Ograniczenie prawa stosowania represaliów w konfliktach zbrojnych

• Autorzy: Strychalski A.

Warianty tytułu

EN

On limits of the reprisal law in armed conflicts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Represalia to środki odwetowe stosowane przez jedno państwo w odpowiedzi na bezprawne, niesłuszne lub krzywdzące działanie innego państwa takimi samymi środkami, a więc obiektywnie rzecz biorąc bezprawnymi, lecz usprawiedliwionymi w konkretnej sytuacji bezprawną działalnością innego państwa. Przy ich stosowaniu obowiązuje: zasada proporcjonalności - należy dbać, by zastosowane środki miały podobny charakter lub wagę jak bezprawne działanie, które je spowodowało, i zasada humanitarności - represalia powinny odnosić się przede wszystkim do rzeczy, nie do ludzi. Celem represaliów jest skłonienie państwa - podmiotu deliktu - do usunięcia skutków bezprawnego czynu lub zaprzestania dalszego gwałcenia prawa, skłonienie przeciwnika do poddania się prawnym następstwom popełnienia przezeń deliktu międzynarodowego, a więc do przywrócenia poprzedniego stanu rzeczy, udzielenia reparacji i zadośćuczynień. Mimo że represalia stosownie do postanowień prawa międzynarodowego są legalne, to w dokumentach MPHKZ takich jak konwencje genewskie z 1949 r., protokoły dodatkowe z 1977 r. oraz konwencja haska z 1954 r. zastosowano liczne zakazy stosowania tych środków odwetowych. Autor w swoim artykule omawia przedmiotowe zakazy.

EN

“The reprisals” imply the revenge means used by one country against the unlawful, unjust or painful actions of another country, that has a similar weight and is as well unlawful but justified by a specific fore actions of the antagonist state. When using the reprisals the specific rules have to be considered: of proportional action - its means and meaning must by similar to the one used by the antagonist, and of humanitarian rule - the reprisals should be aimed at objective means of a country but not at the people. The aim of the reprisals is to influence an action of a given state - the object of actions - to remove its unlawful deeds or stand before a judgement of international community and returning to the status quo prior to its actions. Although the use of reprisals are legal in the international law, their usage is heavily regulated by the international agreements. The author makes a general analisys of subject discussed.

Słowa kluczowe

PL

represalia; polityka bezpieczeństwa; bezpieczeństwo państwa; prawo międzynarodowe

EN

reprisals; international security; state security; international law

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Studia Bezpieczeństwa Narodowego
• Rocznik: 2014
• Tom: R. 4, Nr 5
• Strony: 473--491
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.

Twórcy

autor

Strychalski A.

• Wojskowa Akademia Techniczna

Bibliografia

• 1. IV Konwencja Haska dotycząca praw i zwyczajów wojny lądowej z 18 października 1907 r. Dz.U. z 1927 r. Nr 21, poz. 161.
• 2. R. Bierzanek, Represalia wojenne jako środek zapewniający przestrzeganie prawa międzynarodowego, [w:] „Polska i Świat”, Poznań 1978.
• 3. R. Bierzanek, Represalia w świetle prac nad rozwojem humanitarnego prawa konfliktów zbrojnych, [w:] „Sprawy Międzynarodowe” 1978 r., nr 4.
• 4. R. Bierzanek, Wojna a prawo międzynarodowe, Warszawa 1982.
• 5. R. Góralczyk, Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 1981.
• 6. H. Grotius, O prawie wojny i pokoju, przekład R. Bierzanek, Warszawa 1957.
• 7. G.H. Hackworth, Digest of International Law, New York 1952.
• 8. J.M. Henckaers, L. Doswald-Beck, Customary International Humanitarian Law, United Kingdom 2005.
• 9. Karta Narodów Zjednoczonych z 26 czerwca 1945 r. Dz.U. z 1947 r. Nr 23, poz. 90.
• 10. Konwencja Genewska z dnia 27 lipca 1929 r. o traktowaniu jeńców wojennych, Dz.U. z 1932 r. Nr 102, poz. 866.
• 11. Konwencja Haska o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego z dnia 14 maja 1954 r. Dz.U. z 1957 r. Nr 46, poz. 212.
• 12. Konwencje genewskie z 12 sierpnia 1949 r. o ochronie ofiar wojny, Dz.U. z 1956 r. Nr 38, poz. 171.
• 13. Konwencja Wiedeńska o prawie traktatów z dnia 23 maja 1969 r. Dz.U. z 1990 r. Nr 74, poz. 439.
• 14. M. Król, Represalia i wyższa konieczność w prawie międzynarodowym, Wilno 1930.
• 15. J.B. Moore, A Digest of International Law, t. I-VIII, Waszyngton 1906.
• 16. S. Nahlik, Grabież dzieł sztuki, Wrocław-Kraków 1958.
• 17. Protokoły dodatkowe z dnia 8 czerwca 1977 r. do Konwencji Genewskich, Dz.U. z 1992 r. Nr 41, poz. 175.
• 18. Y. Sandoz, Commentaire des Protocoles Additionneles du 8 juin 1977 aux Conventiones de Geneve du 12 aout 1949, Comité International de La Croix-Rouge, Geneve 1986.
• 19. J. Symonides, Zasada powstrzymywania się przez państwo w stosunkach międzynarodowych od uciekania się do groźby lub stosowania siły, [w:] „Zeszyty Naukowe UMK Toruń”, Zeszyt 37.
• 20. E. Vattel, Le droit des gens: ou Principes de la loi naturelle, appliqués à la conduite et aux affaires des nations et des souverains, Issue 4, Volume 3, Geneve, 1760.