Stres zawodowy wśród pracowników górnictwa – propozycja badań ankietowych w kopalniach węgla kamiennego

• Autorzy: Morcinek-Słota A.

Warianty tytułu

EN

Stress among employees professional mining – proposal for survey in coal mines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dla wielu ludzi praca zawodowa jest źródłem silnych emocji. Złość, gniew, lęk, strach lub silne zdenerwowanie dezorganizują postrzeganie i zakłócają myślenie oraz wykonywanie czynności. Pośrednio wpływają na popełnianie wielu różnych błędów, w tym także wypadkowych. Dlatego też ważnym elementem jest rozpoznawanie i eliminowanie w zakładach pracy przyczyn stresu zawodowego oraz uodparnianie ludzi na działanie stresu. W artykule przedstawiono problematykę związaną ze stresem zawodowym wśród pracowników kopalń węgla kamiennego. Omówiono ogólne pojęcie stresu oraz stresu zawodowego, jak również stresorów, czyli bodźców, które wywołują reakcję organizmu. Przedstawiono skutki zdrowotne związane ze stresem zawodowym oraz wpływ stresu na funkcjonowanie przedsiębiorstwa. W artykule przedstawiono propozycję badań ankietowych odnośnie stresu zawodowego wśród pracowników górnictwa. Zawarta w nim ankieta złożona jest z trzech części ujmujących następujące obszary problemowe: właściwości fizyczne środowiska pracy, czynniki społeczne środowiska pracy oraz czynniki stresogenne powodowane złą organizacją pracy. Ankieta ma formę otwartą i jest anonimowa. Respondenci mogą udzielać jednej lub kilku odpowiedzi spośród podanych, bądź mogą sami wyrazić własną opinię. Badania obejmą reprezentatywną, losowo wybraną grupę ludzi zatrudnionych na stanowiskach dołowych i przeprowadzane będą na okresowych szkoleniach bhp. Dodatkowo w badaniach uwzględnione będą informacje o wieku, stażu pracy (w tym, w samym górnictwie) oraz wykształceniu zawodowym pracowników. Badania ankietowe odnośnie stresu zawodowego umożliwią podjęcie właściwych działań profilaktycznych w celu zidentyfikowania i wyeliminowania występujących w zakładzie górniczym stresorów zawodowych. Pozwolą dostrzec, iż stres jest problemem dotyczącym zarówno poszczególnych pracowników jak i całego zakładu pracy. Pomogą pracodawcy w projektowaniu odpowiednich warunków pracy o ograniczonym potencjale wywoływania stresu oraz dadzą możliwość wyposażenia pracowników w wiedzę i umiejętności do radzenia sobie za stresem.

EN

For many people, professional work is a source of strong emotions. Anger, wrath, anxiety, fear or nervousness strong perception disorganize and disrupt thinking and execution activities. Indirectly affect the perpetration of a variety of errors, including the accident. Therefore, an important element is the identification and elimination in the workplace causes of occupational stress and immunization of humans under stress. The article presents the problems associated with occupational stress among employees of coal mines. Describes the general concept of stress and occupational stress, as well as stressors or stimuli that trigger the body's response. Presents the health effects associated with occupational stress and the effect of stress on the functioning of the company. The article presents a proposal for the survey regarding the occupational stress among employees of mining. Included in the survey it consists of three parts endearing following problem areas: physical environment, social factors working environment and stress factors caused by poor work organization. The survey takes the form of an open and anonymous. Respondents may provide one or more of the answers given, or they can express their opinion. Research will include a representative, randomly selected group of people employed in positions of underground and will be carried out on a periodic safety training. In addition, studies will be included information on age, length of service (including in the mining industry) and education unions. Surveys regarding occupational stress make it possible to take appropriate preventive measures in order to identify and eliminate occurring in the mining industry job stressors. Will see that stress is a problem for both individual employees and the entire company. Employers will help in the design of appropriate working conditions with limited potential to cause stress and give possibility to equip employees with the knowledge and skills to handle the stress.

Słowa kluczowe

PL

stres; stres zawodowy; stresory; ankieta

EN

stress; occupational stress; stressors; questionnaire

• Wydawca: STE GROUP
• Czasopismo: Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 6, iss. 2
• Strony: 205--213
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz.

Twórcy

autor

Morcinek-Słota A.

• Politechnika Śląska. Wydział Górnictwa i Geologii. Instytut Eksploatacji Złóż, ul. Akademicka 2A, 44-100 Gliwice, Polska

Bibliografia

• 1. M. Gólcz. Stres w pracy. Poradnik dla pracodawcy. Warszawa: Państwowa Inspekcja Pracy, 2009.
• 2. M. Lis–Turlejska. „Psychologiczne następstwa skrajnie stresowych przeżyć.” Nowiny Psychologiczne, nr 2, pp. 65-76, 1992.
• 3. A. Morcinek. „Redukcja stresu zawodowego pracowników różnych gałęzi przemysłu.” Przegląd Górniczy, nr 1-2, pp. 69-72, 2010.
• 4. A. Morcinek–Słota. „Kształtowanie probezpiecznych zachowań pracowników górnictwa i ich wpływ na poziom kultury bezpieczeństwa pracy – przykład wdrożenia.” Przegląd Górniczy, nr 4, pp. 99-107, 2013.
• 5. A. Morcinek–Słota, G. Jurkiewicz. „Idea doboru odpowiedniego cyklu szkoleń dla kształtowania probezpiecznych zachowań pracowników górnictwa – przykład wdrożenia w KWK Halemba-Wirek.” Przegląd Górniczy, nr 11, pp. 71-75, 2013.
• 6. Z. Ratajczak. Stres – radzenie sobie – koszty psychologiczne. Katowice: Uniwersytet Śląski, 1996.
• 7. J. Reykowski. Funkcjonowanie osobowości w warunkach stresu psychologicznego. Warszawa: PWN, 1966.
• 8. R. Studenski, J. Barczyk. „Frequency of exposure to Occupational Stressors, Job Satisfaction and Morbid States.” Polish Psychological Bulletin, no. 3, pp. 183-187, 1989.
• 9. R. Studenski. Organizacja bezpiecznej pracy w przedsiębiorstwie. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 1996.