego współczesne środowisko bezpieczeństwa międzynarodowego można określić mianem „świata dominacji siły”? Artykuł kończą wnioski, w których dokonano podsumowania przeprowadzonej analizy i zaprezentowano sposób weryfikacji postawionych hipotez.

EN

This article attempts to find answers to questions about the most important causes of current political and military threats. The aim was to conduct an analysis of the impact of power policy on military security in the national and international dimensions. The first part discusses the concept and essence of security policy. The second part was devoted to the characterization of the basic features of the so-called power politics. The third part presents the origins of the rebirth of post-Cold War power politics, competition and struggle for influence. The next part attempts to answer the question, why the contemporary international security environment can be described as a "world of domination by force"? The article ends with conclusions that summarize the analysis and present the method of verifying the hypotheses. The analysis confirmed the hypothesis that one of the greatest security threats today is power politics and the hypothesis that Russia is largely responsible for the development of power politics in international relations.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo międzynarodowe; polityka bezpieczeństwa; polityka siły; neoimperializm

EN

international security; security policy; power politics; neoimperialism

• Wydawca: Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte
• Czasopismo: Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego
• Rocznik: 2024
• Tom: R. XVIII
• Strony: 619--647
• Opis fizyczny: Bibliogr. 65 poz.

Twórcy

autor

Zagórska Anna

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Bibliografia

• [1] Aron R. (1995). Pokój i wojna między narodami, Centrum im. Adama Smitha, s. 34.
• [2] Beaufre A. (1968). Wstęp do strategii. Odstraszanie i strategia, Wydawnictwa MON, s. 25-32.
• [3] Bendyk E. (2023). Czy PiS na pewno dobrze Polskę zbroi? Armaty czy masło. Ten rachunek się nie spina, Polityka.
• [4] Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego RP. Przedmowa Prezydenta Bronisława Komorowskiego, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Warszawa 2013, s. 5.
• [5] Bieleń S. (2008). Identyfikacja Rosji w stosunkach międzynarodowych, [w:] S. Bieleń, M. Raś (red.), Polityka zagraniczna Rosji, Wydawnictwo Difin, s. 35.
• [6] Bobbitt Ph., The Shield of Achilles. War, Peace, and the Course of History.
• [7] Bryc A. (2009). Rola Federacji Rosyjskiej w międzynarodowym systemie równowagi sił, [w:] I. Stawowy-Kawka (red.), Czynniki stabilizacji i destabilizacji w stosunkach międzynarodowych na początku XXI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 263.
• [8] Brzeziński Z. (1997). Wielka szachownica. Główne cele polityki amerykańskiej, Wydawnictwo Świat Książki, s. 56.
• [9] Commitment to enhance resilience issued by the Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Warsaw 8-9 July 2016
• [10] Dobroczyński M., Stefanowicz J.(1984). Polityka zagraniczna, PWN, s. 9-11.
• [11] Dziemidowicz G., Czy dyplomacja powinna być niedyplomatyczna?, Collegium Civitas.
• [12] Eberhardt P. (2011). Koncepcja Heartlandu Halforda Mackindera. Przegląd Geograficzny, nr 83(2), s. 251-266.
• [13] Eberhardt P. (2016). Rozwój światowej myśli geopolitycznej. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Oginiec, s. 66.
• [14] Fehler W. (2014). O pojęciu polityki wewnętrznego bezpieczeństwa państwa, Studia Prawnoustrojowe, nr 23, s. 208.
• [15] Fiedorow J., Rosyjskie supermocarstwo: mity i rzeczywistość, [w:] W. Konończuk (red.), Imperium Putina, op. cit., s. 120-121.
• [16] Freid D., Volker K, (2022). 15 lat temu Władimir Putin powiedział nam, kim jest naprawdę. Nikt go nie słuchał, Onet-Politico.
• [17] Gray C.S. (2002). Strategy for Chaos. Revolutions in Military Affairs and the Evidence of History, Frank Cass, s. 3-4.
• [18] Heywood A. (2007). Ideologie Polityczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 15.
• [19] Informacja Ministra Spraw Zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2023 r., Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
• [20] Jakubczak R., Flis J. (red.), (2006). Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku, Dom Wydawniczy Bellona, s. 161.
• [21] Kagan R. (2009). Powrót historii i koniec marzeń, Wydawnictwo Rebis.
• [22] Koncepcja strategiczna obrony i bezpieczeństwa członków Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, przyjęta przez szefów państw i rządów w Lizbonie, Bezpieczeństwo Narodowe, 2014, nr 1.
• [23] Kondrakiewicz D. (2021). Równowaga sił jako kategoria analityczna sytuacji geopolitycznej wybranych państw nowej Europy Wschodniej, Wschód Europy, vol 7(2), s. 18-21.
• [24] Konferencja Bezpieczeństwa w Monachium, Interia Wydarzenia-PAP, 10 lutego 2007.
• [25] Koziej S. (2016). Bezpieczeństwo Polski w drugiej dekadzie XXI wieku: przegląd dotychczasowych działań i dalszych wyzwań, Dyplomacja i Bezpieczeństwo, nr 1(4), s. 99-121.
• [26] Koziej S. (2016). Hybrydowa zimna wojna w Europie, Pułaski Policy Papers, Komentarz Międzynarodowy Pułaskiego, Fundacja im. K. Pułaskiego.
• [27] Koziej S., Pietrzak P. (2014). Szczyt NATO w Walii: uwarunkowania, rezultaty, wnioski dla Polski, Bezpieczeństwo Narodowe, nr 31.
• [28] Koziej S. (2022). Polska polityka bezpieczeństwa w trzeciej dekadzie XXI w. Warunki i priorytety, Wszystko co najważniejsze.
• [29] Krzykowski P. (2019). Bezpieczeństwo narodowe Rzeczypospolitej Polskiej na końcu drugiej dekady XXI wieku, Studia nad Bezpieczeństwem 2, nr 4, s. 50-60.
• [30] Kupiecki R. (2015). Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP 2014 jako instrument polityki państwa. Uwarunkowania zewnętrzne i aspekty procesowe, Bezpieczeństwo Narodowe, nr. 1, przypis 5, s. 13.
• [31] Kuźniar R. (2005). Polityka i siła. Studia strategiczne – zarys problematyki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 7-14.
• [32] Laskai L.C. (2013). Soft Power or Ancient Wisdom? The Diplomat.
• [33] Lasoń M. (2016). Zagrożenia dla bezpieczeństwa Polski w XXI wieku w świetle analizy porównawczej kolejnych Strategii Bezpieczeństwa Narodowego RP, Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka, nr 3, s. 123-124.
• [34] Legucka A. (2023). W kierunku Eurazji – nowa koncepcja polityki zagranicznej Rosji, Biuletyn PISM, nr 55 (2676).
• [35] Maj E., Wójcik A. (red.). (2008). Myśl polityczna w Polsce po 1989 roku. Wybrane nurty ideowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej, s. 7.
• [36] Mały słownik politologii, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2007, s. 120.
• [37] Marszałek M., Sienkiewicz P., Świeboda H. (red.). (2010). Metodologia badań bezpieczeństwa narodowego, Bezpieczeństwo 2010, t. 1, Wydawca: AON, s. 33.
• [38] Minkina M. (2017). Rosja–Zachód. Walka o wpływy, Oficyna Wydawnicza Rytm, s. 49.
• [39] Morgenthau H.J, uzupełnił K. W. Thompson. (2010). Polityka między narodami. Walka o potęgę i pokój, Wydawnictwo Difin, s. 91.
• [40] NATO-Russia Council Joint Statement at the meeting of the NATO-Russia Council held in Lisbon on 20 November 2010.
• [41] Nowak A. (2014). Putin. Źródła imperialnej agresji, Wydawnictwo Sic!, s. 68-69.
• [42] Nye J.S. (2012). Przyszłość siły, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 15.
• [43] Nye J.S. (2007). Soft Power. Jak osiągnąć sukces w polityce światowej, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 34.
• [44] Ociepka B. (2012). Nowa dyplomacja publiczna – perspektywa teorii stosunków międzynarodowych i komunikowania politycznego, Przegląd Strategiczny nr 1, s. 130.
• [45] Pilster U. (2023). Zachodnie sojusze w czasach polityki siły – krytyczna analiza, NATO Review.
• [46] Pokruszyński W. (2012). Bezpieczeństwo. Teoria i praktyka, Wydawnictwo WSGE, s. 14-20.
• [47] Pokruszyński W. (2008). Kryteria bezpieczeństwa międzynarodowego, WSGE, s. 40.
• [48] Pokruszyński W. (2011). Polityka, a strategia bezpieczeństwa, Wydawnictwo WSGE, s. 13-14.
• [49] Polcikiewicz Z., Siemiątkowski P., Tomaszewski P. (red.). (2019). Współczesne wyzwania polityki bezpieczeństwa państwa, Wydawca: TNOiK, s. 49-53.
• [50] Priorytety Polskiej Polityki Zagranicznej 2012-2016, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Warszawa 2012, s. 14.
• [51] Przychodniak M., Legucka A. (2023). Chiny i Rosja – wzmocnienie współpracy strategicznych partnerów, PISM.
• [52] Pszczel R., Konsekwencje inwazji Rosji na Ukrainę dla bezpieczeństwa międzynarodowego – w odniesieniu do NATO i w szerszej perspektywie, NATO Review.
• [53] Röpcke J. (2018). Russia simulated a large-scale military attack against NATO, Bild.
• [54] Rośnie presja na zakończenie wojny na Ukrainie, Wszystko co Najważniejsze, 19 września 2023.
• [55] Schuman F.L. (1969). International Politics, McGraw-Hill, s. 684.
• [56] Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON Warszawa 2002, s. 99.
• [57] Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2014.
• [58] Sykulski L. (2019). Rosyjska geopolityka a wojna informacyjna, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 61.
• [59] Szewcowa L. (2007). Rosja przed nowym cyklem politycznym: paradoksy stabilności i petro-state, [w:] W. Konończuk (red.), Imperium Putina, Wydawca: Fundacja im. S. Batorego, s. 20-22.
• [60] Świderkówna A. (red.) (2001). Słownik pisarzy antycznych, Wydawnictwo Wiedza Powszechna
• [61] Trzcińska J. (2016). Miękka siła jako narzędzie polityki zagranicznej Chińskiej Republiki Ludowej i Republiki Korei, Gdańskie Studia Azji Wschodniej, nr 9, s. 123-124.
• [62] Tukidydes, Wojna peloponeska (przedmowa K. Kumaniecki), Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1988, s. 238. [63] von Hayek F.A. (2015). Droga do zniewolenia, Wydawnictwo: Arcana, s. 92-97.
• [64] Włodkowska A. Polityka Federacji Rosyjskiej wobec Wspólnoty Niepodległych Państw, [w:] S. Bieleń, M. Raś (red.), Polityka zagraniczna Rosji, op. cit., s. 127.
• [65] Zadorożnij O. (2017). Konsekwencje prawno-międzynarodowe aneksji Półwyspu Krymskiego przez Federację Rosyjską, [w:] W. Baluk, M. Doroszko (red.), Wojna hybrydowa Rosji przeciwko Ukrainie w latach 2014– 2016, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 228.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2025).