Produkcja roślinna i wydajność pracy w wybranych gospodarstwach rolnych

• Autorzy: Kwaśniewski D. , Kuboń M. , Łapka M.

Warianty tytułu

EN

Plant production and labour efficiency in the selected agricultural farms

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem opracowania była ocena wydajności pracy w rolnictwie na tle uzyskiwanej produkcji roślinnej w gospodarstwach rolnych. Na wstępie dokonano oceny nakładów pracy i nakładów surowcowo-materiałowych, określono także wielkość globalnej produkcji rolniczej w badanych gospodarstwach. Była ona niezbędna do obliczenia produkcji czystej netto, a następnie wydajności pracy. Zakresem pracy objęto badania przeprowadzane w 30 gospodarstwach rolnych, położonych na terenie gminy Miechów, w województwie małopolskim. Dobór gospodarstw do badań był celowy – obiekty, w których występowała tylko produkcja roślinna. Najwyższy poziom produkcji rolniczej (roślinnej) ogółem był charakterystyczny dla produkcji warzyw. Jednostkowa globalna produkcja w tym przypadku wynosiła 8244,3 PLN·ha-1. Dla porównania produkcja zbóż to 2295,2 PLN·ha-1 zbóż, a produkcja roślin okopowych to 6140,3 PLN·ha-1. Oceniana wydajność pracy ogółem wynosiła blisko 11PLN·rbh-1. Największą osiągały gospodarstwa z III grupy obszarowej (gdzie dominowała uprawa warzyw). W tym przypadku na jedną roboczogodzinę przypadało 46,8 PLN. Druga grupa obiektów (od 5 do 10 ha) uzyskiwała dodatni wskaźnik wydajności, jednak jego wartość to tylko 4,7 PLN·rbh-1. Bardzo niekorzystne zjawisko odnotowano wśród gospodarstw najmniejszych, o powierzchni poniżej 5 ha – oceniany wskaźnik miał wartość poniżej zera i wynosił -26,5 PLN·rbh-1. W tych gospodarstwach zauważalne jest przeinwestowanie w park maszynowy, który mało wykorzystywany wpływa na wysokie koszty pośrednie związane m.in. z amortyzacją środków trwałych.

EN

The purpose of this paper was to assess the labour efficiency in agriculture against the background of the obtained plant production in agricultural farms. First, labour inputs and raw materials and materials inputs were assessed; size of the global agricultural production in the investigated farms was also determined. It was indispensable for calculation of the net production and then of labour efficiency. The scope of work covered research in 30 farms located on the territory of Miechów commune, Małopolskie Voivodeship. Selection of farms was intentional- objects were only plant production occurred. The highest level of total agricultural production (plant) was characteristic for vegetable production. Unitary global production in this case was 8244.3 PLN·ha-1. For comparison grains production was 2295.2 PLN·ha-1 of grains and production of root crops was 6140.3 PLN·ha-1. The assessed total labour efficiency was 11 PLN·man hour-1. The highest was for farms from the 3rd area group (where vegetables cultivation prevails). In this case PLN 46.8 was for one man hour. The second group of objects (from 5 to 10 ha) obtained a positive efficiency index, however its value was only 4.7 PLN·man hour-1. A very disadvantageous phenomena was reported in case of the smallest farms of 5 ha area – the evaluated index was valued under zero and was -26.5 PLN·man hour-1. In these farms, overinvesting in the machinery park is noticeable, which utilized to a low extent influences high indirect costs related to inter alia amortization of the fixed means.

Słowa kluczowe

PL

wydajność pracy; produkcja roślinna; gospodarstwo rolne

EN

labour efficiency; plant production; agricultural farm

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
• Czasopismo: Inżynieria Rolnicza
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 17, nr 3, t. 2
• Strony: 199--211
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kwaśniewski D.

• Instytut Inżynierii Rolniczej i Informatyki, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ul. Balicka 116B, 30-149 Kraków

autor

Kuboń M.

• Instytut Inżynierii Rolniczej i Informatyki, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ul. Balicka 116B, 30-149 Kraków

autor

Łapka M.

• Katedra Inżynierii Biosystemów, Politechnika Opolska

Bibliografia

• Fereniec, J. (1999). Ekonomika i organizacja rolnictwa. Warszaw, Key Text, ISBN 83-87251-56-9.
• Kołodziejczak, M. (2008). Efektywność wykorzystania zasobów pracy i ziemi w rolnictwie Unii Europejskiej. Roczniki Naukowe SERiA, Tom X, Zeszyt 1, 176-181.
• Malaga-Toboła, U. (2008). Wskaźnik technicznego uzbrojenia a wydajność pracy w aspekcie uproszczenia produkcji roślinnej. Inżynieria Rolnicza, 2(100), 195-202.
• Michałek, R. i in. (1998). Uwarunkowania technicznej rekonstrukcji rolnictwa. Kraków, PTIR, ISBN 83-905219-1-1.
• Michałek, R.; Peszek, A.; Grotkiewicz, K. (2008). Wydajność pracy i ziemi w wybranych gminach województwa małopolskiego. Inżynieria Rolnicza, 10(108), 185-191.
• Michałek, R.; Grotkiewicz, K. (2010). Wielkość gospodarstwa a postęp naukowo-techniczny i wydajność pracy i ziemi w wybranych gospodarstwach zespołowych województwa opolskiego. Inżynieria Rolnicza, 5(123), 189-195.
• Michałek R. (red.). (2013). Postęp naukowo-techniczny w procesie modernizacji polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich. Kraków, PTIR, ISBN 978-83-935020-5-9.
• Tabor, S. (2006). Postęp techniczny a efektywność substytucji pracy żywej pracą uprzedmiotowioną w rolnictwie. Inżynieria Rolnicza, 10(85), ISSN 1429-7264.
• Żmija, J. (2001). Zasoby siły roboczej i źródła jej utrzymania na wsi w województwie małopolskim. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, 901, 582-588.