„Nie będę czytał tych staroci” o niechęci do poznawania historii dyscypliny

• Autorzy: Kabzińska I.

Identyfikatory

DOI

10.4467/0023589XKHNT.18.016.9507

Warianty tytułu

EN

„I’m not going to read this old junk”. About unwillingness to learn about the history of discipline

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The author points out lack of interest on the part of students of various disciplines (i.a. the humanities) for the history of their field of study, which is considered uninteresting and unnecessary. She also takes into consideration different approaches of the scientific milieu towards achievements of predecessors. On the one hand, we see them being treated selectively and unreflectively, when “old junk” is being rejected as useless. On the other hand, there is an aspiration to show the continuity of thought, search for the roots, care for the preservation of tradition, and respect for scientific predecessors. Certain attitudes are manifestations of cultural differences, visible also in the world of science and education. In the consumerist, postmodern, information society, culture in its wide sense is treated as a supermarket (concept popularised by Gordon Mathews). There is no place in it for the past, memory, tradition, authorities, roots, heritage, continuity, permanence. Everything is subject to individual choices and continuous change. Change covers, i.a. transfer of knowledge, ways of presenting results of scientific research, relations between student and teacher.

Słowa kluczowe

PL

supermarket kultury; społeczeństwo informacyjne; społeczeństwo postmodernistyczne; społeczeństwo konsumpcyjne; nauka; transmisja wiedzy; historia dyscypliny; stosunek do przeszłości

EN

supermarket culture; information society; postmodern society; consumerist society; science; transmission of knowledge; history of scientific disciplines; attitude to the past

• Wydawca: Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk
• Czasopismo: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
• Rocznik: 2018
• Tom: R. 63, nr 3
• Strony: 7--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 62 poz.

Twórcy

autor

Kabzińska I.

• Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Warszawa

Bibliografia

• Agonia wiedzy. Dlaczego współczesne społeczeństwa pogłupiały? (z Kazimierzem Krzysztofkiem rozmawiał Rafał Drzewiecki); „Dziennik. Gazeta Prawna”, 29. 11. 2015; http://forsal.pl/drukowanie/908100 (dostęp: 12. 11. 2017).
• Banaś Monika: Etniczność na sprzedaż, Kraków 2005, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Barber Benjamin: Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli, tłum. Hanna. Jankowska, Warszawa 2009, Wydawnictwo Muza S. A.
• Baudrillard Jean: Społeczeństwo konsumpcyjne, jego mity i struktury, tłum. Sylwester Królak, Warszawa 2006, Wydawnictwo Sic!
• Baudouin de Courtenay-Ehrenkreutz-Jędrzejewiczowa Cezaria: Łańcuch tradycji. Teksty wybrane, oprac. Lech Mróz, Anna Zadrożyńska, Warszawa 2005, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Bauman Zygmunt: Globalizacja - I co z tego dla ludzi wynika, tłum. Ewa Klekot, Warszawa 2000, Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Bauman Zygmunt: Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa 2000, Wydawnictwo Sic!
• Bauman Zygmunt: Płynna nowoczesność, tłum. Tomasz Kunz, Kraków 2007, Wydawnictwo Literackie.
• Bauman Zygmunt: Zindywidualizowane społeczeństwo, tłum. Olga Kubińska, Wojciech Kubiński, Gdańsk 2008, GWP, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Bauman Zygmunt: Wspólnota. W poszukiwaniu bezpieczeństwa w niepewnym świecie, tłum. Janusz Margański, Kraków 2008, Wydawnictwo Literackie.
• Bauman Zygmunt: Konsumowanie życia, tłum. Monika Wyrwas-Wiśniewska, Kraków 2009, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Bauman Zygmunt: Kultura w płynnej nowoczesności, Warszawa 2011, Narodowy Instytut Audiowizualny, Agora S. A.
• Beck Henning: Mózgobrednie. 20 i pół mitu o mózgu i jak on naprawdę działa, tłum. Urszula Szymanderska, Wydawnictwo JK, Łódź 2018.
• Carrithers Michael: Dlaczego ludzie mają kultury, tłum. Anna Tanalska-Dulęba, Warszawa 1994, Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Castells Manuel: Siła tożsamości, tłum. Sebastian Szymański, Warszawa 2009, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Cybal-Michalska Agnieszka: Tożsamość młodzieży w perspektywie globalnego świata: studium socjopedagogiczne, Poznań 2006, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
• Edukacja wobec wyzwań globalnego społeczeństwa: red. Bożena Muchacka, Nowy Sącz 2007, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu.
• Edukacja wobec wyzwań XXI wieku: red. Irena Wojnar, Jerzy Kubina, Warszawa 1996, Dom Wydawniczy Elipsa.
• Firlej Karolina: Chcemy szkoły pozwalającej rozwinąć skrzydła, [w:] Rozwój i edukacja.
• Wielkie przewartościowanie, red. Jan Szomburg, Gdańsk 2011, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, s. 97-104.
• Frankl Victor Emil: Człowiek w poszukiwaniu sensu. Głos nadziei z otchłani Holokaustu, tłum. Aleksandra Wolnicka, Warszawa 2009, Wydawnictwo Czarna Owca.
• Fukuyama Francis: Koniec historii, tłum. Tomasz Bieroń, Marek Wichrowski, Poznań 1996, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Fukuyama Francis: Wielki wstrząs. Natura ludzka a odbudowa porządku społecznego, tłum. Hanna Komorowska, Krzysztof Dorosz, Warszawa 2000, Politeja.
• Giddens Anthony: Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, tłum. Anna Szulżycka, Warszawa 2002, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Godlewski Konrad: Supermarket kultury. Globalna kultura - jednostkowa tożsamość, Mathews, Gordon; http://wyborcza.pl/1,75517,2735545.html; 29. 05. 2005 (dostęp: 20.10.2017).
• Hofmokl Justyna: Koniec władzy ekspertów?, https://kultura20.blog.polityka.pl/2006/09/24/koniec-wladzy-ekspertow/ (dostęp: 12. 11. 2017).
• Janicki Mariusz: Prawdoidy z tabloidów, „Polityka” nr 41: 2012, s. 23-25.
• Jasiewicz Zbigniew: Początki polskiej etnologii i antropologii kulturowej (od końca XVIII wieku do roku 1918), Poznań 2011, Instytut im. Oskara Kolberga, Komitet Nauk Etnologicznych PAN.
• Jaszewska Dagmara: Kultura rzecz gustu? O kilku granicach supermarketyzacji kultury, „Kultura - Media - Teologia” nr 4: 2011, s. 19-33.
• Kabzińska Iwona: Czy upokorzenie jest „wszechobecne”?, „Etnografia Polska” t. LVII: 2013 z. 1-2 s. 191-214.
• Kabzińska Iwona: “Nienawidzę tej szkoły!” O odrzuceniu, niezrozumieniu i o tym, jak wiele zależy od człowieka, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” - NOWIS nr 1 (4): 2017; http://www.czasopismo.naukiowychowaniu.uni.lodz.pl/abstracted.php?level=4&id_issue=887563&dz=s6 (dostęp: 14. 08. 2017).
• Keen Andrew: Kult amatora. Jak Internet niszczy kulturę, tłum. Małgorzata Bernatowicz,
• Katarzyna Topolska-Ghariani, Warszawa 2007, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Krzysztofek Kazimierz: Ojczyzna z supermarketu?, Kultura wspolczesna.pl/sites/default/files/artykuly/15_kazimierz_krzysztofek_ojczyzna_z_supermarketu_gordon_mathews,pdf. „Kultura
• Współczesna”, t. 4: 2006 s. 206-211 (dostęp: 5. 10. 2017).
• Krzysztofek Kazimierz, Marek Szczepański: Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych, Katowice 2005, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Kurcz Ida: Pamięć, uczenie się, język, Warszawa 1995, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kutrzeba-Pojnarowa Anna: Kultura ludowa i jej badacze, Warszawa 1977, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
• Lasch Christopher: Culture of Narcissism: American Life in an Age of Diminishing Expectations, New York 1977, W. W. Norton.
• Marquard Odo: Apologia przypadkowości. Studia filozoficzne, tłum. Krystyna Krzemieniowa, Warszawa 1994, Oficyna Naukowa.
• Martini Carlo Maria: Rozmowy z moim telewizorem. Spotkanie Kościoła ze światem mass mediów, tłum. Wiesław Pawłowski SJ, Kraków 1998, Wydawnictwo WAM.
• Mathews Gordon: Supermarket kultury. Kultura globalna a tożsamość jednostki, tłum. Ewa Klekot, Warszawa 2005, PIW.
• May Rollo: 1997, Błaganie o mit, tłum. Beata Moderska, Tadeusz Zysk, Poznań 1997, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Mead Margaret: 1978, Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, tłum. Jacek Hołówka, Warszawa 1978, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Melosik Zbyszko: Postmodernistyczne kontrowersje wokół edukacji, Toruń - Poznań 1995, Wydawnictwo Edytor.
• Melosik Zbyszko: Edukacja, młodzież i kultura współczesna. Kilka uwag o teorii i praktyce pedagogicznej, „Chowanna”, t. 1 (20): 2003 s. 19-37.
• Melosik Zbyszko, Szkudlare k Tomasz: Kultura, tożsamość i edukacja - migotanie znaczeń, Kraków 2009, Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Pachociński Ryszard: Oświata XXI wieku. Kierunki przeobrażeń, Warszawa 1999, Instytut Badań Edukacyjnych.
• Rey Dominique: Od adoracji do ewangelizacji, tłum. Maria Żurowska, Kraków 2014, Esprit.
• Ritzer George: Makdonaldyzacja społeczeństwa, tłum. Ludwik Stawowy, Warszawa 1997, Muza S. A.
• Ritzer George: Magiczny świat konsumpcji, tłum. Ludwik Stawowy, Warszawa 2001, Muza S.A.
• Socjologia a przemiany współczesnego świata: red. Ireneusz Krzemiński , Warszawa 2004, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Sokolewicz Zofia: „Moje życie naukowe można sprowadzić do próbowania kolejnego klucza z wielkiego pęku, który dała mi teoria poznania”. Odpowiedzi na pytania Zbigniewa Jasiewicza, „Lud” t. 95: 2011 s. 303-354.
• Szacki Jerzy: Historia myśli socjologicznej, t. 1-2, Warszawa 1981, Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szkudlarek Tomasz: Wiedza i wolność w pedagogice amerykańskiego postmodernizmu, Kraków 1993, Wydawnictwo Impuls.
• Szlendak Tomasz: Supermarketyzacja. Religia i obyczaje seksualne młodzieży w kulturze konsumpcyjnej, Wrocław 2004, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Śliwerski Bogusław: Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków 1998, Wydawnictwo Impuls.
• Śliwerski Bogusław: Nauki o wychowaniu wobec wyzwań postmodernizmu, „Chowanna” t. 1 (20): 2003 s. 9-18.
• Wąż w raju. Zabawa w społeczeństwie konsumpcyjnym, red. Ryszard Kantor, Tadeusz Paleczny, Magdalena Banaszkiewicz , Kraków 2011, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Wysocka Ewa: Relacja nauczyciel - uczeń w dobie postmodernizmu - wyzwania i zagrożenia, „Pedagogika” t. XXI: 2012 s. 39-56.
• Zieliński Paweł: Rola nauczyciela w świetle założeń edukacji postmodernistycznej, „Pedagogika” t. XXI: 2012 s. 57-69.
• Żuk Piotr: Homo ludens w czasach kapitalizmu. Infantylizacja życia społecznego i prywatyzacja sfery publicznej, „Dialogi o kulturze i edukacji” nr 1: 2012 s. 199-214.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).