Bariery i wyzwania w zarządzaniu dziedzictwem w gminach wiejskich

• Autorzy: Legutko-Kobus P.

Warianty tytułu

EN

Barriers and Challenges in the Management of Heritage in Rural Communes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Gminy wiejskie stanowią przeważającą większość jednostek samorządu terytorialnego (JST) w Polsce – na 2478 wszystkich gmin aż 1563 stanowią gminy wiejskie [Powierzchnia i ludność… 2015, s. 9]. Na obszarach wiejskich mieszka ogółem 39,7% mieszkańców Polski [Rocznik demograficzny 2015, s. 79]. Bez względu na wielkość i charakter gminy ich zadania własne, w tym obejmujące zarządzanie rozwojem i zarządzanie dziedzictwem, są takie same. Tymczasem wiele z gmin wiejskich to najmniejsze samorządy, które nie posiadają dużych zdolności rozwojowych, przez co nie są w stanie skutecznie wpływać na podniesienie jakości życia swoich mieszkańców. Problemem jest nie tylko niski potencjał finansowy tych gmin, ale przede wszystkim niski potencjał instytucjonalny (objawiający się m.in. ograniczonymi, eksperckimi 67 zasobami kadrowymi) [Ocena… 2012, s. 42]. Taki stan rzeczy ma istotny, negatywny wpływ na bieżące zarządzanie rozwojem lokalnym, w tym na zarządzanie dziedzictwem.

EN

Cultural heritage is one of the endogenous factors, which is gaining importance in the development processes. Heritage management thus becomes part of the local development management. Barriers to heritage management can be formulated for any type of commune, but in rural communities they are particularly difficult to eliminating, because of the low institutional capacity. The paper indicates the barriers in the management heritage, especially in rural communities. It also identifies the possibilities of eliminating these barriers in the local development policies.

Słowa kluczowe

PL

dziedzictwo kulturowe; zarządzanie dziedzictwem; zarządzanie lokalne; gminy wiejskie

EN

cultural heritage; heritage management; local governance; rural communes

• Wydawca: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN ; Towarzystwo Urbanistów Polskich
• Czasopismo: Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN
• Rocznik: 2016
• Tom: No 262
• Strony: 66--88
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Legutko-Kobus P.

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• 1. Adamiak P., Charycka B., 2015, Działania organizacji pozarządowych oraz samorządów w obszarze dziedzictwa kulturowego: współpraca, potrzeby, zaangażowanie interesariuszy. Raport z badania. Stowarzyszenie Klon/Jawor [http://wolontariat. nid.pl/files/RAPORT-badania-wolontariat.pdf], data wejścia: 2016-09-25.
• 2. Bukraba-Rylska I., 2011, Dziedzictwo kulturowe jako czynnik rozwoju obszarów wiejskich, [w:] Rozwój obszarów wiejskich w Polsce. Diagnozy, strategie, koncepcje polityki, I. Nurzyńska, M. Drygas (red.). IRWiR PAN, Warszawa, s. 219-238.
• 3. Doroszewski W. (red.), 2016, Słownik języka polskiego. PWN [http://sjp.pwn.pl/slowniki/dziedzictwo.html], data wejścia: 2016-09-20.
• 4. Encyklopedia wsi i regionów, 2016 [http://www.wsiepolskie.pl/encyklopedia/152/dziedzictwo-materialne], data wejścia: 2016-09-28.
• 5. Freeman R. E., 1984, Strategic Management: A Stakeholder Approach. Pitman, Boston- -London-Melbourne-Toronto.
• 6. Gaweł Ł., 2012, Zarządzanie strategiczne szlakiem dziedzictwa kulturowego w świetle koncepcji stakeholders. Turystyka kulturowa, nr 10/2012 [ http://www.turystykakulturowa.org/pdf/2012_10_03.pdf], data wejścia: 2016-09-29.
• 7. Gaweł Ł., 2013, Zarządzanie dziedzictwem kulturowym w świetle koncepcji marketingu terytorialnego [http://docplayer.pl/3431080-Zarzadzanie-dziedzictwem-kulturowym.html].
• 8. Góral A., 2014, Dziedzictwo kulturowe jako zasób wspólny. Rola współpracy między interesariuszami w zarządzaniu dziedzictwem kulturowym. Zarządzanie w kulturze, nr 15, z. 3, s. 277-286.
• 9. Gutowska K., Kobyliński Z., 2011, Zarządzanie dziedzictwem kulturowym – nowa dziedzina nauczania akademickiego i badań naukowych. Mazowsze, Studia Regionalne, nr 6, s. 51-72.
• 10. Hausner J., 2008, Zarządzanie publiczne. Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa.
• 11. Hausner J., Karwińska A., Purchla J. (red.), 2013, Kultura a rozwój. NCK, Warszawa.
• 12. ICOMOS, 1982, Charter for the Preservation of Quebec’s Heritage (Deschambault Declaration), Adopted by the Conseil des monuments et des sites du Québec [http://www.icomos.org/en/support-us/179-articles-en-francais/ressources/charters- -and-standards/192-the-deschambault-charter], data wejścia: 2016-09-21.
• 13. Khlaikaew K., 2015, The Cultural Tourism Management under Context of World Heritage Sites: Stakeholders’ Opinions between Luang Prabang Communities, Laos and Muang-kao Communities, Sukhothai, Thailand. Procedia Economics and Finance, t. 23, s. 1286-1295.
• 14. Kobyliński Z., 2011, Czym jest, komu jest potrzebne i do kogo należy dziedzictwo kulturowe. Mazowsze, Studia Regionalne, nr 7, s. 21-47.
• 15. Koła gospodyń wiejskich. Nie tylko od kuchni, 2014, Fundacja Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia”.
• 16. Kozioł A., 2015, Co Jan Kowalski myśli o dziedzictwie. Społeczne zapatrywania na przeszłość w świetle badań socjologicznych Narodowego Instytutu Dziedzictwa. LXIV Ogólnopolska Sesja Naukowa Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Poznań, 26.11.
• 17. Kozioł A., 2015a, Playing the Heritage Game: Modern Burghers at the Heritage Crossroads. Results of a Nation-wide Qualitative Survey on Heritage Perspective in Poland. International Cultural Center, Kraków.
• 18. Legutko-Kobus P., 2016, Dziedzictwo kulturowe jako czynnik rozwoju i specjalizacji regionów, [w:] Specjalizacja regionalna – współczesne podejścia, A. Klasik, K. Kuźnik (red.). Studia KPZK PAN, t. CLXX, Warszawa, s. 140-157.
• 19. Murzyn-Kupisz M., 2013, Kultura i dziedzictwo kulturowe a rozwój zrównoważony, [w:] Gospodarka regionalna i lokalna a rozwój zrównoważony, Z. Strzelecki, P. Legutko-Kobus (red.). Studia KPZK PAN, t. CLII, Warszawa, s. 92-105.
• 20. Murzyn M., 2015, Zarządzanie dziedzictwem – czyli czym? Zarządzanie w Kulturze, 16, z. 2, s. 107–127.
• 21. NID, 2009, Gminny program opieki nad zabytkami. Poradnik metodyczny, Kurier konserwatorski, nr 3, s. 14-36.
• 22. NID, 2016, Dziedzictwo obok Mnie – poradnik zarządzania dziedzictwem w gminach, zespół redakcyjny: Chabiera A., Kozioł A., Skaldawski B., Warszawa.
• 23. Noworól A., 2013, Ku nowemu paradygmatowi planowania terytorialnego. CEDEWU.PL, Warszawa.
• 24. Ocena sytuacji samorządów lokalnych, 2012, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Warszawa [https://mac.gov.pl/files/ocena-sytuacji-samorzadow-lokalnych.pdf], data wejścia: 2016-09-19.
• 25. Operational Guidelines for the Implementation of the World Heritage Convention [http://whc.unesco.org/en/guidelines/]. Tłumaczenie na język polski według angielskiej wersji językowej z 2012 r. Wytyczne Operacyjne do realizacji Konwencji Światowego Dziedzictwa, oprac.: K. Piotrowskiej i B. Szmygina [http://www.icomos-poland.org/index.php/pl/dokumenty-doktrynalne, data wejścia: 2016-10-02].
• 26. Palmer R., Purchla J. (red.), 2010, Kultura a rozwój 20 lat po upadku komunizmu w Europie. MCK, Kraków.
• 27. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2015 r., 2015, Warszawa, GUS.
• 28. Purchla J., 2011, Dziedzictwo kulturowe a kapitał społeczny. Małopolskie Studia Regionalne, nr 1 (21), Kraków, s. 5-8.
• 29. Rocznik demograficzny, 2015, GUS, Warszawa. UNESCO, 2003, Konwencja
• 30. UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, sporządzona w Paryżu 17 października 2003 r., Art. 2 [http://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Konwencja_o_ochronie_dz._niemater_2003.pdf], data wejścia: 2016-09-23.