Koszty energii w rolnictwie polskim w latach 2004-2014

• Autorzy: Pawlak J.

Warianty tytułu

EN

Cost of energy in Polish agriculture in the years 2004-2014

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Łączne koszty dwunastu objętych analizą nośników energii, zużytych w rolnictwie polskim, w porównaniu ze stanem z 2004 r., w 2014 r. zwiększyły się o 50,9%, w tym węgla kamiennego o 104,8%, węgla brunatnego – o 95,7%, oleju napędowego – o 66,2%, gazu ciekłego (LPG) – o 29,8%, gazu ziemnego wysokometanowego – o 265,1%, gazu ziemnego zaazotowanego – o 6,1%, energii elektrycznej – o 76,7%, a ciepła – o 50,9%. Zmniejszyły się natomiast koszty zużytego koksu – o 79,8%, lekkiego oleju opałowego – o 65,4%, ciężkiego oleju opałowego – o 67,5% i benzyn silnikowych – o 71,1%. W grupie paliw stałych, rozpatrywanych łącznie, odnotowano w zrost kosztów o 82,3%, paliw ciekłych o 46,8%, paliw gazowych – o 50,8%. Łączne koszty objętych analizą nośników energii, odniesione do hektara użytków rolnych, były w 2014 r. o 69,2%, a przeliczone na jedno gospodarstwo rolne – o 103,3% większe niż w 2004. r. W strukturze kosztów energii zużytej w rolnictwie w całym rozpatrywanym okresie dominowały paliwa ciekłe, z udziałem od 79,2 do 86,1%. Udział paliw stałych wyniósł 5,1–8,7%, paliw gazowych – 2,2–2,9%, a energii elektrycznej i ciepła – 6,2–10,1% ogółu kosztów energii zużytej w rolnictwie. Udział energii elektrycznej w kosztach ostatniej z wymienionych grup nośników energii wyniósł od 94,8 do 65,9%, a ciepła – od 3,1 do 5,2%. W grupie paliw stałych dominował węgiel kamienny z udziałem od 84,6 do 95,5%, a w grupie paliw ciekłych – olej napędowy z udziałem 84,6–96,6%. Wśród paliw gazowych największy udział w kosztach (60,8–85,5%) miał gaz ciekły.

EN

Total cost of twelve examined energy carriers in Polish agriculture, as compared with 2004, were in 2014 by 50.9%, higher, of that hard coal by 104.8%, lignite – by 95.7%, Diesel oil – by 66.2%, liquefied petroleum gas – by 29.8%, high-methane natural gas – by 265.1%, nitrified natural gas – by 6.1%, electricity – by 76.7%, and heat – by 50.9%. Instead, costs of coke decreased by 79.8%, light fuel oil – by 65.4%, heavy fuel oil – by 67.5% and motor gasoline – by 71.1%. Cost of solid fuels as total the increase of cost by 82.3% was observed, the one of liquid fuels – by 46.8%, and gaseous fuels – by 50.8%. Total cost of examined energy carriers per one hectare of agricultural land was in 2014 by 69.2%, and related to one farm – by 103.3% higher than in 2004. In the cost structure dominated liquid fuels with a share of 79.2–86.1% during the studied period. The share of solid fuels amounted to 5.1–8.7%, gaseous fuels – 2.2–2.9%, and electricity and heat – 6.2–10.1% of total energy cost in agriculture. The share of electricity in cost of last mentioned group of energy carriers amounted to 94.8–65.9%, and the one of heat – 3.1–5.2%. In the group of solid fuels hard coal dominated with the share of 84.6 do 95.5%, and in the group of liquid fuels – Diesel oil with the share of 84.6– 96.6%. Among the gaseous fuels the highest share (60.8–85.5%) had the liquefied petroleum gas.

Słowa kluczowe

PL

energia; koszt; rolnictwo; struktura kosztów; Polska

EN

energy; cost; agriculture; cost structure; Poland

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Problemy Inżynierii Rolniczej
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 24, nr 3
• Strony: 37--48
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Pawlak J.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Oddział w Warszawie, ul. Rakowiecka 32, 02-532 Warszawa, tel. [phone]

Bibliografia

• DODDER R.S., KAPLAN P.O., ELOBEID A., TOKGOZ S., SECCHI S., KURKALOVA L.A. 2015. Impact of energy prices and cellulosic biomass supply on agriculture, energy, and the environment: an integrated modeling approach. Energy Economics. Vol. 51 s. 77–87.
• GORAJ L., MAŃKO S. 2011. Model szacowania pełnych kosztów działalności gospodarstw rolnych [Model of estimation the full operation costs on farms]. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej. Nr 3 s. 28–58.
• GUS 2005. Rocznik statystyczny rolnictwa i obszarów wiejskich 2005 [Statistical yearbook of agriculture and rural areas 2005]. Zakład Wydawnictw Statystycznych. Warszawa. ISSN 1508-0013 ss. 485.
• GUS 2006. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2004, 2005 [Energy statistics 2004, 2005]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 249.
• GUS 2007. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2005, 2006 [Energy statistics 2005, 2006]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 249.
• GUS 2008a. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2006, 2007 [Energy statistics 2006, 2007]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 249.
• GUS 2008b. Rocznik statystyczny rolnictwa i obszarów wiejskich 2007 [Statistical yearbook of agriculture and rural areas 2007]. Zakład Wydawnictw Statystycznych. Warszawa. ISSN 1895-121X ss. 493.
• GUS 2009. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2007, 2008 [Energy statistics 2007, 2008]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 276.
• GUS 2010. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2008, 2009 [Energy statistics 2008, 2009]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1896-7809 ss. 370.
• GUS 2011a. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2009, 2010 [Energy statistics 2009, 2010]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 290.
• GUS 2011b. Rocznik statystyczny rolnictwa 2010 [Statistical yearbook of agriculture 2010]. Warszawa. Zakład Wydawnictw Statystycznych. ISSN 2080-8798 ss. 389.
• GUS 2012. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2010, 2011 [Energy statistics 2010, 2011]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 294.
• GUS 2013. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2011, 2012 [Energy statistics 2011, 2012]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 290.
• GUS 2014. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2012, 2013 [Energy statistics 2012, 2013]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 298.
• GUS 2015a. Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 2013, 2014 [Energy statistics 2013, 2014]. Informacje i opracowania statystyczne. Warszawa. ISSN 1506-7947 ss. 294.
• GUS 2015b. Mały rocznik statystyczny Polski 2015 [Concise statistical yearbook of Poland 2015]. Warszawa. Zakład Wydawnictw Statystycznych. ISSN 1640-3630 ss. 539.
• GUS 2015c. Rocznik statystyczny rolnictwa 2014 [Statistical yearbook of agriculture]. Warszawa. Zakład Wydawnictw Statystycznych. ISSN 2080-8798 ss. 445.
• KOCIRA S., SAWA J. 2005. Koszty mechanizacji w gospodarstwach o różnej wielkości ekonomicznej [Costs of mechanization on farms with different economic size]. Inżynieria Rolnicza. Nr 6 s. 321–328.
• MAŃKO S. 2011. Koszty i opłacalność produkcji ziemniaków w świetle wyników polskiego FADN [Costs and profitality of the potato production in the light of Polish FADN results]. Ziemniak Polski. Nr 4 s. 8–13.
• PAWLAK J. 2013. Koszty energii w rolnictwie polskim [Costs of energy in Polish agriculture]. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej. Nr 3 s. 83–98.
• TABOR S. 2001. Koszty mechanizacji produkcji rolniczej [Costs of mechanization in agricultural production]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 4(34) s. 113–119.
• WÓJCICKI Z. 1999. Koszty mechanizacji produkcji rolniczej [Costs of mechanization in agricultural production]. Inżynieria Rolnicza. Nr 4(10) s. 21–28.
• WÓJCICKi Z. 2010. Potrzeby energetyczne i wykorzystanie odnawialnych zasobów energii [Demand for energy and utilization of energy from renewable sources]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 4(70) s. 37–47.
• WÓJCICKI Z., RUDEŃSKA B. 2013. Rozchody i dochody w badanych gospodarstwach rodzinnych [Expenses and incomes on surveyed family farms]. Problemy Inżynierii Rolniczej. Nr 2(80) s. 43–54.
• ZALEWSKI A. (red.) 2015. Rynek środków produkcji dla rolnictwa: stan i perspektywy [Market of production means for agriculture – present situation and prospects]. Nr 42. Warszawa. IERiGŻ–PIB, ARR, MRiRW. ISSN 2081-8815 ss. 45.
• ZHANG C., QU X. 2015. The effect of global price shocks on China’s agricultural commodities. Energy Economics. Vol. 51 s. 354–364.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.