Protection of floristic diversity in the Sajna River valley – in view of the planned construction of hydroelectric power station in Sarkajmy

• Autorzy: Łaska G.

Warianty tytułu

PL

Ochrona różnorodności florystycznej doliny rzeki Sajna w aspekcie planowanej budowy elektrowni wodnej w miejscowości Sarkajmy

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The study was carried out to determine the floristic diversity in the Sajna River valley, in the region of direct and indirect impact of the hydroelectric power station planned to be built in the village of Sarkajmy. Phytosociological diversity of plant communities and floristic diversity were analysed taking into account the predicted influence of the planned power station on the Sajna River. The study was performed in 2010 using field methods and GIS localisation of analysed sites. 73 phytosociological surveys were made and particular floristic patches were identified. Global Positioning System (GPS) surveys were used to delimit the different plant communities and spot the sites of protected plant species. Thirteen plant communities were identified in the study area, five of which are of European importance that require protection within Natura 2000 sites. This group of plant communities comprises four forest plant communities (Salicetum albo-fragilis, Ficario-Ulmetum, Tilio-Carpinetum, Acer platanoides-Tilia cordata) and one herbaceous community (Urtico-Calystegietum). One species under strict protection (Daphne mezereum L.) and five species under partial protection (Viburnum opulus L., Ribes nigrum L., Asarum europaeum L., Eurhynchium angustirete (Broth.) T.J.Kop., Eurhynchium striatum (Schreb. ex Hedw.) Schimp.) were noted. The presence of valuable natural habitats and protected species in the Sajna River valley indicates the natural potential of the area and illustrates its biological diversity. The studied area is threatened by negative impact of the hydroelectric power station planned to be built on the Sajna River, since water damming will flood the river terrace that will lead to the formation of a 7.25 ha pond of.

PL

Celem niniejszej pracy jest określenie różnorodności florystycznej doliny rzeki Sajna w bezpośredniej i pośredniej strefie oddziaływania planowanej budowy małej elektrowni wodnej w miejscowości Sarkajmy. Zakres pracy obejmuje analizę zmienności fitosocjologicznej zbiorowisk roślinnych i zmienności florystycznej w świetle oceny potencjalnego wpływu inwestycji na rzece Sajna. Badania prowadzono w 2010 r., wykorzystując metody terenowe połączone z techniką lokalizacji punktów badawczych za pomocą GIS. Łącznie wykonano 73 zdjęcia fitosocjologiczne i dokonano identyfikacji poszczególnych płatów roślinnych, a wykorzystując system globalnego pozycjonowania GPS, dokonano delimitacji zbiorowisk roślinnych i odnotowano stanowiska chronionych gatunków roślin. W badaniach szaty roślinnej badanego fragmentu doliny Sajny zidentyfikowano 13 zbiorowisk roślinnych, w tym pięć zbiorowisk o znaczeniu wspólnotowym, wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000. Do grupy tej należą cztery zbiorowiska leśne (Salicetum albo-fragilis, Ficario-Ulmetum, Tilio- -Carpinetum, Acer platanoides-Tilia cordata) i jedno zbiorowisko ziołoroślowe (Urtico-Calystegietum). Wśród stanowisk chronionych gatunków roślin odnotowano występowanie jednego gatunku objętego ochroną ścisłą (Daphne mezereum L.) i pięć gatunków roślin objętych ochroną częściową (Viburnum opulus L., Ribes nigrum L., Asarum europaeum L., Eurhynchium angustirete (Broth.) T.J.Kop., Eurhynchium striatum (Schreb. ex Hedw.) Schimp.). Obecność cennych siedlisk przyrodniczych i stanowisk chronionych gatunków roślin w dolinie rzeki Sajna świadczy o szczególnej wartości przyrodniczej i różnorodności biologicznej tego terenu. Zagrożeniem dla ich egzystencji jest planowana budowa elektrowni wodnej, która w wyniku piętrzenia wód przyczyni się do zalewu terasy rzecznej i powstania zbiornika wodnego o powierzchni 7,25 ha.

Słowa kluczowe

EN

hydroelectric power station; Natura 2000; natural habitats; protected plant species; Sajna River valley

PL

gatunki chronione roślin; dolina rzeki Sajna; elektrownia wodna; siedliska przyrodnicze Natura 2000

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Journal of Water and Land Development
• Rocznik: 2014
• Tom: no. 20
• Strony: 45--56
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Łaska G.

• Białystok Technical University, Department of Environmental Protection and Management, Wiejska 45a, 15-351 Białystok, Poland

Bibliografia

• [1.] BERNINGER K., KOSKIAHO J., TATTARI S. 2012. Constructed wetlands in Finnish agricultural environments: balancing between effective water protection, multi-functionality and socio-economy. Journal of Water and Land Development. No 17 p. 19–29.
• [2.] BUKOWSKI M. 2013. The influence of hydrotechnical conditions on energy production in small-scale hydropower plants. Journal of Water and Land Development. No 18 p. 29–35.
• [3.] CIECHANOWICZ W. 2005. Odnawialne źródła energii [Renewable energy sources]. Aura. Nr 8 p. 5–7.
• [4.] CZEKALSKI A. 2008. Mała energetyka wodna. W: Zarządzanie w energetyce: koncepcje, zasoby, strategie, struktury, procesy i technologie energetyki odnawialnej [Small water power. In: Energy management: concepts, resources, strategies, structures, processes and renewable energy technologies]. Eds. A. Chochowski, F. Krawiec. Warszawa. Difin p. 238–254.
• [5.] Directive 2009/28/EC of the European Parliament and of the Council of 23 April 2009 on the promotion of the use of energy from renewable sources and amending and subsequently repealing Directives 2001/77/EC and 2003/30/EC. OJ L 140/16.
• [6.] Council Directive 92/43/EEC of 21 May 1992 on the conservation of natural habitats and wild fauna and flora. OJ L 206.
• [7.] GORCZYCA M. 2011. Energia ze źródeł odnawialnych w Polsce na tle innych krajów Unii Europejskiej [Energy from renewable sources in Poland as compared to other EU countries] [online]. Energetyka i Ekologia p. 515–518. [Access 20.11.2013]. Available at: http://energetyka.eu/upload/file/2011/8/Gorczyca.pdf
• [8.] HERBICH J. 2004. Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręczniki metodyczne [Guide for the protecttion of habitats and species Natura 2000 – Methodology books]. T. 5. Warszawa. MŚ. ISBN 83-86564-43-1. pp. 344.
• [9.] ILNICKI P., GÓRECKI K., GRZYBOWSKI M., KRZEMIŃSKA A., LEWANDOWSKI P., SOJKA M. 2010a. Principles of hydromorphological surveys of Polish rivers. Journal of Water and Land Development. No 14 p. 3–13.
• [10.] ILNICKI P., GÓRECKI K., GRZYBOWSKI M., KRZEMIŃSKA A., LEWANDOWSKI P., SOJKA M. 2010b. Ecological quality classes of river hydromorphology in Poland. Journal of Water and Land Development. No 14 p. 15–27.
• [11.] JANKOWSKA-HUFLEJT H., WRÓBEL B., TWARDY S. 2011. Current role of grasslands in development of agriculture and rural areas in Poland – an example of mountain voivodships małopolskie and podkarpackie. Journal of Water and Land Development. No 15 p. 3–18.
• [12.] KARAVAN J., SOLOVEJ T., YUSCHENKO Y. 2013. Determination of anthropogenic impact on the Siret River and its tributaries by the analysis of attached algae. Journal of Water and Land Development. No 19 p. 53–58.
• [13.] ŁASKA G. 2009. Zbiorowiska roślinne siedlisk mokradłowych w dolinie Płoski – ocena aktualnego stanu w zależności od różnych form użytkowania [Plant communities of wetland habitats in the Płoska River valley – an assessment of present status in relation to different forms of land use]. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 9. Z. 4 (28) p. 141–162.
• [14.] ŁASKA G. 2012. Różnorodność i walory przyrodnicze zbiorowisk mokradłowych w dolinie Białej, w centrum Białegostoku [Diversity and natural values of the wetland communities in the Biała valley, in Białystok centre]. Inżynieria Ekologiczna. Nr 29 p. 87–98.
• [15.] ŁASKA G., KASPRZYKOWSKI Z., KLIK W. 2010. Raport z przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla planowanego przedsięwzięcia polegającego na odbudowie stopnia wodnego „Sarkajmy” wraz z budową elektrowni wodnej w km 12+330 rzeki Sajna, w miejscowości Sarkajmy [Report on environmental impact of the planned project aimed at restoring the dam “Sarkajmy” and construction of hydroelectric power plant in km 12 330 of the Sajna River, in a village Sarkajmy]. Białystok. Manuscript pp. 124.
• [16.] MATUSZKIEWICZ W. 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski [Guide to Polish plant communities identification]. Warszawa. PWN. ISBN 83-01-13520-4 pp. 537.
• [17.] MIODUSZEWSKI W. 2006. Management of water resources in rural areas: the Polish approach. Journal of Water and Land Development. No 10 p. 3–14.
• [18.] MIODUSZEWSKI W. 2012. Small water reservoirs – their function and construction. Journal of Water and Land Development. No 17 p. 45–52.
• [19.] MIODUSZEWSKI W., OKRUSZKO T. 2012. Protection of natural wetlands – the examples of conflicts. Journal of Water and Land Development. No 16 p. 35–42.
• [20.] Natura 2000 undated. Ostoja Warmińska [online]. [Access 20.11.2013]. Available at: http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles/index/page:11/all:0/province_id14/Ostoja_Warminska_sdf.pdf
• [21.] NOWICKI M. 2004. Perspektywy wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Polsce [Perspectives of the use of renewable energy sources in Poland]. Aura. Nr 2 p. 12–16.
• [22.] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną gatunkową [Regulation of the Minister of Environment of 9 July 2004 on wild plants species under protection]. Dz.U. 2004. Nr 168 poz. 1764.
• [23.] Rozporządzenie nr 157 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Guber [Regulation No 157 of Warmia and Mazury Voivode of 19 December 2008 regarding the area of protected landscape of the Guber River valley]. Dz.Urz. Woj.Warm.-Maz. 2008. Nr 198 poz. 3108.
• [24.] WARDA M., STAMIROWSKA-KRZACZEK E., KULIK M. 2013. Floristic diversity of selected plant communities on extensive and abandoned grasslands in the Nadwieprzański Landscape Park. Journal of Water and Land Development. No 19 p.77–82.