Wpływ zmienności litologicznej skał złożowych na parametry jakościowe złoża rud miedzi LGOM

• Autorzy: Kaczmarek W. , Wasilewska-Błaszczyk M. , Dudek M.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0012.6919

Warianty tytułu

EN

The impact of lithological variability of reservoir rocks on the quality parameters of the Cu-Ag deposit, Lubin–Głogów Copper District (LGCD)

• Konferencja: Kongres surowcowy = Raw materials congress : 5. Konferencja: Złoża kopalin - aktualne problemy prac poszukiwawczych, badawczych i dokumentacyjnych = 5th Conference: Natural resources - current problems of prospection, exploration and documentation ; 28. Konferencja: Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi = 28th Conference: Updates and prospects of mineral resources management / pod red. nauk. Stanisława Z. Mikulskiego
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule opisano wykształcenie litologiczno-facjalne złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej, w strefach tzw. depresji stropu białego spągowca. Szczególny nacisk położono na wzajemne relacje między sąsiadującymi ze sobą odmianami litologicznymi a wykształceniem złoża bilansowego we fragmencie obszaru górniczego Sieroszowice. Badaniami objęto fragment depresji stropu białego spągowca położonej między Centralną i Północną Elewacją Rudnej. W celu zilustrowania zmienności parametrów złożowych ściśle związanych z uwarunkowaniami facjalno-litologicznymi skał goszczących, na podstawie obserwacji terenowych i wyników opróbowania złoża, wykonano metodami geostatystycznymi trójwymiarowe modele litologiczne i geochemiczne. Na podstawie map izoliniowych miąższości utworów piaskowcowych, łupkowych i węglanowych oraz przekrojów przez modele 3D, opisano wykształcenie złoża w obszarze depresji białego spągowca, gdzie profil litologiczny jest określany jako „typowy”, tj. w profilu złoża są obecne wszystkie główne typy litologiczne rud miedzi charakterystyczne dla złóż LGOM. W artykule scharakteryzowano zmienność kształtu bryły złożowej, nieregularność granic stref mineralizacji bilansowej, czym potwierdzono liczne odstępstwa od ogólnie przyjętego modelu złoża. W badanym polu eksploatacyjnym, rozpoznanym gęstą i regularną siatką opróbowania, stwierdzono wyraźną zależność między miąższością łupków miedzionośnych a obecnością w nich bilansowej mineralizacji miedziowej. Opisano również wpływ obecności utworów łupkowych o znacznej miąższości na obecność i wykształcenie bilansowej mineralizacji w leżących wyżej utworach węglanowych. Scharakteryzowano ponadto zaobserwowane w obszarze badań zróżnicowane formy wykształcenia złoża wynikające ze zmienności sekwencji litologicznej.

EN

The article discusses the lithological and facies development of the copper ore deposit in the Fore-Sudetic Monocline in the so-called depression at the top of the Weissliegend. The lithological variability and quality parameters of the deposit in the exploitation field located between the Central and Northern elevations of Rudna, where the deposit profile is described as “typical”, i.e. the Cu-Ag mineralization occurs in all three basic lithological types of copper ore, is analyzed. The lithological variability of ores in depression zones is the reason why the degree of mineralization and the parameters of the economic deposit are highly variable. The authors focused on the mutual relationships between the neighbouring lithological units and the development of the balance deposit. To illustrate the variability of deposit parameters closely related to the lithological and facies development of the host rocks, three-dimensional lithological and geochemical models and isoline maps of the thickness of individual specific copper ore types were made using geostatistical methods and based on field observations and sampling of the deposit.

Słowa kluczowe

PL

złoże rud miedzi; litologia; elewacje stropu białego spągowca; monoklina przedsudecka

EN

copper ore deposit; lithology; top-Weissliegend elevations; Fore-Sudetic Monocline

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 472
• Strony: 105--119
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., rys.

Twórcy

autor

Kaczmarek W.

• KGHM Polska Miedź S.A., Centrala Spółki, ul. M. Skłodowskiej-Curie 48, 59-300 Lubin

autor

Wasilewska-Błaszczyk M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Dudek M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. ARMSTRONG M., GALLI A., LE LOC’H G., GEFFROY F., ESCHARD R., 2003 – Plurigaussian Simulations in Geosciences. Springer Science & Business Media, Berlin.
• 2. BŁASZCZYK J.K., 1981 – Wpływ paleomorfologii stropu białego spągowca na zmienność facjalną serii złożowej w Zagłębiu Lubińskim. Geol. Sudet., 16, 1: 195–215.
• 3. HARAŃCZYK C., 1972 – Mineralizacja kruszcowa dolnośląskich osadów euksynicznych monokliny przedsudeckiej. Arch. Mineral., 30: 13–171.
• 4. JAROSZ J., 1968 – Charakterystyka mineralogiczno-petrograficzna złoża Lubin. Rudy i Metale, 13, 12: 625–634.
• 5. KACZMAREK W., DUDEK M., GOLDA K., WASILEWSKA- BŁASZCZYK M., 2017a – Charakterystyka stref bezzłożowych w centralnej części złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej. Zesz. Nauk. Inst. Gosp. Surow. Mineral. Energ. PAN, 100: 79–93.
• 6. KACZMAREK W., TWARDOWSKI M., WASILEWSKA-BŁASZCZYK M., 2017b – Praktyczne aspekty modelowania litologicznych typów rud w złożach Cu-Ag LGOM. Biul. Państw. Inst. Geol., 468: 209–226.
• 7. KONSTANTYNOWICZ E. (red.), 1971 – Monografia przemysłu miedziowego w Polsce. Wydaw. Geol., Warszawa.
• 8. KUCHA H., 1990 – Geochemistry of Kupferschiefer, Poland. Geol. Rundsch., 79: 387–399.
• 9. LORENC S., 1975 – Petrografia i zróżnicowanie facjalne wapieni i anhydrytów Werra monokliny przedsudeckiej. Geol. Sudet., 10, 1: 59–99.
• 10. MAYER W., PIESTRZYŃSKI A., 1985 – Ore minerals from lower Zechstein sediments at Rudna Mine, Fore-Sudetic Monocline, SW Poland. Pr. Mineral. PAN, 75: 7–72.
• 11. NIEĆ M., PIESTRZYŃSKI A., 1996 – Forma i budowa złoża. W: Monografia KGHM Polska Miedź S.A. Cuprum, Wrocław: 185–193.
• 12. NIŚKIEWICZ J., 1980 – Zjawiska metasomatozy w cechsztyńskich złożach rud miedzi Dolnego Śląska. Geol. Sudet., 15, 2: 7–119.
• 13. OSZCZEPALSKI S., 1985 – Sedymentacja utworów cechsztyńskich wapienia podstawowego w rejonie Wrocławia. Prz. Geol., 4: 192–198.
• 14. OSZCZEPALSKI S., 1986 – On the Zechstein Copper Shale lithofacies and paleoenvironment in SW Poland. Spec. Pub. Geol. Soc. London, 22: 171–182.
• 15. OSZCZEPALSKI S., 1988 – Środowisko sedymentacji cechsztyńskiego łupku miedzionośnego w południowo-zachodniej Polsce. Prz. Geol., 4: 223–130.
• 16. OSZCZEPALSKI S., RYDZEWSKI A., 1987 – Paleogeography and sedimentary model of the Kupferschiefer in Poland. Lect. Notes Earth Sci., 10: 189–205.
• 17. PERYT T.M., 1978 – Charakterystyka mikrofacjalna cechsztyńskich osadów węglanowych cyklotemu pierwszego i drugiego na obszarze monokliny przedsudeckiej. Stud. Geol. Pol., 54: 88.
• 18. PERYT T.M., 1981 – Cechsztyn w otoczeniu bloku przedsudeckiego. Kwart. Geol., 25, 1: 75–91.
• 19. PERYT T.M., 1984 – Sedymentacja i wczesna diageneza utworów wapienia cechsztyńskiego w Polsce zachodniej. Pr. Państw. Inst. Geol., 109: 1–80.
• 20. PERYT T.M., OSZCZEPALSKI S., 1996 – Stratygrafia serii złożowej. W: Monografia KGHM Polska Miedź S.A. (red. A. Piestrzyński), Lubin: 132–136.
• 21. PIESTRZYŃSKI A. (red.), 1996 – Monografia KGHM Polska Miedź S.A. Lubin CBPM Cuprum: 73–396.
• 22. PIESTRZYŃSKI A. (red.), 2007 – Monografia KGHM Polska Miedź S.A. Lubin: 67–308.
• 23. RYDZEWSKI A., ŚLIWIŃSKI W., 2007 – Litologia skał złożowych. W: Monografia KGHM Polska Miedź S.A. (red. A. Piestrzyński). Lubin: 111–115.
• 24. SAWŁOWICZ Z., WEDEPOHL K.H., 1992 – The origin of rhythmic sulphide bands from the Permian sandstones (Weissliegendes) in the footwall of the Fore-Sudetic „Kupferschiefer” (Poland). Miner. Deposita, 27: 242–248.
• 25. SPECZIK S., PUTTMANN W., 1987 – Origin of Kupferschiefer mineralization as suggested by coal petrology and organic geochemical studies. Acta Geol. Pol., 37, 3/4: 167–187.
• 26. ŚLIWIŃSKI W., 2000 – Rozwój mineralizacji miedziowej w utworach permu monokliny przedsudeckiej – uwarunkowania sedymentacyjno-diagenetyczne. Acta Univ. Wratisl. Pr. Geol.-Miner., 68: 7–36.
• 27. VAUGHAN D.J., SWEENEY M., FRIEDRICH G., DIEDEL R., HARAŃCZYK C., 1989 – The Kupferschiefer: An Overview with an Appraisal of the Different Types of Mineralization. Econ. Geol., 84: 1003–1027.
• 28. WASILEWSKA-BŁASZCZYK M., TWARDOWSKI M., MUCHA J., KACZMAREK W., 2017 – Model litologiczny 3D przy zastosowaniu technik interpolacyjnych i symulacji geostatystycznej (na przykładzie złoża Cu-Ag LGOM). Biul. Państ. Inst. Geol., 468: 237–245.
• 29. YUNSEL T.Y., ERSOY A., 2011 – Geological modeling of gold deposit based on grade domaining using plurigaussian simulation technique. Natur. Resour. Res., 20, 4: 231–249.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).