Czy domy muszą być już zawsze krzywe?

• Autorzy: Kozłowski T.

Warianty tytułu

EN

Do houses have to be evermore curved?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W rozdziale starano się przedstawić przyczynę zainteresowania współczesnego widza sztuką – architekturą awangardową. Dla twórców taka sytuacja musi być szalenie stresująca. Tworzenie „nowego” wiązało się zawsze z brakiem zrozumienia ze strony masowego odbiorcy. Dziś architektura linii krzywych zrywająca z geometrią euklidesową i kątem prostym staje się powszechnością. Cała twórczość odrywa się radykalnie od zapamiętanych przyzwyczajeń. Kanony w sztuce i modularność w architekturze stają się przeżytkami. Pogoń za nowością doprowadziła do upadku ruchów awangardowych i stworzenia kategorii „ikony” architektonicznej niezwiązanej z jakimś stylem czy funkcją. „Kanonami współczesności” mogą być te budynki, które uzyskały stosowny status. Czynią to nie przez zastosowany materiał, jak bywało wcześniej z projektami Le Corbusiera (i beton), lecz niespotykany wcześniej (może niemożliwy do wyobrażenia) kształt. Coophimmelblau tworzy Pavilion 21 MINI Opera Space, bo chyba nie buduje, nadając mu ostry, kłujący kształt. Takie też stają się współczesne domy, trudne do narysowania i do opisania, lecz łatwe do zapamiętania. Niestety także coraz łatwiejsze do zaakceptowania przez użytkownika i postronnego obserwatora, którzy znudzili się już prostotą i zwyczajnością.

EN

An attempt has been made to present the reason for the contemporary audience’s interest in art – avant-garde architecture. Such a situation must be extremely stressful for the creators. Creating the “new” had always been associated with a lack of understanding on the part of a mass audience. Today, the architecture of curved lines, breaking with Euclidean geometry and right angle, is becoming commonplace. The whole creative work is getting radically detached from memorised habits. Canons in art and modularity in architecture are becoming obsolete. The pursuit of novelty has led to the demise of avant-garde movements and the creation of the category of “icon” of architecture unrelated to some style or function. The buildings that have earned the appropriate status can be the “canons of contemporary times”. They do not do it by the applied material as it used to be in the case of Le Corbusier’s designs (and concrete), but by the unprecedented (perhaps unimaginable) shape. Coop Himmelblau creates rather than builds Pavilion 21 MINI Opera Space, giving it a sharp, tapering shape. And so are the contemporary houses, difficult to draw and describe, but easy to remember. Unfortunately, they are also becoming more and more acceptable for the user and an outside observer who have already got bored with the simplicity and ordinariness.

Słowa kluczowe

PL

rozbicie formy; architektura mieszkaniowa; awangarda

EN

breakdown of form; architecture; housing; avant-garde

• Wydawca: Zakład Architektury Mieszkaniowej i Kompozycji Architektonicznej, Instytut Projektowania Architektonicznego, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska
• Czasopismo: Pretekst
• Rocznik: 2017
• Tom: Nr 7
• Strony: 79--84
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., il.

Twórcy

autor

Kozłowski T.

Bibliografia

• 1. K. Kurowska, R. Rudziński, Filozofia i wartość, Warszawa 1981.
• 2. "Piękno". Słownik języka polskiego, Warszawa 1979, Tom II.
• 3. H. Wölfflin, Podstawowe pojęcia historii sztuki, Problem rozwoju stylu w sztuce nowożytnej, Warszawa 1962.
• 4. Ch. Baudelaire, O sztuce, Wrocław 1961.
• 5. M.A. Krąpiec, T.A. Żeleźnik, Arystotelesa koncepcja substancji, Lublin 1966.
• 6. L.N. Stołowicz, Kategorie piękna a ideał społeczny, Wrocław 1982.
• 7. Arystoleles, Metafizyka księgi o substancji, [w:] M.A. Krąpiec, T.A. Żeleźnik, Arystotelesa koncepcja substancji, Lublin 1966.
• 8. W. Tatarkiewicz, O filozofii i sztuce, Warszawa 1986.
• 9. S. Kubacki, Tamtym coś niecoś, „Zdrój” 1919, [w:] J. Ratajczak, Krzyk i ekstaza antologia polskiego ekspresjonizmu, Poznań, 1997.
• 10. C. Riopa, Ikonologia, Kraków 2013.
• 11. Ch. Baudelaire, Sztuka romantyczna dzienniki poufne, Warszawa 1971.
• 12. L. Szaruga, Powinność literatury i inne szkice krytyczne, Kraków 2008.
• 13. J. Kurzewska, Kanon kultury narodowej, [w:] Kultura narodowai polityka, red. naukowy J. Kurzewska, Warszawa 2000.
• 14. M.C. Ghyka, Złota liczba, Kraków 2014.
• 15. S. Krzemień-Ojak, Taine, Warszawa 1966.
• 16. H. Taine, Philosophie de l'art, 1893.
• 17. A. Junosza-Szaniawski, Włodzimierz Majakowski, Warszawa 1964.
• 18. L. Marin, Przyjemność opowiadania, [w:] O przedstawianiu, Gdańsk 2011.
• 19. M. Gołaszewska, Zarys estetyki. Problematyka, metody, teorie, Warszawa 1984.
• 20. Th. Rodiek, „Differenz in das Reale schneiden” – Baugeschichte und Dekonstruktion, [w:] Daniel Libeskind – Musem ohne Ausgang, Das Felix-Nussbaum-Haus des Kulturgeschichtlichen Museums Osnabrüch, Tübingen-Berlin 1999.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).