Zmiana warunków hydrodynamicznych wzdłuż koryta potoku górskiego w zróżnicowanej zabudową techniczną małej zlewni karpackiej

• Autorzy: Radecki-Pawlik A.

Warianty tytułu

EN

Changes of hydrodynamic conditions along the mountainouss stream channel partly trained and partly natural in small Carpathian catchment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono, w jaki sposób regulacja potoku górskiego wpływa na zmianę zasadniczych parametrów hydrodynamicznych przepływu, takich jak: prędkość dynamiczna, naprężenia styczne, liczba Froude’a i Reynoldsa, opory ruchu, moc strumienia oraz jednostkowa moc strumienia. Wykazano, że zabudowa bystrotokiem części koryta potoku górskiego znacznie zaburzyła warunki hydrodynamiczne cieku. Badaniami objęty został potok Młynne w Gorcach o częściowo zabudowanym korycie, a częściowo pozostającym w stanie naturalnym.

EN

The paper describes the way in which the river training influences such hydrodynamics stream conditions as shear velocity, shear stresses, stream power, unit stream power, Froude and Reynolds numbers and resistant coefficient. It was shown that after river training the hydrodynamics parameters in the trained part of the stream increased their value. The work is set up in the Młynne stream catchment in Polish Carpathians in Gorce Mountains.

Słowa kluczowe

PL

naprężenie styczne; prędkość dynamiczna; moc strumienia; liczba Froude'a; liczba Reynoldsa; opór ruchu

EN

mountainouss stream; shear stresses; stream power; shear velocity; Froude number; Reynolds number; resistant coefficient

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
• Czasopismo: Inżynieria Rolnicza
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 8, nr 2
• Strony: 21--33
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Radecki-Pawlik A.

• Katedra Inżynierii Wodnej, Akademia Rolnicza w Krakowie

Bibliografia

• Bergeron N.E., Abrahams A.D. 1992. Estimating shear velocity and roughness length from velocity profiles. Water Resources Research, seria 28, 8, s. 2155-2158.
• Briggs L., Middleton G. 1965. Hydromechanical principles of sediment structure formation. SEPM, Spec. Public, 12, s. 23-45.
• Carling, P. A. 1990. An appraisal of the velocity-reversal hypothesis for stable pool-riffle scquences in the River Severn, England. Earth Surface Processes and Landforms, 16, s. 19-31.
• Chow Ven Te. 1959. Open-Channel Hydraulics. McGraw-Hill, New York, s. 108-114.
• Dąbkowski L., Skibiński J., Żbikowski A. 1982. Hydrauliczne podstawy projektów wodno-melioracyjnych. PWRiL, Warszawa.
• Gordon D.N., McMahon TA, Finlayson B.L. 1992. Stream Hydrology - an Introduction for Ecologysts. Wiley and Sons, London.
• Kłonowska-Olejnik M., Radecki-Pawlik A., Fijałkowski W. 1999. Badania potoków Pienińskiego Parku Narodowego zniszczonych w wyniku działalności człowieka, IV Sesja Naukowa „Badania naukowe w Pieninach: Ochrona środowiska w Pieninach 99”, 24-25.06.1999. Krościenko n/Dunajcem (Pieniński Park Narodowy), s. 10-11.
• Kłonowska-Olejnik, M., Fiałkowski W. , Radecki-Pawlik A. 1999. Wpływ zabudowy żłobem kamiennym na zespoły makrobentosu potoku Białego w Pienińskim Parku Narodowym, Współczesne Kierunki Badań Hydrobiologicznych, materiały ogólnopolskiej konf. nauk. 22-24.09.1999, Supraśl k/Białegostoku, s. 115-116.
• Kłonowska-Olejnik M., Radecki-Pawlik A. 2000. Zróżnicowanie mikrosiedliskowe makrobezkręgowców dennych w obrębie łach korytowych potoku górskiego o dnie żwirowym (Point bar and its influence on macroinvertebrates structure distribution). XVIII Zjazd Hydrobiologów Polskich, 4-8.09.2000, Białystok, s. 119-120.
• Radecki-Pawlik A., Kłonowska-Olejnik M., Florencka N. 2001. Transport rumowiska, skład jakościowy osadów oraz chemizm wody potoku Młynne w Gorcach (Karpaty polskie). Zesz. Nauk. AR w Krakowie, 22, s. 119-134.
• Sobota J. 1994. Hydraulika, t. 1 i 2. Wydawnictwo AR we Wrocławiu.
• Teisseyre A. K. 1984. The River Bóbr in the Błażkowa study reach (central Sudetes): a study in fluvial process and Eluvial sedimentology, Geologia Sudetica, vol. XIX, 1, s. 8-65.
• Wyżga B. 1992. Funkcjonowanie systemu rzecznego środkowej i dolnej Raby w ostatnich 200 latach. PAN IGiPZ, Rozprawa doktorska, Warszawa.
• Wyżga B. 1993. River response to channel regulation: case study of the Raba River, Carpathians, Poland. Earth Surface processes and Landforms, 18, s. 541-556.
• Wyżga B. 1999. Wpływ pogłębiania się koryt karpackich dopływów Wisły na zmiany warunków sedymentacji pozakorytowej [w:] Międzynarodowa konferencja z okazji 20-lecia Kazimierzowskiego Parku Krajobrazowego nt.: Problemy ochrony i renaturyzacji dolin dużych rzek Europy, Kazimierz Dolny, 1-4 wrzesień 1999, Uniwersytet Lubelski, s. 27-34.