Polska w Afganistanie : doświadczenia i wnioski dla polityki bezpieczeństwa

• Autorzy: Zalewski J.

Warianty tytułu

EN

Poland in Afghanistan : the experience and impact on its security policy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Po raz pierwszy w historii najnowszej żołnierze Wojska Polskiego uczestniczyli równocześnie w dwóch operacjach wojskowych o wysokiej częstotliwości i ryzyka zadań. W przypadku operacji „Trwała wolność” i Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa w Afganistanie oraz operacji „Wolność dla Iraku” - udział polskich kontyngentów wojskowych skoncentrowany był wokół działań stabilizacyjnych, przechodzących w stabilizacyjno-szkoleniowe. Takie zaangażowanie związane było nie tylko z wysiłkiem i zdolnościami organizacyjnymi wojska, lecz także z polityczną odpowiedzialnością za udział narodowego komponentu w działaniach wojennych i ponoszonymi z tego tytułu kosztami finansowymi i społecznymi. Najwyższe władze w Polsce, decydując o udziale Polskiego Kontyngentu Wojskowego w 2002 r. w operacji „Trwała wolność”, nie brały pod uwagę, że sytuacja w Afganistanie przekształci się w długotrwały konflikt wojenny. Początkowa obecność polskich żołnierzy w tym kraju uwzględniała realne możliwości wojskowe i ekonomiczne. Zaakceptowanie w 2006 r. przez rząd koalicji PiS/Samoobrona/LPR decyzji o rozszerzeniu zadań PKW oznaczało poważne obciążenie dla budżetu państwa. Do apogeum zwiększenia obecności PKW w Afganistanie doszło po przejęciu władzy przez koalicję PO/PSL. Nieprzygotowany pod względem wojskowym (sprzęt i wyposażenie) polski kontyngent przejął w 2008 r. samodzielną odpowiedzialność zadaniową za prowincję Ghazni. Polski Kontyngent Wojskowy w Afganistanie liczył w sumie piętnaście zmian (najliczniejsza VII - 2,6 tys. osób), w których udział wzięło prawie 25,5 tys. żołnierzy (w Iraku - 16 tys.). Życie straciło 44 żołnierzy i jedna osoba cywilna (ratownik medyczny); liczba poszkodowanych wyniosła 860, w tym 363 poważnie rannych. Liczba żołnierzy odczuwających skutki stresu pourazowego - dotąd nieznana. Oficjalnie Polska wydała 6 mld zł, w tym: 2,2 mld na bieżące funkcjonowanie PKW, 2,1 mld na sprzęt i uzbrojenie, 235 mln na transport lotniczy. W latach 2010-2011 koszty funkcjonowania PKW przekroczyły 2,5 mld zł. Pytaniem otwartym pozostaje: czy tak gigantyczny wysiłek wojskowy sił NATO i innych państw oraz zobowiązania finansowe i społeczne, jakie zaangażowano w prawie czternastoletnią wojnę w Afganistanie przyczynią się do tego, że w tym kraju zapanuje wreszcie spokój i ład społeczny?

EN

It was the first time in the modern history when the soldiers of the Polish Army participated simultaneously in two military operations involving high risk combat zone tasks. In the case of “Operation Enduring Freedom” and International Security Assistance Force in Afghanistan (ISAF) as well as during “Freedom for Iraq” operation, the participation of Polish military contingents concentrated on stabilization tasks, heading for stabilization and training ones. Such a vast military involvement was connected not only with effort and organizational skills on the part of the military factor, but also with the political factor concerned with taking responsibility for the participation of the national component in military actions, as well as financial and social costs born as a result of this involvement. While making the decision to involve Polish Military Contingent in the “Operation Enduring Freedom” in 2002, the highest authorities in Poland did not take into consideration the fact that the situation in Afghanistan would turn into a long-lasting, heated military conflict. Initially, the presence of Polish soldiers in this country took into account Poland’s military and economic possibilities. The decision to expand the tasks fulfilled by Polish Military Contingent which was accepted in 2006 by the government of Law and Justice/Self-Defense/The League of Polish Families coalition equaled a serious burden for the country’s budget. The rise in the presence of Polish Military Contingent reached its peaks after the Civic Platform and The Polish Peasants’ Party had taken power. In 2008 the Polish Contingent, which was unprepared in terms of military equipment, took task responsibility for Ghazni province. Polish Military Contingent in Afghanistan has had the total sum of fifteen replacements (the seventh one was the most numerous one - 2,6 thousand people), in which almost 25,5 thousand soldiers have participated (in Iraq - 16 thousand). 44 soldiers and one civilian (paramedic) have lost their lives, the number of the injured has amounted for 860, 363 from whom have been seriously injured. The number of the soldiers suffering from post-traumatic stress disorder remains to be unknown. Officially, Poland has spent 6 billion PLN, including: 2,2 billion for the current functioning of the Polish Military Contingent; 2,1 billion for the equipment and armament, 235 million on the air transport. In 2010-2011 the costs of the functioning of the Polish Military Contingent exceeded 2,5 billion PLN. The following question remains to be open: will such a gigantic military effort made by the forces of NATO and other countries as well as financial and social resources allotted in the almost fourteen-year war in Afghanistan contribute to making this country function in peace and social order?

Słowa kluczowe

PL

Afganistan; Irak; konflikty; bezpieczeństwo; PKW; polityka bezpieczeństwa

EN

Afghanistan; Iraq; conflicts; security; Polish Military Contingent; security policy

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Studia Bezpieczeństwa Narodowego
• Rocznik: 2014
• Tom: R. 4, Nr 5
• Strony: 17--46
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz.

Twórcy

autor

Zalewski J.

• Wojskowa Akademia Techniczna

Bibliografia

• 1. AJP-3 Allied Joint Operations,NSA Brussels, September 2002.
• 2. R. Braithwaite, Afgańcy. Ostatnia wojna imperium, Znak, Kraków 2012.
• 3. C. Gall, The Wrong America in Afganistan: 2001-2014, Honghton Mifflin Harcourt, 2014.
• 4. A. Gopal, No Good Men Among the Living: American the Taliban and the War Trough Afghan Eyes, Metropolita Books, 2014.
• 5. M. Górka, EFP zabiła Polaka, „Gazeta Wyborcza” 23 czerwca 2008 r., Nr 135.
• 6. M. Górka, Nasz plan na Afganistan, „Gazeta Wyborcza”, 15 października 2010, Nr 242.
• 7. M. Górka, Śmierć na minie, „Gazeta Wyborcza”, 27 lutego 2008, Nr 49.
• 8. M. Górka, Talibowie silni w Ghazni, „Gazeta Wyborcza”, 18 czerwca 2010, Nr 140.
• 9. M. Górka, Wątpliwości po akcji w Afganistanie, „Gazeta Wyborcza”, 13 sierpnia 2009, Nr 188.
• 10. M. Górka, Wojna i dyplomacja w prowincji Ghazni, „Gazeta Wyborcza”, 5-6 stycznia 2011, Nr 4.
• 11. M. Górka, W. Jagielski, Bierzemy Ghazni, „Gazeta Wyborcza”, 22-24 marca 2008, Nr 70.
• 12. R. Imielski, Rozmowa z Serdarem Roszanem: Zbrojnie afgańskiej wojny nie wygramy, „Gazeta Wyborcza”, 26 października 2010, Nr 250.
• 13. Informacja sekretarza stanu MON, Janusza Zemke, przedstawiona na posiedzeniu Sejmowej Komisji Obrony Narodowej w dniu 29 kwietnia 2004 r., http://sejm.gov.pl (12.07.2014).
• 14. JP 3-16 Joint Doctrine for Multinational Operations, Joint Staff, Washington 2000.
• 15. B. Klich, Afgańczycy oczekują od nas bezpieczeństwa, „Gazeta Wyborcza”, 10-11 listopada 2009, nr 264.
• 16. S. Koziej, Psucie NATO, „Gazeta Wyborcza”, 9 października 2006, Nr 228.
• 17. S. Koziej, Strategiczne konsekwencje afgańskiej decyzji prezydenta Obamy, „Gazeta Wyborcza”, 27 czerwca 2011, Nr 147.
• 18. S. Koziej, Sztab na Afganistan pilnie potrzebny, „Gazeta Wyborcza”, 28 sierpnia 2008, Nr 193.
• 19. Z. Lentowicz, Urwą armii, „Rzeczpospolita”, 6 grudnia 2000, Nr 297.
• 20. J. Lyoll, Afghanistan’s Lost Decade, Washington 2011.
• 21. C. Malakasian, War Comes to Garmser: Thirty Years of Conflicts on the Afghan Fronter, Oxford University Press, 2013.
• 22. A. Minkiewicz, Bilans okupacji Afganistanu, „Le Monde Diplomatique”, Nr 1/2012.
• 23. M. Ojrzanowski, Afganistan zreformuje NATO, „Gazeta Wyborcza”, 18 października 2006, Nr 244.
• 24. Postanowienia o użyciu polskiego kontyngentu wojskowego poza granicami państwa z 13 października 2009 r.
• 25. Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ Nr 1368 z 12 września 2001 r.
• 26. Rozmowa z gen. Waldemarem Skrzypczakiem (byłym dowódcą wojsk lądowych): Nie panujemy nad Ghazni, przeprośmy się z Amerykanami, „Gazeta Wyborcza”, 17 września 2009, Nr 218.
• 27. R. Stefanicki, Talibowie rządzą w Ghazni, „Gazeta Wyborcza”, 15 listopada 2011, Nr 265.
• 28. Stenogram 25 posiedzenia Sejmu piątej kadencji w dniu 21 września 2006 r. http://ks.sejm.gov.pl (24.06.2014).
• 29. Strategia udziału Sił Zbrojnych RP w operacjach międzynarodowych, Warszawa 2009.
• 30. WJ, NATO płaci haracze afgańskim talibom, „Gazeta Wyborcza”, 13-14 grudnia 2008, nr 291.