Zawartość metali ciężkich w profilach osadów dennych antropogenicznie przekształconego zbiornika Płociduga w Olsztynie

• Autorzy: Skwierawski A. , Sidoruk M.

Warianty tytułu

EN

Heavy metal content of bottom deposit profiles in the anthropogenically transformed Płociduga ecosystem in Olsztyn

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było przeanalizowanie stopnia zanieczyszczenia wybranymi metalami ciężkimi (Zn, Pb, Cr, Cd) osadów dennych zbiornika Płociduga w Olsztynie. Obiektem badań było dawne jezioro, mające współcześnie charakter przekształconego ekosystemu mokradłowego. Zbiornik otoczony jest terenami zurbanizowanymi - zabudową mieszkaniową i przemysłową, a głównym bezpośrednim (punktowym) źródłem zanieczyszczenia są wyloty 2 kolektorów kanalizacji deszczowej. Badania przeprowadzono w 2009 roku. Rdzenie osadów pobrano z dwóch oddzielnych części zbiornika (północnej i południowej) i do celów analitycznych podzielono na warstwy o miąższości 10 cm. Badania wykazały bardzo duże stężenia ołowiu, cynku i chromu w stropowej warstwie osadu w części zbiornika zasilanej ściekami deszczowymi. W głębszych warstwach osadu oraz w materiale pochodzącym z części południowej zbiornika, stwierdzono znacznie mniejszą zawartość analizowanych składników. Akumulacja metali ciężkich w powierzchniowej warstwie osadu jest odzwierciedleniem złego stanu ekologicznego badanego obiektu oraz wzmożonej antropopresji związanej z postępującą urbanizacją terenu.

EN

The aim of the present study was to determine the level of contamination of the bottom deposits in the former lake Plociduga in Olsztyn by selected heavy metals (Zn, Pb, Cr, Cd). Today Plociduga is a transformed wetland ecosystem, surrounded by urbanized areas (residential housing, industrial development). The main point sources of pollution are the outlets of two storm water drains. The study was conducted in 2009. Samples of bottom deposit cores were collected in two separate parts (northern and southern) of the former lake. The study revealed very high concentrations of lead, zinc and chromium in the uppermost layer of the sediments in the part of the ecosystem fed by rainwater. The concentrations of the analyzed elements were substantially lower in deeper sediment layers and in the samples collected in the southern part of the ecosystem, not exposed to the direct pollutant inflow. The accumulation of heavy metals in the surface layers of bottom deposits is indicative of the poor ecological condition of the investigated ecosystem and increased human pressure resulting from progressive urbanization.

Słowa kluczowe

PL

przekształcone jezioro; antropopresja; metale ciężkie; zlewnia miejska

EN

transformed lake; anthropopressure; heavy metals; urban catchment

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Proceedings of ECOpole
• Rocznik: 2011
• Tom: Vol. 5, No. 1
• Strony: 309--315
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tab., rys., wykr.

Twórcy

autor

Skwierawski A.

• Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, pl. Łódzki 2, 10-719 Olsztyn, tel. [phone]

autor

Sidoruk M.

• Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, pl. Łódzki 2, 10-719 Olsztyn, tel. [phone]

Bibliografia

• [1] Radwar S., Kawalik W. i Kornijów R.: Accumulation of heavy metals in a lake ecosystem. Sci. Total Environ., 1990, 96, 121-129.
• [2] Dube A., Zbytniewski R., Kowalkowski T., Cukrowska E. i Buszewski B.: Adsorption and migration of heavy metals in soil. Polish J. Environ. Stud., 2001, 10(1), 1-10.
• [3] Jumbe A.S. i Nandini N.: Heavy metals analysis and sediment quality values in urban lakes. Amer. J. Environ. Sci., 2009, 5(6), 678-687.
• [4] Belzile N., Chen Y., Gunn J.M. i Dixit S.S.: Sediment trace metal profiles in lakes of Killarney Park, Canada: from regional to continental influence. Environ. Pollut., 2004, 130, 239-248.
• [5] Sobczyński T., Zerbe J., Elbanowska H. i Siepak J.: Chemical studies of sediments of the Góreckie Lake. Arch. Ochr. Środow., 1999, 23(3-4), 125-136.
• [6] Bojakowska I. i Gliwicz T.: Wyniki geochemicznych badań osadów wodnych Polski w latach 2000-2002. Wyd. IOŚ, Warszawa 2003.
• [7] Skwierawski A.: Accumulation of heavy metals in bottom sediments in small water bodies characterized by various levels of degradation. Polish J. Environ. Stud., 2006, 15(2a), 494-502.
• [8] Yao Z. i Gao P.: Heavy metal research in lacustrine sediment: a review. Chinese J. Oceanol. Limnol., 2007, 25(3), 444-454.
• [9] Kalinowski R. i Załęska-Radziwiłł M.: Wyznaczanie standardów jakości osadów dennych na podstawie badań ekotoksykologicznych. Ochr. Środow. i Zasob. Natur., 2009, 40, 549-560.
• [10] MacDonald D.D., Ingersoll C.G. i Berger T.A.: Development and evaluation of consensus-based sediment quality guidelines for freshwater ecosystems. Arch. Environ. Contam. Toxicol., 2000, 39, 20-31.
• [11] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. DzU 2002, Nr 165, poz. 1359.