Wrocławski węzeł wodny jako element kształtujący krajobrazy nadrzeczne Wrocławia

• Autorzy: Jankowski G.

Warianty tytułu

EN

Wrocław hydrotechnical system as an element creating riverside landscapes of Wrocław

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Odra jest jednym z podstawowych elementów krajobrazu miejskiego Wrocławia, stanowiąc dla tego miasta nie tylko naturalną ochronę, ale także dogodny trakt komunikacyjny. I choć na przestrzeni wieków Odra wielokrotnie zmieniała bieg, miasto adoptowało te zmiany kształtując swój niepowtarzalny charakter ściśle związany z rzeką. Jednym z najbardziej widocznych w krajobrazie założeń hydrotechnicznych jest Wrocławski Węzeł Wodny. Pierwsze prace nad organizacją tego przedsięwzięcia datuje się na wczesne średniowiecze, kiedy to wykonano niezbędne prace mające na celu spiętrzenie i uregulowanie wody w ówczesnym korycie rzeki. Duże znaczenie dla dzisiejszego kształtu Wrocławskiego Węzła Wodnego miały prace związane z dostępnością żeglugową obszaru miasta i terenów bezpośrednio wokół niego. Prace te trwały ponad sto lat i miały charakter etapowy. Współcześnie, po zakrojonych na wielką skale pracach renowacyjnych można już zaobserwować w krajobrazie wyraźne elementy dawnej zabudowy hydrotechnicznej stanowiącej współcześnie coraz większą atrakcję turystyczna.

EN

The Odra River is one of the basic components of the urban landscape of Wrocław, being not only the city as natural protection, but also a convenient transportation route. And although the Odra has been changing its course throughout the history, the city has always adapted to those changes, thus creating its unique character, which is strictly connected with its river. the Wrocław Hydrotechnical System is one of the most visible hydrotechnical solutions in the city as landscape. The first proceedings related to organization of the system date back to the early Medieval times, when all necessary work was done to lift and regulate water in the river bed as it was at that time. Proceedings related to sailing accessibility of the city and the adjacent areas played important part for the current shape of the Wrocław Hydrotechnical System. The work lasted over a hundred years and was carried out in stages. Nowadays, following large-scale restoration proceedings, it is possible to notice in the landscape clear components of the old hydrotechnical infrastructure, which is becoming an increasingly important tourist attraction at present.

Słowa kluczowe

PL

węzeł wodny; przestrzeń nadrzeczna; krajobraz nadrzeczny; inżynieria wodna

EN

hydrotechnical system; riverside space; riverside landscape; water engineering

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 18
• Strony: 59--69
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., ryc., fot.

Twórcy

autor

Jankowski G.

• Uniwersytet Śląski Wydział Nauk o Ziemi Sosnowiec, Polska

Bibliografia

• Antkowiak Z., 1997: Wrocław od A do Z. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Bancewicz A., 2009: Wrocław, wpływ Odry na rozwój miasta. Maszynopis rozprawy magisterskiej, GWSH, Katowice.
• Januszewski S. (red.), 2008: Wrocławski Węzeł Wodny. Przewodnik turystyczny. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Ośrodek Pamięć i Przyszłość, Wrocław;
• Kolago C., Mojski J. E., Řezač B., Różycki M., 1972: Odrą od źródeł do Bałtyku. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.
• Kulczyk J., Winter J., 2003: Śródlądowy transport wodny. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
• Majewicz R., 1999: Zabytkowe budowle hydrotechniczne Odry wrocławskiej [w:] Wrocław a Odra (red.): G. Roman, J. Waszkiewicz, M. Miłkowski. Urząd Miejski Wrocławia, Biuro Rozwoju Regionalnego, Wrocław;
• Małkiewicz T., 1999: Odra jako droga wodna w obrębie Wrocławskiego Węzła Wodnego [w:] Wrocław a Odra (red.): G. Roman, J. Waszkiewicz, M. Miłkowski. Urząd Miejski Wrocławia, Biuro Rozwoju Regionalnego, Wrocław;
• Marszałek E., 2010: Odra jako szlak komunikacyjno-transportowy oraz turystyczny [w:] Krajobrazy kulturowe dolin rzecznych. Potencjał i wykorzystanie (red.): J. Plit. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 13, Sosnowiec.
• Winter J., 2008: Perspektywy rozwoju transportu wodnego śródlądowego [w:] Ekspertyzy do koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju 2008-2033, T. II (red.): K. Saganowski, M. Zgrzejewska-Fiedorowicz, P. Żuber, Ministerstwo rozwoju Regionalnego, Warszawa.