Od Bet Tahara do Domu Pamięci Żydów Górnośląskich w Gliwicach. Adaptacja domu przedpogrzebowego w Gliwicach na nową filię Muzeum Miejskiego

• Autorzy: Komar B.

Warianty tytułu

EN

From Bet Tahara to the Upper Silesian Jews House of remembrance in Gliwice. Adaptation of the pre-funeral house in Gliwice on a new branch of the City Museum

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Problematyka: Tematem artykułu jest historia i adaptacja Domu Przedpogrzebowego w Gliwicach autorstwa wiedeńskiego architekta Maxa Fleischera na nową filię Muzeum Miejskiego – Dom Pamięci Żydów Górnośląskich. Metody: Autorka wykorzystała następujące metody badawcze: badania in situ, analizę literaturową z uwzględnieniem założeń projektowych przebudowy obiektu, wywiady z pracownikami Muzeum Miejskiego w Gliwicach. Wyniki: Na podstawie przeprowadzonych analiz pokazano historię obiektu i jego wartość kulturową na tle dorobku architektonicznego Maxa Fleischera. Ponadto zaprezentowano proces renowacji obiektu uwzględniający zmiany architektoniczne oraz prace konserwatorskie. Wnioski: Adaptacja ta, wykonana z ogromnym pietyzmem oraz poszanowaniem dziedzictwa kulturowego, jednak nie bez problemów finansowych, przywróciła dawną świetność obiektu. Aktualnie obiekt może stanowić wzór dla innych tego typu obiektów w naszym kraju

EN

Problem statement: The theme of the article is the history and the adaptation of the pre-funeral house in Gliwice designed by Viennese architect Max Fleischer for a new branch of the City Museum - Upper Silesian Jews House of Remembrance. Methods: The author used the following research methods: researches in situ, analysis of the literature including the design of rebuilding assumptions, interviews with employees of the City Museum in Gliwice. Results: On the basis of the analyzes - the history of the object and its cultural value against the background of the architectural achievements of Max Fleischer was shown. Moreover, it presented the process of renovation of this property with the architectural changes and restoration works. Conclusions: This adaptation, performed with great reverence and respect for cultural heritage, but not without financial problems, restored the building to its former glory. Currently, the object can be a model for other facilities of this type in our country.

Słowa kluczowe

PL

adaptacja budynku; muzeum; dom przedpogrzebowy

EN

adaptation of building; museum; pre-funeral house

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Architecturae et Artibus
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 8, no. 3
• Strony: 73--81
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., il.

Twórcy

autor

Komar B.

• Politechnika Śląska, Wydział Architektury, ul. Ks. Marcina Strzody 10, 44-100 Gliwice

Bibliografia

• 1. Fleischer M. (1894), Ueber synagogen-Bauten – Vortrag Gehalten in der Versammlung der Fechgruppe für Architektur Und Hochbau, Am 16 Jänner 1894 (w:) “Zeitschrift des Österr. Ingenieur Und Architekten-Vereines” nr. 18, Wien.
• 2. Hońdo L. (2011), Dom przedpogrzebowy przy żydowskim nowym cmentarzu w Krakowie, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków.
• 3. Małusecki B., Dom przedpogrzebowy na cmentarzu żydowskim w Gliwicach, (w:) „Gliwicki Magazyn Kulturalny”, kwiecień 1999.
• 4. MARKO Przedsiębiorstwo Ekologiczne Marek Masłowski Pracownia Projektowa, Dokumentacja projektowa przebudowy Domu Przedpogrzebowego do nowej funkcji.
• 5. Walerjański D. (2006), Zatarty ślad – historia cmentarzy żydowskich w Gliwicach, (w:) B. Kubit (red.), Żydzi gliwiccy, Gliwice.
• 6. www.gliwice.eu/aktualnosci/miasto/dompamieci-prawie-gotowy-miasto-konczy-remontwyjatkowego-zabytku
• 7. Wywiad własny autorki z pracownikami muzeum, 5.02.2016.
• 8. Żmudzińska-Nowak M. (2006), Dom przedpogrzebowy na nowym cmentarzu żydowskim – gliwickie dzieło Maxa Fleischera na tle innych realizacji w Europie Środkowej, (w:) B. Kubit (red.), Żydzi gliwiccy, Gliwice.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).