Zagrożenia dla elektronicznych instrumentów geodezyjnych przez rozproszone pola elektromagnetyczne

• Autorzy: Bednarek Stanisław

Identyfikatory

DOI

10.15199/50.2020.6.2

Warianty tytułu

EN

Dangers for electronic geodesic instruments caused through dispersed electromagnetic fields

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł dotyczy ważnego problemu zagrożeń dla elektronicznych instrumentów geodezyjnych powodowanych przez rozproszone w środowisku pola elektromagnetyczne. Różne źródła tego pola, np. wyładowania atmosferyczne, radiowe stacje nadawcze, stacje bazowe telefonii komórkowej, zostały wyodrębnione i krótko opisane. Zebrano podstawowe dane charakteryzujące wspomniane źródła. Przyjęto trzy modele obliczeniowe do wyznaczania parametrów pola elektromagnetycznego generowanego przez te źródła. Wyznaczanymi parametrami są: natężenie pola elektrycznego i magnetycznego oraz gęstość mocy. Wyniki otrzymane dla wyodrębnionych źródeł zostały porównane z normami obecnie obowiązującymi w Polsce. W końcowej części artykułu przedyskutowano również znaczenie zagrożeń powodowanych przez wybrane źródła i możliwości ochrony instrumentów geodezyjnych.

EN

This article presents important problem of the dangers for electronic geodetic instruments caused through the electromagnetic field dispersed in environment. Different sources of the field, for example atmospheric discharges, broadcasting centers, cellular phone stations, are enumerated and shortly described. Basic data which describing of the sources are given. Three computational models to estimation of the parameters of the field produced through mentioned sources are accepted. Estimated parameters are intensities of the electric and magnetic field and the power density. Obtained results for enumerated sources are compared to limits obligatory present in Poland. Significance of dangers cased through the selected source and protection methods of the geodesic instruments are also discussed in the final parts of this article.

Słowa kluczowe

PL

instrument geodezyjny; pole elektromagnetyczne; niebezpieczeństwo; rozproszony; źródło; obliczenia; analiza

EN

geodesic instrument; electromagnetic field; dangers; dispersed; source; computation; analysis

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Geodezyjny
• Rocznik: 2020
• Tom: R. 92, nr 6
• Strony: 16--20
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., tab.

Twórcy

autor

Bednarek Stanisław

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej, ul. Pomorska 149/153, 90-001 Łódź

Bibliografia

• [1] Kruszewski P. 2018. Geodezja w praktyce. Krosno: Wydawnictwo KaBe.
• [2] Osada E. 2001. Geodezja. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
• [3] Kosiński W. 2012. Geodezja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• [4] Osada E. 2014. Geodezyjne pomiary szczegółowe. Wrocław: Wydawnictwo UxLan.
• [5] Leica FlexLine TS02/TS06/TS09 Instrukcja obsługi Wersja 1.0 Polska. 2001. Heebrugg: Leica Geosystem.
• [6] Leica TPS400 Series Instrukcja obsługi Wersja 3.0 Polska. 2005. Heebrugg: Leica Geosystem.
• [7] Tachimetr Trimble S7 Arkusz danych. 2010. Westminster: Trimble Inc.
• [8] Leica CS10/CS15 Instrukcja obsługi Wersja 3.1 Polska. 2011. Heebrugg: Leica Geosystem.
• [9] Tachimetr elektroniczny Topcon serii GPT-3000, GPT-3002, GPT-3003, GPT-3005, GPT-3007 Instrukcja obsługi. 2018. Warszawa: TPI.
• [10] Leica TPS1200+ Instrukcja obsługi Wersja 6.0 Polska. 2011. Heebrugg: Leica Geosystem.
• [11] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 grudnia 2019 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku. Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 19 grudnia 2019 r. Poz. 2448.
• [12] https://mobirank.pl/2019/12/26/nowe-normy-promieniowania-pem-od-1-stycznia-2020-roku [dostęp: 8.03 2020].
• [13] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 2013/35/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie minimalnych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa dotyczących narażenia pracowników na zagrożenia spowodowane czynnikami fizycznymi (polami elektromagnetycznymi) (dwudziesta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) i uchylająca dyrektywę 2004/40/. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 179/ z dnia 29.06.2013.
• [14] Mizerski M. 2013. Tablice fizyczno-astronomiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan.
• [15] Bielski M., Bieńkowski P., Dąbrowski M.P., Fereniec M., Krawczyk A., Kuliński S. 2010. Oddziaływanie pól elektromagnetycznych na środowisko. Warszawa: Stowarzyszenie Elektryków Polskich Centralny Ośrodek Szkolenia i Wydawnictw.
• [16] Kołodziejski J.F., Kubiak I., Łysko J.M. 2015. „Narażenia sprzętu elektronicznego promieniowaniem – sposoby generacji i metody ochrony”. Przegląd Elektrotechniczny 11: 37-40. doi: 10.15199/48.2015.11.11.
• [17] Dras M., Kałuski M., Szafrańska M. 2015. „Impulsy HPM – zaburzenia i ich oddziaływanie na systemy – zagadnienia podstawowe”. Przegląd Elektrotechniczny 11: 11-14. doi: 10.151999/48.2015.11.01.
• [18] Trzaska Z. 2006. „Mikrofalowa broń dużej mocy”. Elektronika 2: 24-27.
• [19] Wnuk M., Matuszewski J., Chudy Z. 2015. „Nowe technologie i urządzenia rażenia elektromagnetycznego w dziedzinie walki elektronicznej”. Przegląd Elektrotechniczny 3: 92-95. doi: 10.15199/48.2015.13.22.
• [20] Trzaska Z. 2006. „Ocena odporności systemu elektroenergetycznego na atak terrorystyczny”. Przegląd Elektrotechniczny 2: 1-9.
• [21] Bednarek S. 2015. „Broń E – działanie, nadzieje i zagrożenia”. Paradygmaty badań nad bezpieczeństwem jednostki, grupy i społeczeństwa część 1. 27-36. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa w Poznaniu.
• [22] Urbancokova H., Valouch J., Kovar S. 2015. „Stopping of transport vehicles using the power electromagnetic pulses”. Przegląd Elektrotechniczny 8: 101-104. doi: 10.15199/48.2015.08.25.
• [23] Stöcker H. 2010. Taschenbuch der Physik Formalen Tabellen Übersichten. Frankfurt am Main: Verlag Harri Deutsch GmbH.
• [24] Rawa H. 1994. Elektryczność i magnetyzm w technice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• [25] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymywania tych poziomów. Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej z 2003 r. poz. 1883.
• [26] Paś J. 2014. „Linie napowietrzne wysokich napięć – środowisko elektromagnetyczne a ograniczenia w użytkowaniu terenów”. Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej 3: 51-63. doi: 10.5604/12345865.1116827.
• [27] https://elektronikab2b.pl/technika/31417-ochrona-sprzetu-elektronicznego-przed-kierowana-energia-promniowania [dostęp: 8.03 2020].
• [28] https://en.wikipedia.org/wiki/MIL-STD-810 [dostęp: 8.03 2020].
• [29] Dróżdż H., Sędek E. 2018. „Systemy precyzyjnej nawigacji satelitarnej – możliwości implementacji w produktach specjalnego przeznaczenia”. Elektronika 11: 44-46.
• [30] Kosiński K. 2019. Pismo Pełnomocnika Rządu ds. Cyberbezpieczeństwa, DC-VIII.0051.1.2019 z dnia 18 lutego 2019 r. w sprawie możliwości wystąpienia zakłóceń w pracy urządzeń korzystających z sygnału GPS. Warszawa: Ministerstwo Cyfryzacji.
• [31] Rutkowski A. 2003. „Niektóre problemy monitorowania przestrzeni elektromagnetycznej”. Elektronizacja 2: 22-25.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).