Przestrzeń architektoniczna w adaptacjach filmowych prozy Jarosława Iwaszkiewicza w drugiej połowie xx wieku

• Autorzy: Nadolny A.

Warianty tytułu

EN

Architectural space in film adaptations of Jarosław Iwaszkiewicz literary Works in the Polish feature films of the second half of the 20th century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W przypadku niniejszego tekstu skupiono się na relacjach zachodzących pomiędzy dziełem literackim a zawartym w nim opisie architektury, ukazanym następnie w obrazie filmowym. Rozważania będą prowadzone w odniesieniu do dwóch filmów ekranizujących prozę Jarosława Iwaszkiewicza, Matki Joanny od aniołów (1961) oraz Panien z Wilka (1979). Każdy z tych obrazów stał się na przestrzeni lat niedoścignionym wzorcem adaptacyjnym transpozycji literatury na obraz filmowy. Jednocześnie zwrócono uwagę na sposób przedstawiana architektury w filmie, nieczęsto bardzo odbiegający od literackiego pierwowzoru. Materiał badawczy przedstawiony w tekście został uzyskany w wyniku, kwerendy literaturowej oraz kwerendy materiałów archiwalnych w Filmotece Narodowej w Warszawie. Przedstawione w teście badania wskazują na fakt, iż architektura i obraz filmowy mają ze sobą wiele wspólnych punktów, które zostały ukazane w przedstawionym dyskursie naukowym.

EN

In this article I would like to focus on the interrelations between a literary work and a description of architecture included therein, which is then presented in a film image. The studies over the issue shall be based on two films that are the adaptations of the literary works of Jarosław Iwaszkiewicz, namely Matka Joanna od Aniołów (Mother Joan of the Angels, 1961) and Panny z Wilka (The Maids of Wilko, 1979). Each of the aforementioned films has become an unattainable ideal for any attempted film adaptations of literary works. At the same time, I would like to point out to the fact that the manner the architecture is shown in the film frequently diverges a lot from the manner it is presented in the literary work the film is based on. The research material presented in the text was collected in the course of literary enquires and archive enquiries filed with the National Film Archive in Warsaw. The studies presented in the article confirm that architecture and the film image have a number of aspects in common, which is disclosed in the scientific discourse of the article.

Słowa kluczowe

PL

architektura; obraz filmowy; adaptacja

EN

architecture; motion picture; adaptation

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Architecturae et Artibus
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 9, no. 4
• Strony: 57--64
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., il.

Twórcy

autor

Nadolny A.

• Politechnika Poznańska, Wydział Architektury, ul. Nieszawska 13A, 61-021 Poznań

Bibliografia

• 1. Habdas M.(2013), Przestrzeń jako film – architektura w perspektywie badań nad audiowizualnością, „Przegląd-Kulturoznawczy” nr 3. .
• 2. Helman A. (1986), Matka Joanna od Aniołów. Przesłanie, którego nie ma w opowiadaniu, „Kino” nr 228, rok XX, kwiecień, s. 3.
• 3. Iwaszkiewicz J., Jeleńska T., Jeleński K. A. (2008), Korespondencja, red. R. Romaniuk, Warszawa, s.302, 308.
• 4. Iwaszkiewicz J. (2011), Dziennik 1964- 1980,Warszawa, s. 556.
• 5. Iwaszkiewicz J. (2008), Opowiadania, s. 192.
• 6. Kornatowska M. (1978), Jerzy Kawalerowicz, czyli miłość do geometrii, „Kino” nr 2, s. 20.
• 7. Michałek B. (1966), Film i literatura, filmowcy i pisarze, „Kino” nr 3 s. 3.
• 8. Monestiroli A. (2009), Tryglif i metopa. Dziewięć wykładów o architekturze, Kraków, Wyd. Politechniki Krakowskiej.
• 9. Mruklik B. (1979), Po tamtej stronie lustra, „Kino” nr 6, s.18.
• 10. Nadolny A. (2011), Architektura pamięci winterpretacji Zvi Heckera, „Czasopismo Techniczne” z 4-A/2, s. 289.
• 11. Nadolny A. (2014), Changeability or stability: reflections on the issue of the modern city as shown by the polish film picture after the mid-20th century, “Czasopismo Techniczne”, 1-A s. 127-141.
• 12. NadolnyA.(2017), Modern architecture of the 1960’s of the xx century recorded in a movie as an element of heritage protection, “Czasopismo Techniczne”, 11/2017 s. 1-6.
• 13. Pietraszko S. (1969), Tam, gdzie spotykają się film i literatura polska, „Kino” 4, s. 27.
• 14. Vilder A. (2008), Histories of the immediate present, MIT.
• 15. Wertenstein W. (1979), Dlaczego „Panny z Wilka”? Rozmowa z Andrzejem Wajdą, „Kino” nr 2, s 12.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).