Partycypacja Rzeczypospolitej Polskiej w komisji nadzorczej państw neutralnych : wyzwania i perspektywy

• Autorzy: Bogusz Dariusz , Piwoński Rafał , Rudnik Bartłomiej

Identyfikatory

DOI

10.37055/sbn/185470

Warianty tytułu

EN

Participation of the Republic of Poland in the supervisory commission of neutral states : challenges and prospects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pierwszą międzynarodową misją pokojową Wojska Polskiego było zaangażowanie w zapewnienie przestrzegania układu rozejmowego oraz stabilizacji po zakończeniu tzw. wojny koreańskiej. Do nadzoru i kontroli zadań wykonywanych postanowieniami Układu rozejmowego z 27 lipca 1953 roku powołano instytucje międzynarodowe, wśród których ważną rolę odgrywa m. in. Komisja Nadzorcza Państw Neutralnych. Autorzy publikacji zbadali partycypację Polski w Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych na Półwyspie Koreańskim. Rozważaniu poddane zostały aspekty aktualnych wyzwań oraz perspektyw w kontekście dalszego zaangażowania RP w ramach niniejszej misji. Współcześnie Półwysep Koreański stanowi strefy wpływów światowych potentatów militarnych, gdzie sytuacja bezpieczeństwa mimo zakończenia wojny koreańskiej w 1953 roku, wciąż charakteryzuje się permanentną eskalacją napięć pomiędzy Koreańską Republiką Ludowo - Demokratyczną oraz Republiką Korei. Celem artykułu jest wykazanie aktualnych wyzwań i perspektyw dla Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych, ze szczególnym uwzględnieniem udziału Polski. Problem badawczy wyrażono pytaniem: jakie czynniki (w tym kształtujące bezpieczeństwo i organizację misji) mogą stanowić wyzwanie dla funkcjonowania KNPN, ze szczególnym uwzględnieniem partycypacji Polski? Hipotezą główną opracowaną przez autorów jest twierdzenie, iż udział przedstawicieli RP w KNPN istotnie przyczynia się do kształtowania bezpieczeństwa w regionie. Hipotezą uzupełniającą jest konstatacja o występowaniu czynników, znacząco zakłócających wkład w zapewnienie pokoju pomiędzy stronami konfliktu na Półwyspie Koreańskim. W konsekwencji w artykule wskazano uwarunkowania stanowiące główne przeszkody na drodze dążenia do permanentnej stabilizacji sytuacji bezpieczeństwa. Autorzy publikacji swoje wnioski opierają na obserwacjach bezpośrednich i uczestniczących oraz doświadczeniach zawodowych, które oprócz metod naukowych przyczyniają się do rozwiązania problemu badawczego i osiągnięcia celów pracy. Dodatkowo przeprowadzono nieformalne wywiady z żołnierzami pełniącymi służbę w operacjach zagranicznych pod egidą ONZ. Badania realizowano także przy zastosowaniu metod teoretycznych, w szczególności zostały oparte na analizie krajowego ustawodawstwa, treści dokumentów strategicznych RP i wielonarodowych struktur sojuszniczych, jak również okoliczności implikujących bieżącą sytuację bezpieczeństwa w regionie Półwyspu Koreańskiego. Na bazie wyników przeprowadzonych badań autorzy publikacji wnioskują, iż napięcia w relacjach obu państw, wskazują na zasadność kontynuacji wysiłków Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych, na rzecz monitorowania i prób stabilizacji sytuacji bezpieczeństwa w rejonie granicy.

EN

The first international peacekeeping mission of the Polish Army was to ensure compliance with the ceasefire agreement and stabilization after the end of the so-called Korean War. International institutions were established to supervise and control the tasks performed under the provisions of the Armistice Agreement of July 27, 1953, among which an important role is played by, among others, Neutral Nations Supervisory Commission. The authors of the publication examined Poland’s participation in the Neutral Nations Supervisory Commission on the Korean Peninsula. Aspects of current challenges and prospects were considered in the context of further involvement of the Republic of Poland in this mission. Nowadays, the Korean Peninsula is a sphere of influence of world military tycoons, where the security situation, despite the end of the Korean War in 1953, is still characterized by a permanent escalation of tensions between the Democratic People’s Republic of Korea and Republic of Korea. The aim of the article is to demonstrate current challenges and prospects for the Neutral Nations Supervisory Commission, with particular emphasis on Poland’s participation. The research problem was expressed in the question: what factors (including those shaping the security and organization of the mission) may pose a challenge to the functioning of the KNPN, with particular emphasis on Polish participation? The main hypothesis is that the participation of representatives of the Republic of Poland in the KNPN significantly contributes to security in the region. A supplementary hypothesis is the statement that there are factors that significantly interfere with the contribution to peace between the parties to the conflict on the Korean Peninsula. As a result, the article indicates the conditions that constitute the main obstacles to the pursuit of permanent stabilization of the security situation. The authors of the publication base their conclusions on direct and participant observations as well as professional experience, which, in addition to scientific methods, contribute to solving the research problem and achieving the goals of the work. Additionally, informal interviews were conducted with soldiers serving in foreign operations under the aegis of the UN. The research was also carried out using theoretical methods, in particular it was based on the analysis of national legislation, the content of strategic documents of the Republic of Poland and multinational alliance structures, as well as circumstances implying the current security situation in the region of the Korean Peninsula. Based on the results of the conducted research, the authors of the publication conclude that the tensions in the relations between the two countries indicate the justification for continuing the efforts of the Neutral Nations Supervisory Commission to monitor and attempt to stabilize the security situation in the border area.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo międzynarodowe; Półwysep Koreański; konflikt międzykoreański; Komisja Nadzorcza Państw Neutralnych; Siły Zbrojne RP

EN

international security; Korean Peninsula; inter-Korean conflict; Neutral Nations Supervisory Commission; Polish Armed Forces

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Studia Bezpieczeństwa Narodowego
• Rocznik: 2024
• Tom: R. 14, Nr 32
• Strony: 51--62
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys.

Twórcy

autor

Bogusz Dariusz

• Lotnicza Akademia Wojskowa w Dęblinie

• https://orcid.org/0000-0001-7755-0949

autor

Piwoński Rafał

• Lotnicza Akademia Wojskowa w Dęblinie

• https://orcid.org/0009-0005-8807-637X

autor

Rudnik Bartłomiej

• Wyższa Szkoła Prawa i Administracji - Rzeszowska Szkoła Wyższa

• https://orcid.org/0009-0007-6643-2227

Bibliografia

• [1] Armistice agreement Volume I Text of agreement [online]. Dostępne pod adresem: https://peacemaker.un.org/sites/peacemaker.un.org/files/KP%2BKR_530727_AgreementConcerningMilitaryArmistice.pdf [dostęp: 11 luty 2024 r.].
• [2] Blicharz, M., 2018. Wysiłki na rzecz zjednoczenia Półwyspu Koreańskiego. Facta Simonidis, 11, 215-230.
• [3] Burdelski, M., 2008. Misja polska w Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych w Korei. Studia Gdańskie, V, 310-314.
• [4] Chmura, P., 2016. Społeczne uwarunkowania wojny w Korei Północnej. Zeszyty Naukowe Ruchu Studenckiego, 2, 79-94.
• [5] Demilitarized Zone [online]. Dostępne pod adresem: https://www.britannica.com/place/demilitarized-zone-Korean-peninsula#/media/1/1503299/281368 [dostęp: 04 luty 2024 r].
• [6] Działalność Grup Inspekcyjnych została zawieszona w 1956 roku [online]. Dostępne pod adresem: https://www.wojsko-polskie.pl/weterani/articles/historia-misji-n/2020-05-08e-komisja-nadzorcza-panstw-neutralnych-w-korei [dostęp: 11 luty 2024 r.].
• [7] Klecha-Tylec, K., 2017. Azja Północno- i Południowo-Wschodnia - zestawienie porównawcze subregionów Azji Wschodniej. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 319, 82-93.
• [8] Komisja Nadzorcza Państw Neutralnych w Korei [online]. Dostępne pod adresem: https://www.wojsko-polskie.pl/knpn-korea [dostęp: 11 luty 2024 r.].
• [9] Konferencja moskiewska (grudzień 1945) [online]. Dostępne pod adresem: https://pl.wikipedia.org/wiki/Konferencja_moskiewska_(grudzie%C5%84_1945), [dostęp: 08 luty 2024 r.].
• [10] Konsultacje polityczne Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych [online]. Dostępne pod adresem: https://www.gov.pl/web/dyplomacja/konsultacje-polityczne-komisjinadzorczej-panstw-neutralnych [dostęp: 27 luty 2024 r.].
• [11] Korea Północna szykuje się do wojny? Kim Dzoung Un reaguje na „konforntacyjne ruchy” USA i ich sojuszników [online]. Dostępne pod adresem: https://www.pap.pl/aktualnosci/korea-polnocna-szykuje-sie-do-wojny-kim-dzong-un-reaguje-nakonfrontacyjne-ruchy-usa-i [dostęp 10 luty 2024 r.].
• [12] Lowe, P., 1995. Wojna koreańska, Bellona.
• [13] Matiaszczyk, N., 2020. Misja Polska do Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych [online]. Dostępne pod adresem: https://ine.org.pl/misja-polska-do-komisji-nadzorczej-panstwneutralnych [dostęp: 10 luty 2024 r.].
• [14] Pietrewicz, O., 2022. Spór o Koreę - rola USA i Chin w kształtowaniu bezpieczeństwa międzynarodowego na Półwyspie Koreańskim. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
• [15] Prezydent Korei Płd.: Jest zgoda co do zakończenia wojny koreańskiej [online]. Dostępne pod adresem: https://www.rp.pl/dyplomacja/art19190521-prezydent-korei-pld-jestzgoda-co-do-zakonczenia-wojny-koreanskiej [dostęp: 12 grudzień 2023 r.].
• [16] Schwarzgruber, M., 2018. Polacy na straży pokoju na Półwyspie Koreańskim [online]. Dostępne pod adresem: https://www.polska-zbrojna.pl/home/articleshow/25009?t=Polacy-na-strazy-pokoju-na-Polwyspie-Koreanskim [dostęp: 11 luty 2024 r.].
• [17] Seong-Bo, K., 2001. Polityka sowiecka wobec Korei i powstanie reżimu Korei Północnej w latach 1945-1946. Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis, Studia Historica I.
• [18] Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. 2020 [online]. Dostępne pod adresem: https://www.bbn.gov.pl/ftp/dokumenty/Strategia_Bezpieczenstwa_Narodowego_RP_2020.pdf [dostęp: 27 styczeń 2024 r.].
• [19] Strnad, G., 2014. Rozmowy sześciostronne - dyplomatyczne wyzwanie wobec problemu denuklearyzacji półwyspu koreańskiego. Przegląd Strategiczny, 7, 293-303.
• [20] USA nałożyły sankcje za wspieranie północnokoreańskiego programu rakiet balistycznych [online]. Dostępne pod adresem: https://www.wnp.pl/rynki-zagraniczne/usa-nalozylysankcje-za-wspieranie-polnocnokoreanskiego-programu-rakiet-balistycznych,746894. html, [dostęp: 10 luty 2024 r.].