Wpływ eksploatacji węgla brunatnego na strukturę przestrzenną i funkcjonowanie systemów krajobrazowych (na przykładzie odkrywki Władysławów)

• Autorzy: Fagiewicz K. , Szulc M.

Warianty tytułu

EN

Impact of lignite exploitation on the spatial structure and functioning of landscape systems – a case study of the opencast Władysławów

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono zmiany struktury przestrzennej i funkcjonowania systemu krajobrazowego terenu górniczego Władysławów związane z kolejnymi etapami odkrywkowej eksploatacji węgla brunatnego. Analizie poddano powierzchniową budowę geologiczną, ukształtowanie terenu oraz jego pokrycie (płaty gruntów ornych, lasów, łąk, zbiorników wodnych naturalnych i antropogenicznych, obszary antropogeniczne), a zmiany tych elementów scharakteryzowano w ujęciu ilościowym i jakościowym. Funkcjonowanie krajobrazu określono na podstawie analizy wielkości i natężenia głównych strumieni materialno-energetycznych w geosystemie górniczym (energia elektryczna, węgiel brunatny, nadkład, wody).

EN

This paper presents changes in the spatial structure and functioning of the landscape system of the mining area Władysławów related to the successive stages of opencast lignite exploitation. The surface geological structure, terrain, and its cover (patches of arable land, forests, meadows, natural and anthropogenic water reservoirs, anthropogenic areas) were analyzed, and changes in these components in terms of quantity and quality characterized. The functioning of the landscape was determined on the basis of the size and intensity of the main material and energy streams of mining geosystems (electricity, lignite, overburden, water).

Słowa kluczowe

PL

eksploatacja węgla brunatnego; obszary pogórnicze; rekultywacja; zmiany krajobrazu

EN

lignite mining; post-mining area; reclamation; changes in the landscape

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 70, nr 7
• Strony: 150--157
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., tab., wykr., rys.

Twórcy

autor

Fagiewicz K.

• Zakład Geografii Kompleksowej, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM, Poznań

autor

Szulc M.

• Ekomos Ochrona Środowiska, Władysławów

Bibliografia

• 1. Antrop M.: Sustainable landscapes: contradiction, fiction or utopia? Landscape and Urban Planning 75, s. 187-197, 2006.
• 2. Bartkowski T.: Zastosowania geografii fizycznej, PWN, Warszawa 1986.
• 3. Chmielewski T.J.: Systemy krajobrazowe. Struktura – funkcjonowanie – planowanie. Wyd.1. PWN, Warszawa 2012.
• 4. Kasztelewicz Z.: Rekultywacja terenów pogórniczych w polskich kopalniach odkrywkowych, Fundacja Nauka i Tradycje Górnicze, AGH, Kraków 2010.
• 5. Kozacki L.: Geosystem antropogeniczny odkrywki „Władysławów”, w: Geologia i ochrona środowiska Wielkopolski. Przewodnik LXXI Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2000.
• 6. Kozacki L.: Klasyfikacja geokompleksów antropogenicznych (poeksploatacyjnych). Sprawozdania PTPN 107, Poznań 1988.
• 7. Langhamer L.: Warunki przyrodnicze produkcji rolnej. Województwo konińskie. Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa, Puławy 1990.
• 8. Macias A.: Antropogeniczny przepływ energii i materii na przykładzie wybranych małych miast Wielkopolski, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 2001.
• 9. Ostręga A., Polak K., Cała M., Różkowski K., Bucholski K., Wojnicka-Put B.: Koncepcja rewitalizacji zbiornika Władysławów wraz z otoczeniem, AGH, Kraków 2010.
• 10. Pietrzyk-Sokulska E.: Kryteria i kierunki adaptacji terenów po eksploatacji surowców skalnych. Studium dla wybranych obszarów Polski. Studia, Rozprawy, monografie, Nr 131, Wyd. IGSMiE PAN, Kraków 2005.
• 11. Pietrzyk-Sokulska E. (red): Tereny pogórnicze szansą rozwoju obszarów ich występowania – studium na przykładzie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Wyd. Instytutu GSMiE PAN, Kraków 2008.
• 12. Piasecki A.: Kopalnia Węgla Brunatnego Adamów 1956-1999, Wydawnictwo 910977, Turek 1999.
• 13. Szulc (Glapińska) M.: Antropogeniczne przepływy materii i energii w kontekście ochrony środowiska na przykładzie KWB „Adamów” – odkrywka Władysławów. Praca magisterska, (niepublikowana) wykonana pod kierunkiem dr. hab. A. Maciasa, Archiwum Zakładu Geografii Kompleksowej, WNGiG, UAM, Poznań 2010.