Określenie wodoprzepuszczalności gleb w zlewni cieku Stryszówka w aspekcie ochrony użytków rolnych przed erozją

• Autorzy: Jakubowski T.

Warianty tytułu

EN

Description of soil water-permeability in Stryszówka basin, considering protection of agricultural areas from erosion

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie badań terenowych i prac studialnych w wybranej zlewni górskiej określono przepuszczalność wodną gleby jako podstawową cechę decydującą o jej podatności na działanie erozji wodnej. Prace prowadzono na terenie zlewni potoku Stryszówka będącego prawobrzeżnym dopływem rzeki Skawy. Zlewnia Stryszówki charakteryzuje się dużym stopniem zmian antropogenicznych, w przewadze użytkowana jest rolniczo, co stwarza wiele zagrożeń erozyjnych i powoduje potrzebę stałej kontroli tych zjawisk. Metoda użyta przez autora do pomiaru prędkości wsiąkania wody w profil glebowy jest metodą prostą i niewymagającą nakładów finansowych. Pozwala na przeprowadzenie badań bezpośrednio w terenie, a jej wyniki odzwierciedlają naturalne procesy infiltracyjne zachodzące w gruncie. Rozpoznanie wielkości infiltracji i związane z tym nasilenia zjawisk erozji wodnej gleb pozwoli na prawidłowe zaplanowanie struktury użytkowania gruntów.

EN

Based on area research and studious works in a chosen mountain basin, there has been estimated the soil water-permeability as a basic feature, which decides about its receptive to water erosion activities. Works were conducted in an area of Stryszówka stream basin which is the right-shore flow of Skawa river. Stryszówka basin characterises with a high degree of anthropological changes, mainly it is agriculturally used, which all causes numerous erosion dangers (threats) and creates a need of constant supervision of those phenomenon. The method used by an author to measure the speed of water absorption into soil is the simple method and the one that does not require expenditure of money. It also allows to conduct direct research in the area and its results show natural infiltration processes. Identification of infiltration size and what is related, the intensification of soil water erosion phenomenon, shall allow to properly plan the structure of the areas usage.

Słowa kluczowe

PL

przepuszczalność wodna; gleba; zlewnia; erozja wodna

EN

soil water permeability; basin; soil water erosion

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
• Czasopismo: Inżynieria Rolnicza
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 8, nr 2
• Strony: 271--278
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., tab.

Twórcy

autor

Jakubowski T.

• Katedra Techniki Rolno-Spożywczej, Akademia Rolnicza w Krakowie

Bibliografia

• Dobrzański B.1971. Gleboznawstwo - zajęcia praktyczne, PWN, Warszawa.
• Gładki H., Bednarczyk T., Lipski C., Ślizowski R., Niziołek A. 1978. Określenie roli lasu i jego rozmieszczenia w zlewni na użyteczny obieg wody, cz. I, Charakterystyka fizjograficzna zlewni badawczej Stryszówka.
• Hess M. 1965. Piętra klimatyczne w Polskich Karpatach Zachodnich, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Geograficzne, nr 11, Kraków.
• Jakubowski T. 2001. Elected methods for define of the soil losses as result of water erosion in mountain region, II Polsko-Izraelska Konferencja Erozyjna, Przegląd Naukowy z. 22, s. 59-67, Warszawa.
• Józefaciuk A. Józefaciuk Cz. 1996. Mechanizm i wskazówki metodyczne badania procesów erozji, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa.
• Kuźnicki F., Białousz S., Skłodowski P. 1979. Podstawy gleboznawstwa z elementami kartografii i ochrony gleb, PWN, Warszawa.
• Lambor J. 1965. Podstawy i zasady gospodarki wodnej, Warszawa.
• Lipski C. 1991. Ocena natężenia erozji w małych zlewniach górskich w Karpatach zachodnich, Rozprawa habilitacyjna nr 156, Zesz. Nauk. AR w Krakowie, Kraków.
• Madany R. 1961. O opadach śniegu i szacie śnieżnej w Karpatach Polskich w okresie 1951-1955, Przegląd Geofizyczny, t. 6, z. 14.
• Stąpel Z. 1982. Metodyka oznaczania współczynnika filtracji gleb mineralnych do określania rozstawy drenów, Biblioteczka Wiadomości IMUZ nr 65, PWRiL, Warszawa.
• Święcicki C. 1976. Gleboznawstwo melioracyjne, PWN, Warszawa.
• Wischmeier H., Smith D. 1978. Prognozowanie strat glebowych w wyniku erozji deszczu w aspekcie zabezpieczenia upraw (tyt. oryginalny: Predicting rainfall erossion losses-aquide to conservation planning) USDA-ARS, Agriculture Handbook, No. 573.