Tajemnice dawnych kopalń

• Autorzy: Preidl W. , Wójcik A. J.

Warianty tytułu

EN

Secrets of the former mines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Czasem jest ziemia, która nie daje plonów, gdy się ją zasieje, jeśli będziesz ją wydobywać, wyżywi o wiele więcej ludzi, niż gdyby przynosiła plony. (Georg Agricola) W miarę jak likwidowane są kolejne kopalnie wzrasta zainteresowanie przeszłością górnictwa. Miłośnicy historii techniki, poszukiwacze przygód, eksploratorzy wędrują po terenach gdzie niegdyś kwitło górnictwo rud, surowców chemicznych czy surowców energetycznych, szukając śladów, wyrobisk, urządzeń wydobywczych, starych hałd. Prawie w każdym zakątku Polski można znaleźć pozostałości po kopalniach głębinowych czy też odkrywkowych. Pasjonaci starają się je opisywać a przede wszystkim dokumentować, aby w ten sposób przywrócić je pamięci. Często te działania przynoszą wymierne efekty, a na bazie szeroko pojętych „pamiątek” po kopalni powstaje atrakcja turystyczna, która przyciąga kolejnych zwiedzających. W artykule, na przykładzie trzech wybranych kopalń, przedstawiono tajemnice, które mogą ukrywać podziemne wyrobiska i opowieści, które się z nimi wiążą.

EN

As increasingly more mines are gradually being closed down, the interest in mining past is growing. The enthusiasts of history of technology, adventurers and explorers wander in the area looking for signs, excavation, mining equipment, and former slag heaps, where ore, chemical raw materials and fuel mining used to flourish. Traces of the underground or opencast mines can be found in different parts of Poland. Many enthusiasts struggle to describe and, most of all, document the traces of this historic heritage so that they are not forgotten. Quite often these actions lead to great results and so called “memorabilia” of the former mines become a basis of a new tourist attraction for the incoming visitors. This article presents the secrets that underground excavations hide and the stories they can tell based on the examples of three selected mines.

Słowa kluczowe

PL

historia górnictwa; ochrona zabytków; eksploracja

EN

history of mining; protection of monuments; exploration

• Wydawca: Stowarzyszenie Naukowo-Edukacyjne Terra Minera
• Czasopismo: Hereditas Minariorum
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 1
• Strony: 199--204
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys.

Twórcy

autor

Preidl W.

• Katedra Geomechaniki, Budownictwa Podziemnego i Zarządzania Ochroną Powierzchni, Wydział Górnictwa i Geologii, Politechnika Śląska, Gliwice

autor

Wójcik A. J.

• Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa

Bibliografia

• 1. AGRICOLA G., 2000. O górnictwie i hutnictwie dwanaście ksiąg. Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze, Jelenia Góra.
• 2. PREIDL W., 2014. Turystyka podziemna. [W:] Technika w dziejach cywilizacji – z myślą o przyszłości [w druku]. Wrocław.
• 3. PREIDL W., WÓJCIK A. J., 2007. Wpływ płytkiej eksploatacji na powierzchnię na przykładzie kopalni gipsu w Dzierżysławiu. Zesz. Nauk. Pol. Śląskiej, Ser. Górn., 276: 139–149.
• 4. PREIDL W., WÓJCIK A. J., 2009. Kopalnia cynku i ołowiu w Siewierzu – problemy zagospodarowania obiektu pogórniczego. Bud. Górn. i Tunel., 2: 10–22.
• 5. WÓJCIK A. J., PREIDL W., 2014. Węgiel blanowicki – zarys historii rozpoznania i eksploatacji do 1870 roku. Hered. Minar., 1: 29–45.