Techniki napromieniania w radioterapii – boost

• Autorzy: Ślosarek K. , Dolla Ł. , Radwan M. , Osewski W.

Warianty tytułu

EN

Radiotherapy techniques – boost

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono na przykładzie napromieniania nowotworu gruczołu krokowego dwa podstawowe sposoby podwyższania dawki w napromienianej objętości: dwuetapowy i jednoczasowy. Pokazano różnice pomiędzy technikami napromieniania, porównano dawki fizyczne i biologicznie równoważne, które obliczono na bazie modelu liniowo-kwadratowego. Na podstawie wykonanych obliczeń stwierdzono, że stosując napromienianie dwuetapowe lub jednoczasowy boost, dawki fizyczne i biologicznie równoważne są porównywalne, jeżeli liczba frakcji w obu opisywanych technikach jest taka sama. Jeżeli jednak w technice boostu jednoczasowego zmniejszy się liczba frakcji, nie zmieniając dawki całkowitej, aby nie zwiększać dawki w narządach krytycznych, wówczas dawka biologiczna równoważna jest większa w leczonym obszarze, pozostając niezmienna w narządach krytycznych. Ten sposóbpodwyższania dawki jest możliwy tylko w przypadku zastosowania technik dynamicznych, takich jak IMRT lub VMAT.

EN

This work is based on the case of prostate cancer irradiation and it presents two basic ways to increase the dose in the irradiated volume: simultaneous boost and two-step method. The differences between those methods of radiation were shown. The physical and biologically equivalent doses, calculated based on the linear – quadratic model, were compared. On the basis of performed calculations and if the number of fractions for both described techniques is the same, it can be concluded that using two-step irradiation or simultaneous boost the physical and biologically equivalent doses are comparable. However, if the number of fraction for simultaneous boost is reduced, without changing the total dose, so as to not increase the dose in critical organs, then the biologically equivalent dose is greater in the treated area, while remaining constant in the critical organs. This method of increasing the dose is only possible for dynamic techniques such as IMRT or VMAT.

Słowa kluczowe

PL

boost jednoczasowy; dawka biologicznie równoważna; dawka całkowita; dawka frakcyjna; liczba frakcji; radioterapia; gruczoł krokowy

EN

simultaneous boost; biologically equivalent dose; total dose; fraction dose; number of fractions; radiotherapy

• Wydawca: Indygo Zahir Media
• Czasopismo: Inżynier i Fizyk Medyczny
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 5, nr 2
• Strony: 85--89
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ślosarek K.

• Zakład Planowania Radioterapii i Brachyterapii, Centrum Onkologii – Instytut MSC, ul. Wybrzeże AK 15, 44-101 Gliwice
• Wyższa Szkoła Humanitas, Sosnowiec, Instytut Elektroradiologii, ul. Kilińskiego 43, 41-200 Sosnowiec

autor

Dolla Ł.

• Zakład Planowania Radioterapii i Brachyterapii, Centrum Onkologii – Instytut MSC, ul. Wybrzeże AK 15, 44-101 Gliwice

autor

Radwan M.

• Zakład Planowania Radioterapii i Brachyterapii, Centrum Onkologii – Instytut MSC, ul. Wybrzeże AK 15, 44-101 Gliwice

autor

Osewski W.

• Zakład Radioterapii, Centrum Onkologii – Instytut MSC, ul. Wybrzeże AK 15, 44-101 Gliwice

Bibliografia

• 1. J. Watras: Radiobiologia kliniczna, CentrumOnkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Gliwice, 1989.
• 2. H.R. Withers: Biologiczne podstawy radioterapii, Instytut Fizyki Jądrowej, Kraków, 1991.
• 3. M. Konopacka, J. Rogoliński, K. Ślosarek: Bystander effects induced by direct and scattered radiation generated during penetration of medium inside a water phantom, Reports of Practical Oncology and Radiotherapy, 16, 2011, 256-261.
• 4. P. Hoskin: Radiotherapy in Practice: External Beam Therapy, Oxford University Press, 2012.
• 5. E. Lartigau: Radiotherapie oncologique, Concepts, techniques et applications cliniques, John Libbey Eurotext, 2009.
• 6. J. Dobbs, A. Barrett, A. Ash: Practical Radiotherapy Planning, Arnold, 1999.
• 7. D.R. Wigg: Applied Radiobiology and Bioeffect Planning, Medical Physics publishing Madison, Wisconsin, 2001.
• 8. K. Ślosarek: Techniki dynamiczne generujące zróżnicowany rozkład dawki promieniowania w radioterapii, Reports of Practical Oncology and Radiotherapy, 1, 2003.
• 9. J.J. Mazeron: Technique d’irradiation des cancers, Maloine, Paris, 2005.
• 10. K. Ślosarek, W. Osewski, A. Grządziel, M. Radwan, Ł. Dolla, M. Szlag, M. Stapór-Fudzińska: Integral dose: Comparison between four techniques for prostate radiotherapy, Reports of Practical Oncology and Radiotherapy, 20(2), 2015, 99-104.
• 11. D. Oborska-Kumaszyńska, T. Mathru: Technika planowania boostu EBRT w leczeniu miejscowo zaawansowanego nowotworu szyjki macicy, Inżynier i Fizyk Medyczny, 4(4), 2015, 217-225.
• 12. K. Ślosarek, A. Rembielak, J. Cramb, B. Maciejewski: Pitfalls in IMRT treatment planning with the CadPlan-Helios system, Medical Dosimetry, 29(3), 2004,179-183.
• 13. W. Majewski, K. Ślosarek: Radioterapia RapidArc, Onkologia Info, 6(2), 2009, 76-78.
• 14. W. Leszczyński, K. Ślosarek, M. Szlag: Comparison of dose distribution in IMRT and RapidArc technique in prostate radiotherapy, Reports of practical oncology and Radiotherapy, 2012, 348-351.
• 15. B. Maciejewski, K. Ślosarek: Wykorzystanie izodoz biologicznych – IzoBioGy-2 – w planowaniu radioterapii nowotworów złośliwych, skrypt, Gliwice, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, 1988