Główne bariery wykorzystania energii geotermalnej w Polsce na przykładzie wybranych ciepłowni

• Autorzy: Wachowicz-Pyzik A. , Mazurkiewicz J. , Królikowski M.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rb.2015.85

Warianty tytułu

EN

Main barriers of the geothermal energy utilization on example of Poland selected heating plants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dynamiczny rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE) związany jest zarówno ze wzrastającym zanieczyszczeniem środowiska jak również poszukiwaniem alternatywnych rozwiązań mogących zastąpić częściowo bądź całkowicie konwencjonalne nośniki energii takie jak węgiel, ropa, czy gaz których zasoby mogą zostać wyczerpane w bliższej bądź dalszej przyszłości. Stan wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Polsce związany jest głównie z sektorem biomasy, energii słonecznej i wodnej. Pomimo korzystnych warunków termicznych oraz wzrastającej popularności ciepłowni geotermalnych, a także ośrodków rekreacyjnych, balneologicznych, czy leczniczych wykorzystujących wody termalne, energia geotermalna również zaliczana do OZE, zajmuje marginalną pozycję w porównaniu do innych odnawialnych źródeł energii. Na niski stopień wykorzystania energii geotermalnej wpływ ma wiele czynników tj. warunki termiczne, których słabe parametry mogą w znacznym stopniu utrudnić, a nawet uniemożliwiać wykorzystanie wód podziemnych w ciepłownictwie na dużą skalę. Negatywny wpływ na inwestycje geotermalne mają również kwestie prawne i finansowe związane z budową ciepłowni i pozyskaniem odpowiednich zezwoleń, a także wysokie ceny alternatywnych rozwiązań, nie stanowiące konkurencji dla konwencjonalnych paliw tj. gaz, czy węgiel. Bazując na przykładach ciepłowni geotermalnych, w niniejszej pracy zaprezentowano główne bariery wpływające na obecną sytuację słabego wykorzystania energii geotermalnej w Polsce. Omówiono przy tym aktualne aspekty prawne związane z realizacją projektów geotermalnych, a także główne formy finansowego wsparcia dla tego typu inwestycji.

EN

The dynamic development of renewable energy sources (RES) is associated both with increasing environmental pollution as well as the search for alternative solutions which can replace partially or entirely conventional energy sources such as coal, oil, or gas whose resources will be exhausted in the near or distant future. The state of renewable energy sources in Poland is mainly related to the sector of biomass, solar, hydro, and wind power. Despite the favorable thermal conditions geothermal energy (one of the RES sector) and the increasing popularity of geothermal plants, as well as recreation, medicinal, or therapeutic centers use underground water, occupies a marginal position in comparison to other renewable energy sources. Low utilization of geothermal energy is affected by many factors, such as thermal conditions which low parameters can significantly hinder or even prevent the use of groundwater for heating purposes on a large scale. Negative impact on geothermal investments also have legal and financial issues associated with the construction of power plant and acquisition appropriate permissions, and sometimes the reluctance of potential customers to alternative solutions, which prices are still higher compared to conventional fuels such as gas, or coal. In this paper, based on selected geothermal plants the main barriers affecting the current situation of weak utilization of geothermal energy in Poland were presented. This includes the current forms of financial support for investments, as well as the main legal aspects related to the implementation of projects of geothermal.

Słowa kluczowe

PL

odnawialne źródła energii; OZE; energia geotermalna; ogrzewanie geotermalne; bariera wykorzystania; aspekt techniczny; aspekt ekonomiczny; aspekt prawny

EN

renewable energy source; RES; geothermal energy; geothermal heating; utilization barrier; technical aspect; economic aspect; legal aspect

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej
• Czasopismo: Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
• Rocznik: 2015
• Tom: z. 62, nr 2
• Strony: 565--576
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Wachowicz-Pyzik A.

• AGH Akademia Górniczo–Hutnicza, Wydział Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Surowców Energetycznych, Kraków

autor

Mazurkiewicz J.

• AGH Akademia Górniczo–Hutnicza, Wydział Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej, Kraków

autor

Królikowski M.

• AGH Akademia Górniczo–Hutnicza, Wydział Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Surowców Energetycznych, Kraków

Bibliografia

• [1] Berent-Kowalska G., Kacprowska J., Gogacz I., Jurgaś A., 2012 – Energia ze źródeł odnawialnych w 2012 r. Wyd. Główny Urząd Statystyczny Departament Produkcji Ministerstwo Gospodarki Departament Energetyki.
• [2] Biernat H., Noga B., Kosma Z. 2012 – Przegląd konstrukcji archiwalnych i nowych otworów wiertniczych wykonanych na niżu polskim w celu pozyskiwania energii geotermalnej. Modelowanie inżynierskie 44, s. 21-28, Gliwice.
• [3] Kępińska B., 2013 – Wykorzystanie energii geotermalnej w Polsce, 2012-2013. Technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój Nr 1/2013.
• [4] Górecki W. (red. nauk.) i in., 2011 – Atlas geotermalny Karpat Wschodnich, AGH KSE, Kraków.
• [5] Kępińska B, 2011 – Energia geotermalna w Polsce - stan wykorzystania perspektywy rozwoju. Technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój Nr 1-2/2011.
• [6] Biernat H., Kulik S., Noga B., Kosma Z., 2010 – Problemy inkrustacji przy zatłaczaniu wykorzystanych wód termalnych, Modelowanie Inżynierskie, Gliwice, nr 39, s. 7 – 12.
• [7] Biernat H., Kulik S., Noga B., Kosma Z., 2011a – Problemy korozji przy zatłaczaniu wykorzystanych wód termalnych, Modelowanie Inżynierskie, Gliwice, nr 39, s. 13 – 18.
• [8] Biernat H., Kulik S., Noga B., Kosma Z., 2011b – Próba zapobiegania kolmatacji geotermalnych otworów zatłaczających w wyniku zastosowania supermiękkiego kwasowania, Modelowanie Inżynierskie, Gliwice, nr 43, s. 59 – 66.
• [9] Dubiel S., Luboń S., Luboń W., Wartak W., 2012 – Problemy rekonstrukcji otworów geotermalnych na przykładzie odwiertu Biały Dunajec PAN – 1, AGH Drilling Oil Gas, Kraków, v. 29, nr 1, p. 115 – 126.
• [10] Banaś J., Mazurkiewicz B., Solarski W., 2007 – Korozja metali w wodach geotermalnych, Technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój, IGSMiE PAN, Kraków, nr 2, s. 5 – 12.
• [11] Macioszczyk A., Dobrzyński D., 2007 – Hydrogeochemia strefy aktywnej wymiany wód podziemnych, Wyd. PWN, Warszawa.
• [12] Kotowski A., 2010 – Analiza hydrauliczna zjawisk wywołujących zmniejszenie przepływności rurociągów, Ochrona Środowiska, Environmental Pollution Control Jurnal of Polish Sanitary Engineer's Association, Wyd. Oddziału Dolnośląskiego Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych, Wrocław, nr 1, s. 27–32.
• [13] Tomaszewska B., 2011 – Utylizacja wód termalnych, korozja i skaling. Wstępne wyniki realizacji projektu badawczo – rozwojowego, Technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój, IGSMiE PAN, Kraków, nr 1 – 2, s. 403 – 412.
• [14] Kleszcz A., Tomaszewska B., 2013 – Prognozowanie scalingu na przykładzie wód ujmowanych otworem Bańska PGP – 1, technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój, IGSMiE PAN, Kraków, nr 1, s. 115 - 122.
• [15] Przybycin A., 2011 – Działania resortu w celu promowania geotermii. Technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój nr 1-2.
• [16] Kępińska B., Tomaszewska B., 2010 – Główne bariery wykorzystania energii geotermalnej w Polsce. Propozycje zmian. Przegląd geologiczny. vol. 58, nr 7.
• [17] Górecki W. (red. nauk.) i in., 2013 – Atlas geotermalny Karpat Wschodnich, AGH KSE, Kraków.
• [18] Długosz P., 2003 – Geotermia na Podhalu – 10 lat doświadczeń. Materiały konferencji „Systemy energetyczne wykorzystujące czyste, odnawialne źródła energii”, Kraków.
• [19] Sanner B., 2001 – Shallow geothermal energy w: GHC BULLETIN (http://geoheat.oit.edu/bulletin/bull22-2/art4.pdf).
• [20] Carrier Air Conditioning Company, 1965 – Handbook of Air Conditioning System Design. McGraw-Hill Books. New York.
• [21] Rafferty K., 2000 – Scaling in geothermal heat pump systems. GHC BULLETIN, MARCH 2000 p. 11-15.
• [22] Ustawa z dnia 9.06.2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 163, poz. 981 z późn.zm.).
• [23] Ustawa z dnia 18.11.2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2005 r., Nr 239, poz. 2019 z późn.zm.).
• [24] Ustawa z dnia 23.01.2008 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2008 r., nr 25, poz. 150 z późn. zm. z późn.zm.).
• [25] Ustawa z dnia 14.11.2010 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U, z 2010 r., nr 220, poz. 1447 z późn. zm.).
• [26] Dyrektywa 2009/28/EU w sprawie promowania wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych (Dz. U. UE. L. 140/16.5.6.2009).